راز محبوبیت حاج قاسم

علی‌الله سلیمی- روزنامه‌نگار

سردار شهید حاج‌قاسم سلیمانی، از شخصیت‌های محبوب و دوست‌داشتنی در میان ایرانیان و حتی جهان اسلام است که در زمان حیات پربرکت خود منشأ اقدامات ارزشمند بسیاری در راستای تحقق اهداف عالیه جبهه مقاومت در برابر دشمنان قسم‌خورده دین و اسلام و ائمه اطهار(ع)بود و بعد از شهادت ایشان هم راه و اهداف آن شهید بزرگوار توسط همرزمان وی و همچنین فرماندهان و سربازان جبهه مقاومت با قوت تمام تداوم یافت و در بستر جامعه هم محبوبیت آن شهید بزرگوار روزبه‌روز گسترش یافته است. بخشی از این ادعا را می‌توان با استقبال بی‌نظیر از کتاب‌هایی که با موضوع شهید حاج قاسم سلیمانی نگارش و تدوین‌یافته است، دید. یکی از این کتاب‎ها‌، اثری با عنوان «سلیمانی عزیز» است که جلد اول آن با استقبال بی‌نظیر مواجه شد و همین مسئله، ناشر این اثر را واداشت که جلد دوم این کتاب را هم امسال و در آستانه سومین سالگرد شهادت سردار دل‌ها تهیه و منتشر‌ کند و در دسترس علاقه‌مندان آن شهید بزرگوار قرار دهد. در گفت‌وگو با مهدی قربانی، مولف این اثر، وی از ویژگی‌ جلد‌های اول و دوم کتاب «سلیمانی عزیز» می‌گوید.

