«سقوط» بدون مجوز

فهیمه پناه‌آذر- روزنامه‌نگار

ساترا هنوز مجوزی برای پخش «سقوط» صادر نکرده اما این سریال پخش خود را از پلتفرم آغاز کرده است. این در حالی است که شنیده شده سریال بی‌گناه و یا پدرخوانده هم مجوزی ندارند اما از پلتفرم‌ها پخش می‌شوند. به‌نظر می‌رسد ساترا تلاش دارد تعاملی با پلتفرم‌ها داشته باشد تا مشکل سریال‌ها ازجمله «سقوط» هم حل شود. هر چند اگر قانون را لحاظ کنیم پخش بدون مجوز، یک نوع تخلف محسوب می‌شود.

آغاز حواشی یک‌سریال
«سقوط» در سکوت خبری ساخته شد اما حواشی یکی از بازیگرانش باعث شد نام این سریال بر سر زبان‌ها بیفتد. درباره پخش و عدم‌پخش سریال سقوط صحبت‌هایی مطرح شد و خبر بدون مجوز ساخته‌ شدنش هم یک حاشیه دیگر برایش ایجاد کرد.
 با این حال قسمت اول این سریال در پلتفرم نمایش داده شد؛ پیمان جبلی رئیس صدا و سیما همزمان با پخش این سریال از پلتفرم گفته  «برنامه‌هایی که از قبل ساخته شده‌ و هزینه‌هایی برای آنها صرف شده است،  در اختیار سازمان صدا و سیما قرار دارد و نه افرادی که در این برنامه‌ها در قالب‌های مختلف ایفای نقش کرده‌اند. متناسب با نوع شخصیت، موضع‌گیری‌های آنها و همچنین نقش و تأثیری که داشتند در راستای کار تولیدی تصمیماتی اتخاذ می‌شود. هدف ما بر این است که از کارهای تولیدشده حداکثر استفاده را داشته باشیم. البته در ادامه مسیر و تداوم فعالیت چهره‌های تلویزیونی و سایر عوامل حتما این ملاک و معیارها را درنظر خواهیم گرفت.»
سریال‌ بدون مجوز سقوط در حالی پنجشنبه شب‌گذشته پخش نخستین قسمت خود را آغاز کرد که پیگیری‌ها از ساترا نشان می‌دهد که این سریال به همراه 2اثر دیگر از شبکه نمایش‌خانگی، هنوز مجوز ندارند.

