2023؛ سال سرنوشت اردوغان
انتخابات ریاستجمهوری ترکیه در سالجاری میلادی میتواند به حیات سیاسی اردوغان در ترکیه پایان دهد
از انتخابات ریاستجمهوری ترکیه بهعنوان یکی از مهمترین تحولات جهان در سال 2023 نام برده میشود. رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، نزدیک 5ماه دیگر با یکی از سرنوشتسازترین انتخاباتهای حیات سیاسی خود روبهرو میشود. او در سال 2003 به نخستوزیری و سپس ریاستجمهوری رسید تا برای 2 دهه مرد شماره یک آنکارا باشد. سلطه تمامقد اردوغان بر سیاست ترکیه از آن زمان باعث شده که برخی حتی این واقعیت را فراموش کنند که اردوغان را میتوان از حیات سیاسی این کشور حذف کرد.
بخش زیادی از ماندگاری اردوغان در قدرت، نتیجه اصلاحات او بوده است. زمانی که اردوغان برای نخستین بار به قدرت رسید، نظام سیاسی ترکیه پارلمانی بود که در آن نمایندگان، نخستوزیر و رئیسجمهور را انتخاب میکردند. اردوغان اما در سال 2007و در پایان دوره چهارساله ریاستجمهوریاش، با هدف تغییر نظام سیاسی و انتخاب رئیسجمهور توسط رأی مردم، همهپرسی برگزار کرد. پیشنهاد اردوغان رأی آورد و او در سال 2014 نخستین رئیسجمهور 5ساله ترکیه شد. اردوغان روند تحکیم پایههای قدرت سیاسی را در 2 سال بعد پیش برد تا اینکه پس از کودتای نافرجام ارتش در سال 2016، عملا سیاستمدار بیرقیب ترکیه شد. اردوغان از بسیاری جهات تلاش کرد تا عدالت را در جامعه ترکیه نهادینه کند. برای مثال، ممنوعیت حجاب در مؤسسات دولتی را لغو کرد. اجازه داد تا زبان کردی در مدارس آموزش داده شود. او همچنین با افزایش تولید ناخالص داخلی و کاهش فقر، شرایط اقتصادی بسیاری از خانوادههای ترکیهای را بهبود بخشید.
مجله فارینپالسی مینویسد: رکود اقتصاد جهانی در سال 2008، شرایط را در ترکیه تغییر داد. با این حال به اعتقاد بسیاری از ناظران، نقطه عطف چرخش افکار عمومی ترکیه علیه اردوغان از تظاهرات پارک گزی در 2013 آغاز شد؛ بهویژه اینکه چند ماه بعد تعدادی از اعضای ارشد حزب حاکم عدالتوتوسعه به رهبری اردوغان در پرونده بزرگترین رسوایی فساد تاریخ ترکیه بازداشت شدند. تنشها پس از کودتای نافرجام 2016 بالا گرفت. پس از این کودتا 130هزار کارمند دولتی اخراج و 80هزار کارمند دولتی بازداشت شدند. محبوبیت اردوغان از آن زمان روندی نزولی داشته است. اکنون در انتخابات پیشرو، برای نخستین بار تمام احزاب و گروههای مخالف او با تشکیل ائتلافی انتخاباتی به جنگ سیاستمداری رفتهاند که روزگاری در ترکیه بسیار محبوب بود. به اعتقاد ناظران، انتخابات 2023 یکی از جدیترین تهدیدهای اردوغان به شمار میرود که میتواند به حیات سیاسی او در ترکیه پایان دهد.