برگزاری نشست اضطراری برای نجات بورس

به‌دنبال نزول‌های سنگین شاخص بورس در هفته گذشته که به افت 335هزار میلیارد تومانی ارزش بازار سهام و حتی اعتصاب برخی کارگزاران بورس منجر شد، روز پنجشنبه هیأت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار با برگزاری یک نشست اضطراری راهکارهای کوتاه‌مدت حمایت از بازار سهام را بررسی کرد. قرار است تصمیم‌های این نشست از امروزدر بازارسهام اعمال شود.
به‌گزارش همشهری، با وجود ماه‌ها نزول، درست از روز اول آبان ماه در روز یکشنبه هفته گذشته، افت شاخص‌های بورس ابعاد تازه‌تری به‌خود گرفت و سرعت نزول شاخص بورس و خروج نقدینگی از بازار سهام افزایش قابل توجهی پیدا کرد. آمار‌ها نشان می‌دهد فقط در طول روزهای یکشنبه تا چهارشنبه شاخص کل بورس تهران 68هزار واحد معادل5/2 درصد نزول کرده و 335هزار میلیارد تومان از ارزش بازار سهام کاسته شده است. در این مدت همچنین 1600میلیارد تومان نقدینگی از بازار سهام خارج شده و نسبت خروج نقدینگی سهامداران حقیقی به‌ارزش معاملات خرد به 26.5 رسیده که نشان می‌دهد شتاب خروج سهامداران حقیقی از بورس سرعت زیادی پیدا کرده است.
به‌دنبال این تحولات روز پنجشنبه سازمان بورس برای بررسی راهکار‌های حمایتی از بازار سرمایه جلسه فوق‌العاده تشکیل داد.

جزئیات نشست فوق‌العاده
محمدهادی سلیمی‌زاده، مدیر روابط‌عمومی سازمان بورس دیروز اعلام کرد: با مجوز ریاست شورای‌عالی بورس، جلسات فوق‌العاده بررسی راهکارهای کوتاه‌مدت حمایت از بازار سرمایه برای اقدامات عملیاتی فوری روز پنجشنبه برگزار شد.  او همچنین درباره برخی از تصمیمات این نشست گفت:درپی تصمیمات هیأت‌مدیره سازمان بورس، تعهدات فروش بازارگردان‌ها طی روزهای آینده محدود شده و عرضه‌های اولیه تا زمان پایداری شرایط بازار، متوقف خواهد شد. همچنین اصلاحیه دستورالعمل بازارگردانی نیز جمع‌بندی شده و به‌زودی ابلاغ می‌شود.  او اما جزئیات بیشتری ارائه نکرد اما برخی خبر‌های تأیید نشده و غیررسمی نشان می‌دهد محور تصمیم‌های این نشست تزریق 11هزار میلیاردتومان نقدینگی به صندوق تثبیت بازار سرمایه و حمایت سهامداران حقوقی از سهام شرکت‌های بورس برای جلوگیری از نزول بیشتر شاخص بوده است. خبر‌ها حاکی از آن است که با پیشنهاد رئیس سازمان بورس و تأکید رئیس‌جمهور قرار است به‌زودی حداقل ۱۱هزار میلیارد تومان به صندوق تثبیت بازار سرمایه تزریق شود. به موازات تزریق این نقدینگی به بورس، قرار است سهامداران حقوقی و بازارگردان‌ها نیز از بازار سهام حمایت کنند. پیش از این دو هفته پیش سازمان بورس نشست مشابهی را با حضور وزیراقتصاد با هلدینگ‌های بزرگ بازار سرمایه برای حمایت از بورس برگزار کرده بود.  علاوه بر این برخی خبرهای غیررسمی دیگر نشان می‌دهد در نشست روز پنجشنبه، گفت‌وگو‌هایی نیز در مورد محدود کردن کف دامنه نوسان قیمت سهام شرکت‌ها انجام شده اما مشخص نیست آیا تصمیمی در این‌باره گرفته شده است یا خیر؟ سوابق رفتاری سازمان بورس در گذشته نشان می‌دهد این سازمان در مواقع بحرانی مجوز محدودکردن کف دامنه نوسان را برای جلوگیری از نزول بیشتر قیمت سهام صادر کرده است. آخرین نمونه آن به زمان ترور شهید سردار قاسم سلیمانی بازمی‌گردد که مجوز تغییر کاهش دامنه نوسان صادر شد و این رویه مانع از افت بیشتر قیمت سهام شد. اگر خبرهای غیررسمی در مورد تصمیم‌های گرفته شده در این نشست صحت داشته باشد باید منتظر بود این تغییرات از امروز در بازار سرمایه اجرا شود چرا که به‌گفته مدیر روابط‌عمومی سازمان بورس تصمیمات این نشست پس از دریافت مجوزهای لازم از نهادهای ذیربط از شنبه(امروز) اعمال می‌شود.

