دانش
تقویت حافظه با تحریک مغز
دانشمندان در تحقیقات جدیدی متوجه شدند که با تحریک بدون عارضه بخش‌هایی از مغز توسط نیروی الکتریسیته، می‌توانند حافظه افراد را برای حداقل یک ماه تقویت کنند. به‌گزارش بی‌بی‌سی، آنها می‌گویند که داوطلبان در بازی‌‌هایی مانند حفظ کلمات که هم حافظه فوری و کوتاه‌مدت و هم حافظه بلندمدت را مورد آزمایش قرار می‌داد، عملکرد بهتری داشتند. مفهوم و کارکرد دقیق این نتایج برای زندگی روزمره هنوز مشخص نیست. اما متخصصان می‌گویند: طیف گسترده‌ای از کمک به افراد مسن برای مقابله با کاهش حافظه گرفته تا درمان بیماری و کمک به آمادگی برای امتحان را می‌تواند در برگیرد.
رابرت راینهارت، از دانشگاه بوستون، تکنیک تحریک را به‌عنوان رویکردی کاملا متفاوت برای جداسازی و تقویت بخش‌هایی از مغز توصیف کرد که شکل کاملا جدیدی از گزینه‌های درمانی بالقوه را ارائه می‌‌دهد. افراد حاضر در این آزمایش، کلاهی پر از الکترود بر سر گذاشتند. سپس یک جریان الکتریکی کنترل شده که شبیه خارش یا سوزن سوزن شدن است، برای تغییر دقیق امواج مغزی در مناطق موردنظر مغز استفاده شد. داوطلبان به‌مدت 4روز متوالی روزانه 20دقیقه تحت این تحریک قرار گرفتند. در طول انجام این آزمایش، آنها باید فهرستی از کلمات را حفظ میکردند که یک ماه بعد باید آنها را به‌خاطر می‌آوردند. راینهارت گفت که این درمان می‌تواند باعث بهبود انتخابی حافظه شود که حداقل یک ماه به طول می‌انجامد. نتایجی که در مجله علمی نیچر نوروساینس منتشر شد، نشان داد آن دسته از داوطلبانی که در ابتدای آزمایش با بازی‌های ذهنی که حافظه را هدف می‌گرفت دست و پنجه نرم میکردند، همان هایی بودند که حافظه‌شان بیشتر از بقیه بهبود یافته بود.
حافظه چگونه عمل می‌کند؟
سینگال‌های الکتریکی ریتم فعالیت مغز را در نقاطی که تعریف شده است، عوض می‌کند که به آن «موج مغزی» گفته می‌شود. دانشمندان بر این باورند که 4دور تحریک، این الگوها را تقویت کرده و منجر به تطبیق مغز و بهبود حافظ طولانی مدت شده است که به‌عنوان نوروپلاستیسیته شناخته می‌شود. راینهارت در این‌باره گفت: این نوعی اتصال به‌اصطلاح «زبانِ مغز» است که با خود صحبت می‌کند و از طریق تکانه‌های الکتریکی با خود ارتباط برقرار می‌کند. با این حال، برای تقویت انواع مختلف حافظه، تحریکات مختلفی هم لازم است.
مثلا، حافظه کاری برای فعلی است که هم‌اکنون انجام می‌دهید. این روشی است که شما اطلاعات را در ذهن خود حفظ می‌کنید، درست مانند یادداشت برداری در کلاس یا حل مسئله در کلاس. تقویت این نوع حافظه، مستلزم تحریک فرکانس پایین قشر جلوی مغز، در پیشانی مغز بود. حافظه بلندمدت جایی است که ما اطلاعات را در آن ذخیره می‌کنیم. به این ترتیب می‌توانیم نخستین روز مدرسه یا ازدواج خود را به یاد بیاوریم. تقویت آن مستلزم تحریک با فرکانس بالای قشر جداری، در پشت مغز بود.
در بازی‌های کلمه‌ای، یادآوری مواردی که در ابتدای آزمایش داده شده بودند، حافظه بلندمدت را آزمایش می‌کند؛ درحالی‌که یادآوری پس از یک ماه حافظه فعال را آزمایش می‌کند. تمام 150نفری که در این کارآزمایی شرکت کردند سالم، بدون اختلال شناختی و بین 65 تا 88ساله بودند.
فراموشکار شدن اغلب نشانه‌ای از سن است، اما اینکه آیا این شکل از تحریک می‌تواند به مغز پیر در دنیای واقعی، فراتر از بازی‌های کلمه‌ای کمک کند، هنوز ناشناخته مانده است. زوال عقل، ازجمله بیماری آلزایمر، توسط یک مغز بیمار با سلول‌های مغزی در حال مرگ ایجاد می‌شود که منجر به مشکلات حافظه می‌شود. محققان در حال بررسی این موضوع هستند که آیا این فناوری می‌تواند در بیماری آلزایمر برای تحریک سلول‌های مغزی زنده مانده و همچنین در اسکیزوفرنی و اختلال وسواس فکری استفاده شود.
سوزان کوه‌هاس، مدیر تحقیقات در تحقیقات آلزایمر انگلیس، گفت: ما نمی‌دانیم که آیا تکنیک‌های تحریک مغز پتانسیلی برای کمک به افراد مبتلا به زوال عقل دارند یا خیر، اما تحقیقاتی در این زمینه در حال انجام است.
