سبقت بانک‌ها از همدیگر

  خبر: بانک مرکزی در بخشنامه‌ای به شبکه بانکی با تأکید بر لزوم پایبندی بانک‌ها درخصوص نرخ مصوب سپرده‌های بانکی از اعمال اقدمات تنبیهی برای بانک‌ها و مؤسسات اعتباری متخلف خبر داد. به این ترتیب بانک‌هایی که به جذب سپرده با نرخ بالاتر اقدام کنند، باید منتظر تعطیلی یا غیرفعال کردن شناسه اختصاصی شعب متخلف، بازنگری در تعداد شعبه و باجه‌ها و همچنین اعمال محدودیت‌هایی چون نمره منفی به صلاحیت حرفه‌ای مدیران عامل و دیگر اعضای هیأت مدیره باشند. افزون بر این بانک مرکزی، تهدید کرده درصورت تخلف بانک‌ها جلوی رشد ترازنامه آنها را می‌گیرد.    حتی ممکن است مجوز برگزاری مجمع، افزایش سرمایه صادر نشود و مجوز ارائه خدمات ارزی آنها محدود شود. نکته اینکه بانک مرکزی از بانک‌ها خواسته تا روسای شعبی که نرخ سود مصوب فعلی را رعایت نمی‌کنند، از کار برکنار کند.
  نقد: هم بانک مرکزی و هم بانک‌ها می‌دانند که نرخ سود فعلی سپرده‌های بانکی جذابیت ندارد و بانک‌ها هم برای جلوگیری از مهاجرت سپرده‌ها خواسته یا ناخواسته نرخ سود بالاتری را به برخی سپرده‌گذاران پیشنهاد می‌کنند. چنان‌ که بانک مرکزی نرخ سود اوراق گواهی سپرده را تا 23درصد بالاتر برده است. حال این سؤال مطرح است که نگه‌داشتن نرخ سود سپرده‌ها بین 10 تا 15درصد و حتی 18درصد در شرایطی که نرخ تورم سالانه 45درصد است، چه منطقی دارد؟
هم رئیس‌کل مستعفی و هم رئیس‌کل فعلی بانک مرکزی قول داده‌ بودند که به سال‌ها تثبیت نرخ سود بانکی پایان دهند. تجربه نشان داده تأخیر در بازنگری نرخ سود یا تلاش برای تثبیت نرخ در بازار پول، محکوم به شکست خواهد بود. از این روی سیاستگذار پولی به جای تکرار بخشنامه‌ها باید به فکر بهره‌گیری درست از همه ابزارهای ممکن برای کنترل نرخ تورم و سرعت گردش پول باشد.