پایان قصه 11سپتامبر

جواد نصر‌تی _ روزنامه‌نگار

رویداد 11سپتامبر، چنان اثری بر جامعه آمریکا گذاشته که فراموشی آن، قابل‌تصور نیست اما به‌نظر می‌رسد، داستان‌ها و روایت‌های مردمی که قربانی آن شدند، دیگر گوش شنوایی ندارد؛ امروز در حالی بیست‌ویکمین سالگرد 11سپتامبر فرارسیده است که موزه محبوبی که این داستان را روایت می‌کرد، به‌خاطر عدم‌استقبال مردم، تعطیل شده است. این موزه 16سال پیش برای این افتتاح شد تا 11سپتامبر را از دید افرادی که از آن آسیب دیده بودند روایت کند. بازگویی قصه‌های آدم‌ها و تورهایی که در محل حمله روی داده بود، تا سال‌ها چنان محبوب بود که تعداد مراجعان به 300هزار‌نفر در سال رسیده بود اما همه‌‌چیز به یکباره افت کرد؛ 6ماه تعطیلی موزه در سال2020 به‌خاطر همه‌گیری کرونا، تعداد بازدیدکننده‌ها را بعد از آن چنان کاهش داد که در سال2021، آمار مراجعه‌کنندگان به 26هزار نفر رسید؛ انگار که مردم به یکباره علاقه‌شان به قصه 11سپتامبر را از دست داده باشند. اوضاع چنان بد شد که مقامات موزه «پاسداشت 11سپتامبر»، بین دریافت کمک‌های دولتی و تعطیلی آن، گزینه دوم را انتخاب کردند و در آستانه سالگرد11سپتامبر، وسایل موزه را به انبارها بردند و بر درهای آن، قفلی همیشگی زدند.  این موزه، تنها موزه 11سپتامبر در شهر نیویورک نیست؛ شهر نیویورک یک موزه بزرگ‌تر با نام «یادبود 11سپتامبر» در محل حمله دارد که بزرگ‌تر است اما موزه پاسداشت رویکردی انسانی‌تر و روایی داشت و قصه آدم‌هایی که به‌صورت دست اول از ماجرا آسیب دیده بودند را بازگو می‌کرد. این رویکرد انسانی، طرفداران خاصی هم داشت و به همین‌خاطر بود که مراجعه‌کنندگان زیادی به این موزه می‌رفتند. بسیاری از کارکنان داوطلب این موزه، افرادی بودند که در محل حادثه 11سپتامبر کار  و قصه خود از آن روز را برای مراجعه‌کنندگان روایت می‌کردند.
برخی از مراجعه‌کنندگان این موزه، افرادی بوده‌اند که خودشان از این فاجعه آسیب دیده بودند و برای پیدا کردن افرادی مثل خود به آن مراجعه می‌کردند. موزه پاسداشت در طول فعالیت خود، به‌خصوص مورد‌توجه نسل جوان‌تر بود اما انگار که این فاجعه به یکباره تمام‌شده باشد، استقبال از آن هم کم شد.
برخی از اشیائی که در این موزه بوده و به انبار منتقل می‌شوند، بخشی از یکی از 2هواپیمایی است که در روز 11سپتامبر، به ساختمان برج‌های دوقلوی مرکز تجارت جهانی نیویورک کوبید. چندین عامل انتحاری مرتبط با القاعده این حمله را انجام دادند. دولت سعودی هم ارتباطی با این عاملان داشته هرچند به‌خاطر روابط ویژه با آمریکا، چندان در این‌باره صحبت نمی‌شود. چند هزار نفر در این روز به‌خاطر حملات در نیویورک و همینطور حمله مشابه در ساختمان وزارت دفاع آمریکا در واشنگتن کشته شدند.