کابوس صنعت فولاد

ایران دهمین تولیدکننده فولاد جهان است که سرمایه‌گذاری عظیمی در این حوزه انجام داده است؛ سرمایه‌گذاری‌هایی که غالباً بدون توجه به آمایش سرزمین و در مناطق فاقد مزیت انجام شده و پیامدهای زیست‌محیطی و آبی شدیدی به کشور تحمیل کرده است. در این میان، آمارهایی که رضا فاطمی‌امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت در مورد ذخایر معادن سنگ‌آهن کشف شده در کشور می‌دهد، ابعاد وخیم‌تری از اشتباه استراتژیک در صنعت فولاد را عیان می‌کند. 
او در مراسم رونمایی از دستاوردهای طرح تحول زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایر معدنی کشور گفت: ایران ذخایر ارزشمندی از سنگ‌آهن دارد که البته با محدودیت مواجه است و اگر اکتشافات جدیدی انجام ندهیم، ۱۵سال دیگر ذخایر سنگ‌آهن تمام می‌شود. این اظهارنظر وزیر صنعت، معدن و تجارت که حتماً حاصل کار کارشناسی در این وزارتخانه است، شاهدی بر این مدعاست که توسعه صنایع فولادی به هر بهانه‌ای، گرچه در کوتاه‌مدت می‌تواند با بهره‌گیری از رانت معادن و انرژی و آب ارزان، عوایدی برای مالکان آنها داشته باشد، اما در بلندمدت هیچ آتیه‌ای ندارد؛ زیرا این صنایع با حذف مزیت‌های فعلی قادر به رقابت با صنایع فولاد کشورهای پیشتاز نیستند و بر همین اساس اگر مثلاً بنا باشد سنگ‌آهن موردنیاز خود را از استرالیا وارد کنند، بهای تمام‌شده تولید آنها به‌مراتب از فولاد وارداتی بالاتر خواهد رفت.
 این هشدار وزیر صنعت البته می‌تواند چراغ راهی باشد برای آتیه صنعت فولاد و تغییر استراتژی توسعه‌ای این صنعت در ایران. سیاستگذاران بهتر است از همین امروز، برنامه احداث و توسعه صنایع فولادی را که غالباً در کویر خشک مرکزی تجمیع شده‌اند، به سمت سواحل مزیت‌دار جنوبی سوق دهند و با تأمین فناوری‌های مدرن موردنیاز آنها، راه را برای تداوم تولید فولاد کشور، حتی با سنگ‌آهن وارداتی هموار کنند. فراموش نکنیم که 15سال در عمر توسعه کشور، یک‌لحظه بیش نیست. 
با توجه به مشکلات و تنگناهایی که ایران در حوزه آب، محیط زیست و حتی انرژی دارد، تغییر ریل سیاست‌گذاری صنایع وابسته به انرژی و منابع طبیعی، به‌خصوص صنعت فولاد بزرگترین خدمتی است که می‌توان انجام داد.