آغاز خروج خودروسازها از چرخه زیان

بهزاد رنجبر- روزنامه‌نگار

 سیاست عرضه خودرو در بورس جواب داد. آنطور که تازه‌ترین اطلاعات مالی شرکت‌های خودرو‌سازی‌ نشان می‌دهد شرکت‌های خودرو‌ساز به غیر از پارس خودرو یا از روند زیان‌دهی خارج شده‌اند یا در حال کاهش زیان‌های خود هستند. طبق این اطلاعات شرکت ایران خودرو برخلاف چند سال گذشته در 9‌ماهه امسال نه فقط زیان نکرده، بلکه فعالیت‌هایش با سود نیز همراه بوده است.
به گزارش همشهری، درطول چند سال گذشته به‌ویژه از سال‌1397 تاکنون که اقتصاد ایران با دور تازه‌ای از تحریم‌ها مواجه شد، عملکرد صنعت خودرو‌سازی‌ به‌شدت تحت‌تأثیر قرار گرفت و ابتدا سطح تولید در این صنعت کاهش پیدا کرد و بعد از آن به سرعت بر حجم زیان‌های این صنعت اضافه شد به‌طوری که طبق آخرین برآورد‌ها جمع کل زیان انباشته شرکت‌های خودرو‌ساز 82هزار میلیارد تومان و جمع کل زیان انباشته تلفیقی این صنعت که شامل شرکت‌های زیر‌مجموعه خودرو‌سازها هم می‌شود، بیش از 130هزار میلیارد تومان است. به باور کارشناسان در کنار تحریم‌ها برخی عوامل ازجمله سیاست‌های تکلیفی، بدنه بزرگ، هزینه‌های مالی و قیمت‌گذاری دستوری در افزایش زیان این شرکت‌ها نقش داشته‌اند. در چنین شرایطی از ابتدای سال‌جاری برنامه جدیدی برای حل مشکل قیمت‌گذاری دستوری که یکی از عوامل مهم افزایش زیان شرکت‌های خودرو‌ساز است، به‌کار گرفته شد و آن عرضه مستقیم خودرو در بورس کالا بود. به‌نظر می‌رسد این سیاست مؤثر بوده است.

خروج از زیان
درشرایطی که عملکرد مالی شرکت‌های خودرو‌ساز از مرحله بحران عبور کرده بود، تازه‌ترین اطلاعات مالی خودرو‌سازان نشان می‌دهد تحت‌تأثیر اجرای برنامه‌های جدید در زمینه افزایش تولید و عرضه در بورس کالا، عملکرد مالی شرکت‌های خودرو‌ساز رو به بهبود است. بیشترین میزان بهبود را ایران خودرو تجربه کرده است.
صورت‌های مالی 9ماهه ایران خودرو نشان می‌دهد این شرکت بعد از چندین سال زیان مداوم بالاخره در 9‌ماهه امسال به سود رسیده، جمع کل سود ایران خودرو در 9‌ماهه امسال 114میلیارد تومان بوده است. پارسال در همین دوره ایران خودرو 8هزارو 890میلیارد تومان زیان کرده بود. اگر‌چه میزان سود شناسایی شده درصورت‌های مالی ایران خودرو، در مقیاس عملکرد این شرکت، قابل توجه نیست اما در عین حال نشان می‌دهد تداوم شرایط فعلی می‌تواند به افزایش سود آن در ماه‌های آینده و جبران زیان‌های گذشته منجر شود. هم‌اکنون جمع کل زیان انباشته ایران خودرو، بدون احتساب شرکت‌های زیر‌مجموعه، 41هزار میلیارد تومان است. دومین شرکت خودروسازی که طبق آمارهای ارائه‌شده به بورس، از زیان خارج شده، زامیاد است. روند خروج این شرکت از زیان پیش از ایران خودرو و از سال قبل آغاز شده بود. صورت‌های مالی زامیاد نشان می‌دهد این شرکت موفق شده در 9‌ماهه امسال 825میلیارد تومان سود شناسایی کند که این مقدار در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 8هزارو 801درصد رشد نشان می‌دهد. این آمار نشان می‌دهد، زامیاد به‌دلیل بهبود عملکرد، دیگر شرکتی زیان‌ده نیست و به‌طورکامل از زیان خارج شده به‌طوری که سود انباشته زامیاد هم‌اکنون به 720میلیارد تومان رسیده است.

عملکرد ضعیف‌تر
با وجود آنکه ایران خودرو و زامیاد توانسته‌اند در یک سال گذشته وضع مالی خود را احیا کنند اما روند حرکت سایپا در این مسیر بسیار کند بوده است. در پارس خودرو نیز نشانه‌ای از احیای عملکرد مالی دیده نمی‌شود. صورت‌های مالی 9ماهه سایپا نشان می‌دهد این شرکت هنوز از فرایند زیان‌‌دهی خارج نشده اما میزان زیانش در مقایسه با 9‌ماهه پارسال به‌مراتب کمتر شده است. جمع کل زیان سایپا در این مدت به 3هزارو 726میلیارد تومان رسیده، این میزان در مقایسه با 9‌ماهه سال قبل 49درصد کاهش نشان می‌دهد. سایپا سال قبل در همین مدت 7هزار و 277میلیارد تومان زیان کرده بود.
انتظار می‌رود با بهبود شرایط فعلی و افزایش عرضه‌های سایپا در بورس کالا این شرکت نیز در ماه‌های آینده از زیان‌دهی خارج شود. در مورد پارس خودرو اما شرایط متفاوت است، صورت‌های مالی پارس‌خودرو نشان می‌دهد میزان زیان این شرکت در 9‌ماهه امسال نه فقط کاهش نیافته، بلکه 673درصد هم رشد کرده و به 4هزارو 853میلیارد تومان رسیده است. میزان زیان این شرکت در 9‌ماهه پارسال 627میلیارد تومان بود. به‌نظرمی رسد سیاستگذاران باید هرچه سریع‌تر برنامه واگذاری سهام این شرکت را طبق برنامه اعلام‌شده وزارت صنعت، اجرایی کنند.