بوی ماه مهر

الهام مصدقی راد- روزنامه‌نگار

حال و هوای خانه آنها که دانش‌آموز دارند از چند روز گذشته کمی تغییر کرده است. تجربه شیرین و هیجان‌انگیزی که در 2سال گذشته به‌دلیل شیوع کرونا و آموزش‌های مجازی، دانش‌آموزان از آن بی‌بهره بودند. این روزها والدین یا سرگرم تهیه وسایل نوشت‌افزار جدید برای فرزندانشان هستند یا مشغول آماده کردن همان وسایل سال قبل تا دانش‌آموزشان با خیالی آسوده سال تحصیلی را آغاز کند. 
در کنار تمام اقداماتی که برای مهیا‌سازی‌ وسایل انجام می‌شود اقداماتی هم باید برای آماده کردن خود دانش‌آموزان و حتی والدین آنها صورت گیرد.

خانه را برای آغاز مهر‌ماه آماده کنیم 
اولین موضوعی که ذهن والدین را مشغول می‌کند تنظیم خواب دانش‌آموزشان در آخرین روزهای تعطیلات تابستانی است. اگر تا الان اقدامی نکرده‌اید از همین حالا مخصوصا برای دانش‌آموزان کم‌سن‌و‌سال‌تر برنامه مشخصی برای صرف شام و تنظیم خواب بگذارید تا نخستین روزهای مدرسه به راحتی بگذرد. اگر فرزندتان تاکنون جای مشخصی در خانه برای انجام تکالیف یا مطالعه دروسش نداشته، ‌این فضا را برایش تدارک ببینید. بهترین راهکار برای این کار در خانه‌های کوچک و با اتاق کم، قرار دادن وسایل در گوشه‌ای دنج است. این فضا را می‌توان با یک میز یا حتی قالیچه و زیرانداز کوچک، از دیگر بخش‌های مجاورش مجزا کرد و کتاب‌ها و وسایل دانش‌آموز را نیز روی آن قرار داد. داشتن فضای اختصاصی حس خوشایندی را به بچه‌ها منتقل کرده و آنها را برای رسیدگی به دروس و تکالیف‌شان سر ذوق آورده و منظم می‌کند. یکی دیگر از مهم‌ترین اقدامات در خانه، نظم‌دهی به تماشای تلویزیون و تفریحات است. هر چند وقت گذاشتن برای تلویزیون و فضای مجازی باید همیشه با برنامه‌ریزی و محدود باشد اما با شروع سال تحصلی، ‌اجرای آن باید جدی‌تر و با قاطعیت بیشتری همراه باشد. در تنظیم برنامه‌ها، نظر فرزندتان را هم جویا شده و با همفکری خودش برنامه منظمی برای سال تحصیلی آماده کنید. یادتان باشد نیازهای او را در برنامه‌ریزی‌ها درنظر بگیرید، هرچه برنامه آماده شده با همراهی و نظرخواهی دانش‌آموز و با قابلیت اجرایی بیشتری باشد، نظم و آرامش بیشتری حاکم خواهد شد.

با آماده کردن وسایل، ذوق را در خانه جاری کنیم
برای آماده کردن نوشت‌افزار مورد‌نیاز دانش‌آموزتان، او را هم با خود همراه کنید. اگر نیاز به تهیه اقلام جدیدی دارید اجازه دهید خودش هم انتخاب کند، انتخاب و خرید وسایل مدرسه برای بچه‌ها بسیار لذتبخش است. اگر هم وسایل کافی از سال گذشته باقی مانده، باز هم با کمک خود بچه‌ها آنها را تمیز و آماده کنید. با این کار برای حفظ و نگهداری وسایل‌شان بیشتر تلاش می‌کنند. اجازه دهید بچه‌هایی که بزرگ‌تر شده‌اند با دستخط خودشان روی کتاب و دفتر و نوشت‌افزار نام و نام‌خانوادگی‌شان را بنویسند، آنها را تشویق کنید از همین حالا در این امور استقلال داشته و به‌خودشان متکی باشند. اگر دانش‌آموز کلاس اولی دارید یا دانش‌آموزی که به‌دلیل شیوع کرونا، ‌تجربه نصفه‌نیمه‌ای از حضور در مدرسه دارد در مورد قوانین و اجازه همراه داشتن برخی وسایل با او صحبت کنید.