استقبال از جلد اول کتاب «سلیمانی عزیز» در میان آثاری که درباره شهید سلیمانی تالیف و منتشر شده قابل توجه است. درباره استقبال چشمگیر خوانندگان از این کتاب بگویید.
به همان اندازه که سردار دل‌ها، شهید حاج قاسم سلیمانی در میان توده‌های اجتماعی خاص و عام محبوبیت داشته و دارد، کتاب‌های نوشته شده درباره آن شهید والامقام هم در میان گروه‌های مختلف اجتماعی محبوب است و از اغلب آثاری که با موضوع شهید سلیمانی تدوین شده، استقبال خوبی به عمل آمده و در صدر کتاب‌های پرمخاطب قرار گرفته است. ازجمله همین کتاب‌ «سلیمانی عزیز» که استقبال از آن واقعا بی‌نظیر بود. جلد اول این کتاب تا امروز بیش از 90بار تجدید چاپ شده و با لحاظ کردن تیراژ هر چاپ که یک‌هزار نسخه است، تا به امروز 90هزار نسخه از آن چاپ و توزیع شده است.
یکی از عوامل توفیق کتاب سلیمانی عزیز به سرعت عمل بالای عوامل تهیه و انتشار این اثر برمی‌گردد که ظاهرا کتاب در کمترین زمان ممکن تالیف و منتشر شد. در این‌باره توضیح دهید.
بله، سرعت عمل در تهیه و انتشار کتاب سلیمانی عزیز، یکی از عوامل موفقیت این اثر در میان مخاطبان است و باعث شد در زمانی که علاقه‌مندان به آن شهید بزرگوار در جست‌وجوی مطالب و منابعی برای آشنایی بیشتر با سیره و سبک زندگی شهید سلیمانی بودند، این کتاب با مطالب متنوع به دستشان برسد. بعد از شهادت حاج‌قاسم اشتیاق اقشار جامعه برای آشنایی هرچه بیشتر با ویژگی‌ها و سبک زندگی آن شهید بزرگوار لحظه به لحظه بیشتر شد و وظیفه ملی و مکتبی ما ایجاب می‌کرد با بسیج امکانات موجود، پاسخگوی این اشتیاق باشیم. در اینجا خوب است از همکارانم خانم‌ها عالمه طهماسبی و لیلا موسوی که در نگارش خاطرات جلد اول زحمت زیادی کشیدند، تشکر کنم. تقریبا50روز از شهادت سردار سلیمانی گذشته بود که جلد اول کتاب سلیمانی عزیز منتشر شد و به‌دست مشتاقان رسید.
انتشار جلد دوم این کتاب با چه اهداف و انگیزه‌ای تالیف و منتشر شد؟
معتقدم تبیین مکتب سلیمانی یک وظیفه است؛ بنابراین هدف اصلی از تهیه و انتشار جلد دوم کتاب سلیمانی عزیز در وهله اول، گام برداشتن در مسیر معرفی صحیح سیره و سبک زندگی شهید حاج قاسم سلیمانی بود؛ چراکه کتاب به‌عنوان یک ابزار فرهنگی مؤثر برای تبیین و معرفی این مکتب به شمار می‌رود. انگیزه بعدی استقبال بی‌نظیر از جلد اول این کتاب بود و ما را واداشت به فکر تهیه جلد دوم این اثر هم باشیم. در مجموع، هدف اصلی از نگارش و انتشار این کتاب، ثبت خاطراتی است که هر یک به مثابه گنجی گران‌قیمت‌ هستند؛ تا هم از گزند فراموشی در امان بمانند و هم به واسطه ارائه در قالب یک مجموعه خاطره، خواننده را در شناخت بیشتر شخصیت ممتاز شهید سلیمانی یاری کنند.
ویژگی کتاب سلیمانی عزیز2 از لحاظ محتوا و نوع نگارش چیست؟
خاطرات این کتاب انعکاس مکتب سلیمانی است. تمام هم و غم بنده این بود که سبک زندگی این شهید همیشه زنده را پیش روی خوانندگان بگذارم. در نوع نگارش کتاب هم سعی شده نثر و زبان خاطرات ساده، روان و صمیمی باشد تا طیف وسیعی از خوانندگان از قشرهای مختلف اجتماعی بتوانند با آن ارتباط برقرار کنند. برخورداری کتاب از یک سیر منظم و چینش خاطرات براساس دوران زندگی شهید سلیمانی از دیگر ویژگی‌های این کتاب است. به اینها استناد هر خاطره از لحاظ راوی و منبع را هم اضافه کنید.
تنوع زیادی در نوع مطالب کتاب دیده می‌شود. چگونه به این امر مهم رسیدید؟
همانطور که عرض شد، ارائه تصویر درستی از مکتب و سیره رفتاری شهید سلیمانی رسالت اصلی این اثر در نظر گرفته شده است؛ از همین رو اولویت را بر بیان روایت از زبان راویان مختلف گذاشتم. به‌طور کلی باید گفت این کتاب ماحصل گفت‌وگو با همرزمان، اقتباس از مستندهای تهیه شده پیرامون شهید، برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی و مصاحبه‌های خبرگزاری‌های معتبر داخلی و خارجی درباره حاج قاسم است.
در تهیه مطالب این کتاب تا چه اندازه با خانواده شهید هماهنگ بودید؟
خوشبختانه مسئولان و دست‎اندرکاران بنیاد مکتب حاج قاسم، در حفظ و نشر آثار شهید سپهبد قاسم سلیمانی که زیرنظر خانواده شهید فعالیت دارد، همکاری خوبی داشتند؛ هم در تهیه مطالب کتاب سلیمانی عزیز2 از منابع مربوط به بنیاد مکتب حاج قاسم استفاده کردم و هم پس از تولید محتوا، متن کتاب به تأیید بنیاد رسید.
مستند بودن روایت‌ها، یکی از ویژگی‌های کتاب حاضر است. برای رسیدن به این نقطه، چه مراحلی را طی کردید؟
همیشه استناد روایت‌ها در هر اثری اهمیت فراوانی دارد. در این کتاب هم اصرار داشتیم حتما هر روایتی که آورده می‌شود، بر پایه اسناد معتبری باشد که اگر بعدها توسط محققان و پژوهشگران استفاده شد از سندیت لازم برخوردار باشد. خاطراتی بود که به‌دلیل ضعف در سند و فقدان راوی مشخص از دایره مطالب این کتاب کنار گذاشته شد.
 بنده برای تهیه مطالب کتاب سلیمانی عزیز2 حدود یک سال وقت گذاشتم. به کرمان سفر کردم و همانطور که اشاره شد تعداد قابل‌توجهی از اسناد دیداری و شنیداری مورد بررسی قرار گرفت؛ همه اینها در راستای ثبت خاطراتی بود که وقتی بعدها به واسطه چاپ در یک سند مکتوب به نام کتاب، سند تلقی شدند، قابل دفاع باشند.
نکته‌ای اگر باقی‌مانده بفرمایید.
خوشحالم که خداوند توفیق داد در این مسیر گام بردارم و اگر برای این تلاش نزد خداوند مهربان ثوابی محفوظ است، آن را از جانب شهید سلیمانی به روح بلند حضرت عقیله بنی‌هاشم، زینب کبری(س) تقدیم می‌کنم.