وقتی که جاده مسلخ ماست

روزانه میلیون‌ها نفر، به این امید که سالم و سرخوش و زنده به مقصدشان برسند، از خانه بیرون می‌آیند و به جاده‌ها و خیابان‌ها می‌زنند. از میان آنها اما، شوربختانی هستند که جاده، مسلخ‌شان و قربانگاه‌شان می‌شود. قربانیان تصادفات جاده‌ای، چنان مصیبتی بر دوش جامعه بشری هستند که سازمان ملل، یک روز را  که امروز باشد، به‌عنوان روز جهانی یادبود قربانیان ترافیک جاده‌ای نام‌گذاری کرده و در آن، نه‌تنها یاد قربانیان را زنده نگه می‌دارد، که به بشریت یادآوری می‌کند که باید فکری به حال خودش کند.
این روز را سازمان غیرانتفاعی انگلیس «صلح جاده‌ای» در سال1993 به‌راه انداخت و سازمان ملل در سال2005 هم آن را یک روز جهانی خواند. براساس اعلام سازمان ملل، سومین یکشنبه هر نوامبر، روز جهانی یادبود قربانیان ترافیک جاده‌ای است. تعداد افرادی که در جاده‌ها کشته می‌شوند، براساس اعلام سازمان ملل، سالانه 1.3میلیون نفر است. در مقایسه، جهان‌گیری ویروس کرونا در حدود 3 سال، 6.6میلیون قربانی گرفته است. این یعنی، ما هر سال کمی بیشتر از وحشتناک‌ترین بحران‌های بهداشتی یک قرن اخیر، تلفات می‌دهیم، ‌بدون اینکه همچون کرونا برای مقابله با آن متحد باشیم و رسانه‌هایمان 24ساعته به آن بپردازند. همچنین بین 20 تا 50میلیون نفر هم دچار صدمات غیرمرگبار ناشی از این تصادفات می‌شوند و بسیاری از آنها، در نتیجه تصادفات، تا آخر عمر دچار معلولیت می‌شوند.
مجمع عمومی سازمان ملل هدف جاه‌طلبانه‌ای را پیش روی خود گذاشته و می‌خواهد تا سال2030 میلادی، تعداد قربانیان تصادف‌های جاده‌ای را به نصف برساند. بار اصلی این تصادفات، بر دوش جوامع کمترتوسعه‌یافته است؛ 93درصد سوانح مرگبار در کشورهای کم درآمد و با درآمد متوسط روی می‌دهد، درحالی‌که نهایتا 60خودروی دنیا در این کشورها تردد می‌کنند. این میزان تصادفات، هزینه باورنکردنی اقتصادی هم برای این کشورها دارد و معادل 3درصد تولید ناخالص داخلی آنهاست.
تصادفات جاده‌ای، عامل اصلی مرگ‌ومیر بین کودکان و انسان‌های بالغ 5 تا 29ساله است. در این میان، مردان قربانیان متداول‌تری هستند و در حدود 73درصد تصادفات، پای مردان کمتر از 25سال در میان است. در واقع احتمال مرگ این مردان در تصادفات جاده‌ای، 3برابر بیشتر از زنان جوان است.
برای کاهش تصادفات جاده‌ای، ‌باید رویکرد ایمن به تردد در جاده‌ها اتخاذ شود. باید سیستم‌های تردد طوری برنامه‌ریزی شوند که هرگونه خطای انسانی را خنثی کنند. برای این کار، باید جاده‌ها، سرعت تردد در آنها، خودروها و استفاده‌کنندگان از جاده همگی ایمن باشند تا احتمال تصادفات مرگبار و جراحت‌های سنگین کاهش پیدا کند. سازمان ملل مشخصا به مسئله سرعت تردد در جاده‌ها حساسیت دارد؛ چون افزایش سرعت تردد مستقیما با احتمال تصادف و شدت پیامدهای آن ارتباط دارد. توصیه دیگر سازمان ملل، استفاده از کلاه ایمنی برای موتورسواران است که 42درصد احتمال مرگ‌ومیر را در تصادفات مربوطه کاهش می‌دهد. بستن کمربند ایمنی هم احتمال مرگ راننده و سرنشین جلو در خودروها را 45 تا 50درصد، و احتمال مرگ سرنشینان عقب را تا 25درصد کاهش می‌دهد.