گزارش
در فاصله ۱۲روز مانده به آغاز جام‌جهانی هنوز تردیدهای جدی درباره پخش این مسابقات در سینماها وجود دارد
اکران فوتبال در موقعیت آفساید
شهاب مهدوی _ روزنامه‌نگار
در فاصله کمتر از ۲هفته تا آغاز رقابت‌های جام‌جهانی فوتبال هنوز تکلیف پخش این مسابقات در سالن‌های سینما روشن نیست. خبرگزاری رسمی دولت به ماجرا کاملا خوش‌بین است و شورای صنفی نمایش برای پخش مسابقات احتمال ۹۰درصدی قائل شده؛ نه‌تنها هنوز هیچ خبر رسمی‌ای در این‌باره منتشر نشده که تردیدهای جدی درباره اکران فوتبال در سینماها وجود دارد. سینماداران در روزهای کسادی گیشه، از نمایش مسابقات جام‌جهانی استقبال می‌کنند، ولی ممکن است برخی ملاحظات امنیتی، مانع از تحقق رؤیای اکران فوتبال در پردیس‌ها شود. فعلا که تردید جای تصمیم را گرفته و عده‌ای معتقدند در شرایط فعلی، نمایش مسابقات جام‌جهانی فوتبال در سینماها امکان‌پذیر نیست.
اواسط تابستان امسال بود که رئیس انجمن سینماداران کشور اعلام کرد پخش 3مسابقه تیم ملی فوتبال کشورمان در سینماها قطعی شده است؛ اظهارنظری که خیلی زود مورد استقبال فعالان حوزه سینما قرار گرفت و حتی کار به جایی رسید که پیشنهاد نمایش مسابقات مهم جام‌جهانی در سالن‌های سینمایی نیز مطرح شد.
در آخرین روزهای تابستان اما روح‌الله سهرابی، مدیرکل دفتر نظارت بر عرضه و نمایش فیلم سازمان سینمایی اعلام کرد هنوز نمایش فوتبال در سالن‌های سینما قطعیت نیافته و به‌زودی در این‌باره تصمیم‌گیری می‌شود؛ اتفاقی که متأسفانه در هیاهوی ناآرامی‌های مهر و آبان‌ماه مسکوت ماند تا امروز که کمتر از ۲هفته تا برگزاری این مسابقات باقی‌مانده، همچنان مشخص نباشد که آیا رقابت‌های مهم جام‌جهانی در سینماها نمایش داده می‌شود یا خیر. نکته اینجاست که آیا در شرایط فعلی می‌توان سالن‌های سینما را به استادیوم‌های ورزشی تبدیل کرد؟ ایرنا کاملا به ماجرا خوش‌بین است: «شاید روی کاغذ اینگونه اندیشیده شود که نهادهای ذیربط به‌دلیل ناآرامی‌های فعلی، از انجام این مهم سر باز زده و مخالف با نمایش فوتبال در سینماهای کشور باشند، اما طبق بررسی‌های به عمل آمده، این نهادها نه‌تنها مخالف انجام این مهم نیستند، بلکه بر ضرورت نمایش فوتبال در سینماهای کشور نیز تأکید دارند. نمایش مسابقات مهم جام‌جهانی یا حداقل 3بازی تیم ملی فوتبال کشورمان در سینماها، 4حسن بزرگ صنفی و فراصنفی دارد: نخست آنکه سبب رونق سینماها شده و خسارات ۲ماه ناآرامی‌ها را به حداقل ممکن کاهش می‌دهد، دوم آنکه روح سینما رفتن را در مخاطبان سینما و البته آن دسته‌ای که چندان قائل به فیلم دیدن در سالن‌های سینما نیستند، بیدار کرده و آنها را با ویژگی‌های سالن‌های تاریک و حس ناب فیلم دیدن در سینما آشنا می‌کند. نمایش فوتبال در سینماها، یک بازی چهارسر برد است که هم نیازهای فوتبال‌دوستان پوشش داده می‌شود، هم سینماداران به سود خوبی می‌رسند، هم خواست نهادهای امنیتی و انتظامی تامین می‌شود و هم غصه‌ها و تلخی اخبار این روزها، جای خود را به بارقه‌های امیدبخش و شادی‌آفرین می‌دهند. سوم آنکه سبب تخلیه هیجانات طیفی از مخاطبان شده که خیلی بهتر است در سینماها به‌وقوع بپیوندد تا در کف خیابان؛ چراکه هم کنترل ماجرا آسان‌تر می‌شود و هم خطری، هم‌میهنان را تهدید نکرده و از سوءاستفاده اغتشاشگران از این تخلیه هیجانات نیز تاحدودی جلوگیری می‌کند. چهارم هم آنکه نمایش فوتبال در سینماها، سبب تقویت نشاط عمومی جامعه شده و حال مردم را بهتر می‌کند که این عملکردها می‌تواند در نقشه‌راه کلی نظام در جهت تقویت نشاط اجتماعی تفسیر شده و بازده بسیار خوبی داشته باشد.