راه‌های نجات بازار سرمایه
همگام با برگزاری نشست فوق‌العاده از سوی سازمان بورس برای نجات بازار سرمایه تحلیلگران معتقدند صرف تزریق 11هزار میلیارد تومان نقدینگی برای حمایت از بازار سهام کافی نیست و باید تغییراتی نیز در برخی سیاست‌ها انجام شود.  حسن کاظم‌زاده کارشناس بازار سرمایه در این‌باره می‌گوید: اگر تزریق ۱۱هزار میلیارد تومان نقدینگی به صندوق تثبیت بازار سرمایه عملا محقق شده و در راستای حمایت از بازار سرمایه صرف شود و در حد خبر نباشد، می‌تواند مانع قفل شدن بازار شود. با این حال این منابع نباید فقط صرف حمایت از سهم‌های بزرگ و بنیادی شود چرا که هم‌اکنون سهامداران حقوقی شرکت های بزرگ، نیاز زیادی به نقدینگی دارندو چه‌بسا تزریق نقدینگی به سهام این شرکت‌ها فقط تامین مالی سهامداران حقوقی این شرکت‌ها را تسهیل کند.
او درادامه درمورد راهکارهای بهبود شرایط بازار سهام نیز توضیح داد: برای بهبود وضعیت بازار سرمایه باید سیاست‌های پولی و مالی اصلاح شود. مادامی که سیاست‌های پولی و مالی اصلاح نشود، نمی‌توان انتظار رونق در بازار سرمایه را داشت.  او با تاکید بر اینکه روند بازارسرمایه ازسیاست‌های پولی و مالی تأثیر می‌پذیرد ادامه می‌دهد: بودجه‌ریزی به‌گونه‌ای است که از یک سو هزینه شرکت‌ها مدام افزایش می‌یابد و از سوی دیگر سودآوری شرکت‌ها رو به کاهش است. لذا حاشیه سود شرکت‌ها به‌شدت از سوی سیاستگذاران مالی تحت‌تأثیر قرار گرفته و کوچک شده است.  حمیدرضا فولادگر، مشاور وزیر اقتصاد نیز در این‌باره می‌گوید:بازارسهام در وضعیت فعلی با وجود ارزندگی بسیاری از شرکت‌ها با چند ابهام مهم روبه‌روست که مانع از افزایش حجم معاملات و تزریق نقدینگی حقیقی‌ها می‌شود.
او تأکید می‌کند: ازجمله این ابهامات می‌توان به تداوم قیمت‌گذاری دستوری دولتی، نرخ خوراک گاز صنایع در بودجه۱۴۰۲، نرخ سود بین بانکی بالای ۲۱درصد و افزایش فاصله نرخ دلار نیمایی  و آزاد اشاره کرد.
شاهین احمدی کارشناس بازار سرمایه نیز با بیان اینکه انتشار اخبار خوب برای بازار سهام سودی ندارد چراکه تصمیم‌گیری در کشور از جانب مجلس و سازمان برنامه و بودجه است توضیح می‌دهد: برای پیش‌بینی روند بازار سهام تا انتهای سال چند شاخصه تأثیرگذار وجود دارد و مهم‌ترین آن بحث بودجه است. باید دید تصمیمات دولت درباره بودجه چگونه است و به چه نحوی درباره مهم‌ترین پارامتر موجود در بودجه یعنی قیمت سوخت و خوراک صنایع ازجمله پتروشیمی‌ها، تولید کننده‌های فلزی و سیمان تصمیم‌گیری خواهد شد.
او با تأکید براینکه تصمیمات دولت در این دست متغیرها بسیار تأثیرگذار است ادامه می‌دهد: در عدم‌توافق در مذاکرات هسته‌ای از دیگر عوامل تأثیرگذار در روند بازار سهام است، که بدون این توافق پیش‌بینی بازار سهام دشوار است.