اختلاف نظرهایی که وجود دارد
«سقوط» محصول تیم 3نفره محمدحسین مهدویان، محمدرضا منصوری و سجاد پهلوان‌زاده، ‌ یک درام اجتماعی با موضوع امنیتی است. خط داستانی سقوط در قسمت اول تا حد زیادی لو می‌رود؛ اینکه یک جوان کرد را جذب داعش می‌کنند. حمید فرخ‌نژاد، عباس جمشیدی‌فر، وحید آقاپور، پدرام شریفی، الناز ملک، سجاد بابایی، ابتسام بغلانی، امین میری و... بازیگران این سریالند.
در تیتراژ پایانی نام فرخ‌نژاد در رأس بازیگران آمده و لابد در قسمت‌های بعد وارد سریال می‌شود تا جوان کرد را از شر داعش نجات دهد. به‌نظر می‌رسد رئیس صدا و سیما به شکل غیرمستقیم نظر خود را عنوان کرده و شاید اختلاف‌نظرهایی نیز در پخش این سریال وجود دارد اما جبلی تصمیم نهایی را برای پخش یا عدم‌پخش این سریال گرفته است.
وی در گفت‌وگویی با اشاره به مالکیت رسانه ملی بر آثار تولیدی می‌گوید: «برنامه‌هایی که از قبل تهیه شده‌ و هزینه‌هایی برای آنها صرف شده، در اختیار سازمان قرار دارد نه افرادی که در این برنامه‌ها در قالب‌های مختلف ایفای نقش کرده‌اند.»
 وی که صحبت‌هایش همزمان با پخش سریال سقوط منتشر شده، درباره همکاری با هنرمندان و حواشی‌ای که در اتفاقات اخیر به‌وجود آمده به این نکته اشاره می‌کند که هنرمندانی که این روزها کار می‌کنند و به آنها هجمه وارد است و یا آن دسته از هنرمندانی که از هراس این هجمه‌ها به میدان نمی‌آیند را درک می‌کنیم.»
وی همچنین در پاسخ به سؤالی درباره سرنوشت سریال‌هایی که بازیگران آن با جریانات اخیر همراهی کرده‌اند به تسنیم توضیح می‌دهد: «برنامه‌هایی که از قبل ساخته شده‌ و هزینه‌هایی نیز برای آنها صرف شده است؛ در اختیار سازمان صدا و سیما قرار دارد و نه افرادی که در این برنامه‌ها در قالب‌های مختلف ایفای نقش کرده‌اند. متناسب با نوع شخصیت، موضع‌گیری‌های آنها و همچنین نقش و تأثیری که داشتند در راستای کار تولیدی تصمیماتی اتخاذ می‌شود؛ هدف ما ‌ این است که از کارهای تولید شده حداکثر استفاده را داشته باشیم. البته در ادامه مسیر و تداوم فعالیت چهره‌های تلویزیونی و سایر عوامل حتما این ملاک و معیارها را درنظر خواهیم گرفت.»
جبلی تأکید می‌کند: «تلاش  می‌کنیم که کمیت و کیفیت تولیدات رسانه ملی متناسب با اقتضائات فرهنگی جامعه باشد، امیدواریم بتوانیم در رقابت نابرابر با سایر رسانه‌ها که فرهنگ ما را هدف قرار داده‌اند موفق باشیم.»
شاید موضع جبلی بر تولیدات صدا و سیماست اما از آنجا که ساترا هم در دست سازمان است صحبت‌های رئیس رسانه ملی درباره شبکه نمایش خانگی هم تأثیرگذار است. حالا باید دید از قسمت دوم این سریال چه تصمیمی برای سقوط بدون مجوز گرفته می‌شود؟ به‌نظر تلاش ساترا هم بر این است که بیشترین تعامل را با پلتفرم‌ها و سازندگان سریال‌های نمایش خانگی داشته باشد؛ سریال‌هایی که این روزها توانستند در جذب مخاطب موفق عمل کنند. ‌‌

2 نماینده ارشاد‌ که معرفی نشده اند
قرار بود در جلسات ساترا 2 نماینده از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم حضور داشته باشند؛ شنیده‌ها حاکی از آن است که هنوز وزارت ارشاد نماینده‌ای را معرفی نکرده است.

مکث
معاون ساترا: هنوز مجوزی صادر نشده
محمدصادق افراسیابی، معاون کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی این نکته را تأیید کرد که درخصوص سریال‌های بی‌گناه و پدرخوانده با پلتفرم‌ها برای اصلاح سریال مکاتبه شده است و درخصوص سریال سقوط با وجود بحث در شورای صدور مجوز ساترا با حضور اعضای حقیقی و حقوقی هنوز مجوز صادر نشده است. ساترا پیگیر اعمال اصلاحاتی در سریال‌های یادشده بوده است که به‌دلیل عدم‌اعمال اصلاحات یادشده این دو سریال موفق به اخذ مجوز نشدند. با توجه به صحبت‌های افراسیابی به‌نظر می‌رسد اختلاف‌نظرهایی درباره پخش یا ‌پخش  نشدن سریال وجود دارد. با این حال این سریال در شورای صدور مجوز ساترا با اعضای حقیقی و حقوقی، هنوز مجوزی نگرفته است. پیش‌تر‌ هم عنوان شده بود که سریال بدون مجوز تولید ساخته شده و عوامل آن پیگیر گرفتن مجوز بوده‌اند. ‌«یک قصه امنیتی درباره داعش» این صحبت‌هایی است که از سوی ساترا آمده؛ سازمانی که حالا یکی از بخش‌های زیرنظر رسانه ملی شده است. ‌