کاهش نگرانی با حضور زودتر از موعد در مدرسه 
اگر قراراست کودکتان وارد مدرسه جدیدی شود حتما چند روز زودتر از آغاز سال تحصیلی او را به مدرسه برده تا از نزدیک با محیط و کلاس و مربیان آشنا شود. اگر دانش‌آموز شما کلاس اولی است تلاش کنید هرطور که شده در مراسم جشن شکوفه‌ها شرکت کند تا هم خاطره خوبی در ذهنش بماند، هم نگرانی جدیدترین و شاید مهم‌ترین تجربه دوران کودکی‌اش کاسته شده و جای خودش را به شوق و لذت بدهد. به جز دانش‌آموز تازه‌وارد، ‌ممکن است دیگر دانش‌آموزان هم بعد از 3ماه تعطیلی کمی نگرانی و هیجان برای ورود دوباره به مدرسه داشته باشند که این هم موضوعی طبیعی است، هیجان دیدار دوباره دوستان و همکلاسی‌ها، معلم جدید و... برای کاهش این نگرانی می‌توانید دیداری با دوستان و همکلاسی‌های فرزندتان در مدرسه ترتیب دهید.

مکث
چند توصیه کوتاه و مهم به والدین
 در روزهای منتهی به آغاز سال تحصیلی با کودک خود گفت‌وگوی صمیمانه داشته باشید و نظرش را در مورد مدرسه بپرسید. اجازه دهید او تصورات و ذهنیات خودش را بدون دخالت شما بازگو کرده یا نقاشی کند. از اطلاعاتی که به شما می‌دهد می‌توانید متوجه اضطراب جدایی یا موارد دیگری در او شده و با کادر مدرسه برای رفع آن در میان بگذارید. در زمان این گفت‌وگو، ‌دانش‌آموز را نصیحت نکنید.
  از خاطرات خوب و خوش خودتان در دوران دانش‌آموزی تعریف کنید. به هیچ عنوان به خاطرات ناراحت‌کننده و اضطراب‌آور اشاره نداشته باشید.
  جو آرام و خوبی در روزو شب قبل از آغاز مدرسه در خانه رقم بزنید. سعی کنید در مهمانی یا مسافرت نباشید. وسایل دانش‌آموز را از قبل کاملا آماده کنید تا او دچار نگرانی نشود.
  در مورد نوع صبحانه روز اول مدرسه، ‌شب قبل با فرزندتان به نتیجه برسید و صبحانه دلخواهش را آماده کنید، ‌حتی اگر صبحانه درخواستی‌اش، ‌صبحانه‌ای معمول در سبک تغذیه‌ای شما برای صبحانه نیست ایرادی ندارد. خوراکی‌های روز اول را نیز با حضور خودش خریداری و آماده کنید. این کار به ایجاد آرامش در او کمک خواهد کرد.
  دانش‌آموز را مخصوصا اگر کم سن‌و‌سال است و تجربه حضور در مدرسه ندارد، نه خیلی زود و نه خیلی دیر به مدرسه نرسانید. در هر دو حالت دانش‌آموز دچار اضطراب خواهد شد.
  با او برای خداحافظی کردن در مقابل مدرسه وقت بگذارید و سرسری و سریع خداحافظی نکنید. حتی می‌توانید از روز اول مدرسه عکس یادگاری بیندازید و چاپ کنید تا فرزندتان آن را در کنار وسایل مدرسه‌اش بگذارد.
  اگر دانش‌آموز کلاس اولی دارید و برای حضور در برنامه‌های ویژه کلاس‌اولی‌ها در مدرسه حضور دارید، با فرزندتان از طریق ارتباط چشمی مناسب، ارتباط مناسب برقرار کنید. یادتان باشد او را از جمع جدا نکنید اما اگر به سمت‌تان آمد او را تحویل گرفته، صحبتش را بشنوید سپس دستش را گرفته و او را مطمئن کنید جای امنی آمده و به معلمش تحویل دهید. این کار باعث ایجاد حس آرامش و امنیت‌خاطر در او خواهد شد.
  برخی مادران دچار اضطراب و نگرانی‌هایی برای ورود فرزندشان به مدرسه هستند. این نگرانی‌ها را از کودک پنهان کنید، اگرچه معمولا فرزندان متوجه حال درونی والدین‌شان می‌شوند. پس سعی کنید اول خودتان را آرام و مطمئن کنید که روزهای روشنی در انتظار فرزندتان است.‌ حواستان باشد او را با توصیه‌ها و باید و نباید‌های مکرر، اذیت نکنید. این حس را به او منتقل کنید که هدف از مدرسه‌رفتن کشف دنیای جدید و تلاش برای آموختن و تجربه چیزهای جدید است نه فقط نمره‌های عالی گرفتن. در زمان بازگشت از مدرسه نیز او را تحت‌بازپرسی قرار ندهید. این رفتارها کودک را اذیت کرده و احساس نگرانی را نیز به او هم منتقل خواهد کرد.