طبق این 4ضرورت، دلیلی ندارد کسی بخواهد با نمایش فوتبال در سینماها مخالف باشد. یک بازی چهار سر برد که هم نیازهای فوتبال‌دوستان پوشش داده می‌شود، هم سینماداران به سود خوبی می‌رسند، هم خواست نهادهای امنیتی و انتظامی تامین می‌شود و هم غصه‌ها و تلخی اخبار این روزها، جای خود را به بارقه‌های امیدبخش و شادی‌آفرین می‌دهند. در کنار تمامی این موارد، حال سینما با نمایش این مسابقات و البته اکران فیلم‌های پرمخاطب جدید بهتر می‌شود؛ رویکردی که با جدیت شورای صنفی نمایش و البته سازمان سینمایی در اجرایی کردن 3بند حمایتی جدید قابل تحقق خواهد بود؛ بنابراین جام‌جهانی، مانعی برای فروش فیلم‌های روی پرده ایجاد نخواهد کرد. مدل اجرایی پخش مسابقه‌های جام‌جهانی فوتبال در سینماها، در جلسه اخیر شورای صنفی نمایش مورد بحث قرار گرفته و این اتفاق در مورد 3بازی تیم ملی فوتبال کشورمان با توافق‌های لازم با دستگاه‌های مربوطه نهایی شده است. این مهم البته باید برای پخش دیگر مسابقات مهم این رویداد نیز به ارزش‌‌افزوده بیشتری ختم شود.»
بی‌تصمیمی تا لحظه آخر
اولین‌بار ۱۲سال پیش و هنگام برگزاری رقابت‌های جام‌جهانی۲۰۱۰، فوتبال روی پرده سینماها رفت؛ دورانی که مثل امروز، اقبال عمومی مردم از فیلم‌ها کاهش یافته بود و البته همان زمان هم عده‌ای از صاحبان فیلم‌ها و اهالی سینما، منتقد نمایش فوتبال در سالن‌های سینما بودند. با این همه تعدادی از مسابقات جام‌جهانی۲۰۱۰ در چند پردیس به نمایش درآمد و تماشاگران با بوق و پرچم تیم‌های مورد علاقه‌شان، فضای سالن‌های سینما را شبیه استادیوم‌ها کردند. جالب اینکه سال۸۹ هم طرح پخش مسابقات فوتبال با وجود موافقت‌های ضمنی و تصمیم دولت بر این اتفاق در روزهای آخر نهایی شد.
در این سال‌ها پخش مسابقات مهم فوتبال در پردیس‌ها تبدیل به سنت شد، ولی همیشه همه‌‌چیز تا آخرین لحظات منوط به تصمیم‌گیری نهادهای امنیتی و انتظامی و شورای تامین بود. این بار هم داستان تغییری نکرده و در شرایطی که خبرهای غیررسمی حکایت از منتفی شدن ماجرای پخش فوتبال دارد، هنوز چیزی به‌صورت رسمی اعلام نشده است. تردید به‌جای تصمیم و معلق نگه داشتن ماجرا تا دقیقه۹۰، گویی بخشی از قاعده بازی اکران فوتبال در سینماهاست. در فاصله ۱۲روز مانده به آغاز مسابقات جام‌جهانی فوتبال، احتمال میزبانی سینماها از علاقه‌مندان فوتبال زیاد نیست و به‌نظر می‌رسد اکران فوتبال در پردیس‌ها در موقعیت آفساید قرار گرفته است.
مکث
مسکنی به نام اکران فوتبال
با توجه به فروش ضعیف اغلب فیلم‌های روی پرده، سینماداران، نمایش مسابقات جام‌جهانی فوتبال را ناجی گیشه می‌دانند؛ اتفاقی که اگر به سود سینماداران باشد هم در نهایت فایده‌ای برای صاحبان فیلم‌ها ندارد. سعید خانی، پخش‌کننده و تهیه‌کننده سینما درباره ایده پخش بازی‌های جام‌جهانی در سینماها به مهر می‌گوید: «واقعیت این است که این اکران‌ها حتی اگر عملی هم شود، عایدی برای سینماگران ندارند و تنها سینماداران از آن منتفع می‌شوند. برای برنامه‌ریزی اکران در آن مقطع هم باید زودتر فکری کنیم؛ چراکه همزمان با جام‌جهانی هیچ صاحب فیلمی تمایل به اکران فیلم خود ندارد؛ به‌خصوص که امروز شرایط بحرانی‌تر هم شده است؛ حتی اگر فرض بگیریم که شورای تأمین با این اکران‌ها موافقت کند، نهایت برای 3بازی تیم ملی ایران منفعتی برای ما دارد و راه‌حل قطعی برای مشکل سینما نیست.»
در همینه زمینه :
