درباره مرحوم شیبانی و فراز و فرودهای زندگیاش بعد از 91سال
مرد ثابتقدم
رد پایش را میتوان در جایجای تاریخ جمهوری اسلامی به خوبی دید. ردپایی که از او مردی با نفوذ اما اخلاقمدار و پاکدست ساخته بود که تا آخرین روزهای زندگی خود همین مسیر را دنبال میکرد. مردی که 20آبان سال 1310 به دنیا آمد و 2سده را در زندگیاش تجربه کرد. تجربهای که از او مردی ساخت که هم در سیاست مشق کرده بود و هم در اقتصاد. پزشکی که هرگز تلفن همراه بهدست نگرفت و به آن اعتقادی نداشت. به بهانه درگذشت این چهره قدیمی عرصه سیاست کشور به فراز و فرود زندگی « عباس شیبانی» پرداختهایم.
وقتی هدایتالله و فاطمه 20آبان سال 1310صاحب پسر شدند نامش را عباس گذاشتند. عباس پیشانی بلندی داشت و با حمایت پدر و مادرش تشویق شد تا درس بخواند و به آرزویش که دکترشدن بود برسد. برای رسیدن به این آرزو سخت تلاش کرد و سنگهای جلوی پایش را یکی بعد از دیگری کنار زد. وقتی سال 1332 وارد دانشکده پزشکی دانشگاه تهران شد، 2سال بود که کار سیاسی میکرد و آرزوهایش را با ورود به دانشگاه محققشده میدید. آنجا هم تلاش کرد تا خوب درس بخواند و آخرین قدمهای مانده تا رسیدن به آرزوی دوران کودکی را بردارد. با این حال، سال ۱۳۳۵ در تظاهرات حمایت از جمال عبدالناصر دستگیر شد و به این دلیل از دانشگاه اخراج شد. بعد از اخراج از دانشگاه پایش به زندان باز شد. سال 1348، با همسرش «انسیه مفیدی» مبارز ضدطاغوت که دست برقضا عضو شورای شهر بود به واسطه دایی همسرش که با او همبند بود و در یک سلول نگهداری میشد آشنا شد و با او ازدواج کرد. 2سال بعد از ازدواج بالاخره توانست در دانشگاه حاضر شود و دفاعیه دکتری خود را ارائه کند و مدرک پزشکیاش را بگیرد.
آغاز فعالیتهای سیاسی بعد از انقلاب
عباس شیبانی گرچه به پزشکی عشق میورزید اما بیشتر عمر خود را صرف فعالیتهای سیاسی کرد. او در دوران قبل از پیروزی انقلاب اسلامی 9بار به زندان محکوم شد که در مجموع سبب شد او 13سال از سالهای زندگیاش را در زندان سپری کند. زندانی که بهگفته دخترش آزاده هرگز درباره آن گله و شکایتی نداشت. شیبانی از اعضای مؤسس نهضت آزادی بود و فردی مورد احترام بهشمار میرفت. بلافاصله با سرنگونی رژیم پهلوی به عضویت شورای انقلاب و مجلس خبرگان قانون اساسی درآمد و وزیر کشاورزی شد. دورهای که شیبانی در مجلس خبرگان رهبری حضور داشت سبب شد قوانین مناسبی برای آینده جمهوری اسلامی در قانون اساسی گنجانده شود. و موضوعی که «هادی طحاننظیف» سخنگوی شورای نگهبان دربارهاش نوشته است:«قانون اساسی ارزشمند جمهوری اسلامی ایران، باقیاتالصالحات همه کسانی است که در تدوین آن گام برداشتهاند. مساعی مرحوم دکتر عباس شیبانی در مجلس بررسی نهایی قانون اساسی نزد خداوند مهربان ماجور است.»
مرد همیشه دانشجو
شیبانی برای یک دوره کاندیدای انتخابات ریاستجمهوری شد اما رقیبش اکبر هاشمی رفسنجانی بر او چیره شد اما، شیبانی یکبار دیگر و این بار بخت خود را برای نمایندگی مردم تهران در مجلس امتحان کرد و موفق شد برای 5دوره نمایندگی مردم پایتخت را در مجلس داشته باشد. «مالک شریعتی» نماینده کنونی مجلس شورای اسلامی درباره شیبانی نوشته است:«مرحوم دکتر عباس شیبانی نمونهای از شهید مدرس در زمان انقلاب اسلامی بود. عالم، بصیر، شجاع، صبور، فداکار، سادهزیست و مردمی.» گرچه شیبانی در مناصب مختلف قدرت حضور داشت اما زندگی او عاری از هرگونه فسادی بود و ارتباطش با بدنه دانشجویی را قطع نکرد. ریاستش بر دانشگاه تهران اوج دوران ارتباط او با دانشجویان بود. «علی خضریان» نماینده کنونی تهران که سابقه فراوانی در فعالیتهای دانشجویی داشته، درباره شیبانی نوشته است:«دکترعباس شیبانی از شاخصترین چهرههای جنبش دانشجویی دهههای 30و 40 که بهدلیل مبارزه با رژیم پهلوی بهمدت 13سال در زندان بود دار فانی را وداع کرد. این مرد علم و عمل، در تمام طول عمرش روحیه عدالتخواهی و ضداستکباری را در خود زنده نگه داشت و به حق ملقب به همیشه دانشجو بود.»
پس از پایان دوره نمایندگی مردم در مجلس، او با رأی مردم تهران این بار به عضویت شورای شهر پایتخت درآمد و برای 14سال در شورای شهر نماینده مردم بود. حضورش در شورای شهر گرچه با فراز و فرودهایی همراه شد اما بسیاری او را در شورا محل و مامن امنی برای تظلمخواهی و گرهگشایی از کارشان میدانستند. یکی از خبرنگاران حاضر در جلسات شورای شهر که در دوران فعالیت او در شورا همکارش بود درباره او نوشته است:«آنقدر مرد علم و عمل بود که هر بار در جلسات شورای شهر میآمد، با دیدنش میان کسانی که فقط نطق میکردند خوشحال میشدیم. خوشخلق، آرام، حاذق و جریانشناس.» عباس شیبانی در حالی در سن 91سالگی رخت سفر به دیار آخرت را به تن کرد که جریانهای سیاسی چپ و راست به او احترام میگذاشتند و او را مردی میدانستند که به اعتدال و میانهروی مشهور است. او در زندگی ثروتی جمع نکرد و بهگفته دخترش، هزینههای زندگی او بسیار اندک بود و قناعتش تنها نقطه اختلاف با همسرش بود که سال 89 از دنیا رفت.
رئیسی: از سادهزیستی دست بر نداشت
این مجاهد خستگیناپذیر، مدیر و سیاستمدار پاکدست و انقلابی و پزشک خدمتگزار، عمری را در مبارزات و خدمت خالصانه به مردم گذراند و از فرهنگ اصیل سادهزیستی و پایبندی به اصول انقلاب دست برنداشت.
قالیباف: چهره ماندگار اخلاق و تواضع بود
اینجانب ضمن عرض تسلیت فقدان این چهره ماندگار اخلاق و تواضع به ملت شریف ایران و خانواده گرامی، برای ایشان رحمت و علو درجات و برای بازماندگان صبر و اجر از درگاه خداوند متعال مسئلت مینمایم.»
اژهای: منشأ خدمات ارزندهای به کشور بود
آن مرحوم در دوران مبارزات علیه رژیم طاغوت و پس از پیروزی انقلاب نیز در مسئولیتهایی همچون نمایندگی مجلس شورای اسلامی و شورای اسلامی شهر تهران، منشأ خدمات ارزندهای بودند.