تداوم رکود در بورس

با وجود رشد روز گذشته شاخص بورس، ارزش روزانه معاملات خرد بازار سهام با کاهش محسوسی مواجه شد و به کمتر از 2هزار میلیارد تومان رسید در چنین شرایطی رئیس سازمان بورس عامل وقوع رکود در بورس را کاهش قیمت جهانی کالاهای پایه در جهان دانست.
به‌گزارش همشهری، بازار سهام از اواخر اردیبهشت ماه با یک روند نزولی مواجه شده و با وجود رشد‌های کوچک مقطعی این روند نزولی همچنان ادامه دارد. طبق آمار‌های موجود شاخص کل بورس تهران در این مدت 12درصد افت کرده است. نکته مهم‌تر اما این است که ارزش روزانه معاملات هر روز در حال کاهش است و میزان خروج پول از بازار سهام شتاب گرفته است. آمار‌ها نشان می‌دهد ارزش روزانه معاملات خرد بازار سهام در دوران اوج بازار در سال99 به 25هزار میلیارد تومان هم افزایش یافته بود، اکنون به محدوده 2هزار میلیارد تومان رسیده است. همچنین طبق برخی محاسبات فقط از ابتدای امسال 50هزار میلیارد تومان نقدینگی از بازار سهام خارج شده است. این ارقام همگی بیانگر آن است که بازار سهام وارد دوره رکود شده و تمایل سهامداران برای سرمایه‌گذاری در بورس کاهش یافته است. آنطور که تحلیلگران می‌گویند این روند رکودی در بلندمدت می‌تواند به هدایت نقدینگی به سمت بازار‌های تورم زا منجر شود برخی آمار‌ها نشان می‌دهد در شرایطی که بازار سهام در چند ماه گذشته با رکود مواجه بوده است بخشی از نقدینگی راهی بازارمسکن شده و زمینه افزایش قیمت را در این بازار فراهم کرده است.

دلایل رکود
در شرایط فعلی اتفاق نظری درباره دلایل رکود در بورس وجود ندارد برخی دلایل رکود را به افزایش نرخ بهره بین بانکی نسبت می‌دهند و برخی بر این باورند که افزایش ریسک‌های بازار سرمایه عامل نزول و رکود در بورس است. مهدی دلبری، کارشناس بازار سرمایه درباره نقش افزایش نرخ سود بین بانکی بر بازار سهام می‌گوید: دغدغه فعالان بازار سرمایه در مورد افزایش نرخ بهره بین بانکی، دغدغه درستی است. به هر حال یکی از بازارهای رقیب برای بازار سرمایه بازار پول است و افزایش نرخ بهره بانکی علاوه بر بحث رقابت، موجب افزایش هزینه‌های مالی بنگاه‌های تولیدی نیز شده است. از سوی دیگر برخی سهامداران با دریافت اعتبار از سیستم کارگزاری یا تسهیلات بانکی، اقدام به خرید سهام کرده‌اند و با افزایش نرخ بهره بانکی، بهای تمام‌شده خرید سهام‌شان افزایش یافته است. او با بیان اینکه درحال حاضرنرخ بهره بین بانکی در ایران، بالاترین نرخ در منطقه است توضیح می‌دهد: بررسی‌ها نشان می‌دهد نرخ بهره بانکی در 2سال گذشته به‌طور محسوسی افزایشی بوده و این روند برای بازار سرمایه خطرناک است. حسن کاظم‌زاده دیگر کارشناس بازار سرمایه اما نظر دیگری دارد و به افزایش ریسک‌های موجوددر بازارسرمایه اشاره می‌کند و می‌گوید: بخش قابل توجهی از فعالان بازار سرمایه هم‌اکنون دیدگاه مثبتی برای سرمایه‌گذاری در بورس ندارند چون فضای کلی سرمایه‌گذاری به‌دلیل ریسک‌های موجود با ابهام زیادی مواجه است.
او توضیح می‌دهد: سیاستگذاری‌ها دچار تغییر می‌شوند، فضای اقتصاد جهانی رکودی است و بازارهای رقیب هم که در حال تاختن هستند. طبیعی است که فعلا کسی رغبتی برای خرید سهام نداشته باشد. اینقدر گردوغبار زیاد است که اصلا کسی فرصت‌های آینده را نمی‌بیند.
به‌گفته او اصلا کسی نمی‌بیند سهام خیلی از شرکت‌ها می‌توانند تا 2سال آینده سودآوری داشته باشند. امیدواریم هر چه سریع‌تر این گردوغبار فروکش کند. شهاب موسوی، از کارشناسان بازار سرمایه هم، درباره ریسک‌های موجود در بازارسرمایه می‌گوید: دو، ریسک را از ریسک‌های اصلی می‌دانم. نکته اول رفتار سیاستگذاران و دیگری رفتار فعالان بازار است. او می‌افزاید: انتظاری که فعالان بازار به‌طور غیرمنطقی در شرایط رکود دارند، انتظار بیش از حدی است. به‌نظر من فعالان بازار رکود سرمایه‌ای را درک نکردند. درست است در اقتصاد تورم وجود دارد، اما این تورم در بازار‌های دارایی دیگر نفوذ نکرده پس در بازار سرمایه نیز آن اتفاق نمی‌افتد. ریسک‌هایی که بازار سرمایه و فعالان بازار را تهدید می‌کند اینها هستند.

نزول بورس دلیل دیگری دارد
همزمان با تحلیل‌های مختلف کارشناسان درباره نزول بورس، دیروز رئیس سازمان بورس دلایل دیگری را عامل نزول بورس دانست و گفت: در روند بازار متغیرهای مختلفی تأثیرگذار بودند که یکی از آنها تغییر قیمت‌های جهانی بود. محاسبه کنید فقط از ابتدای خردادماه تا به امروز قیمت جهانی کالاهای اساسی به چه اندازه‌ای تغییر کرده‌ است. باید توجه داشته باشیم که بازار سرمایه، بازار انتظارات است.
مجید عشقی افزود: درست است که در ۳ماه ابتدای سال گزارش‌های بسیار خوبی از بازار و شرکت‌ها داشتیم اما با توجه به کاهش قیمت‌های جهانی بازار دقیقا هوشمندانه عمل کرد و اثری که کاهش قیمت‌های جهانی روی بازار سرمایه ‌گذاشت اثر کمی نبود. در برخی از کالاها با کاهش محسوس قیمت‌ها مواجه شدیم که بر بازار سرمایه اثر قابل‌توجهی داشت.
رئیس سازمان بورس ادامه داد: در همین مدت قیمت محصولات فولادی، مس و پتروشیمی در بورس کالا کاهش محسوسی را تجربه کرد، البته هر چند که قیمت برخی‌ از این محصولات هنوز از قیمت‌های سال۱۴۰۰ بالاتر است اما روند کاهشی داشتند و نمی‌توان اثر کاهش قیمت‌های جهانی برخی از کالاها را بر بازار سرمایه انکار کرد. عشقی با بیان اینکه دولت هرگز انگیزه‌ای ندارد که جلوی رشد بازار سرمایه را بگیرد و مانع از رشد شاخص شود، گفت: بازار براساس متغیرهای مؤثر رفتار می‌کند. البته قبول دارم یک‌سری تصمیمات مانند افزایش نرخ بهره بانکی در بازار سرمایه اثرگذار بود ازاین‌رو به رئیس بانک مرکزی گفتم که وقتی در ستاد اقتصادی دولت تصمیمی مبنی بر تعیین نرخ بهره بین بانکی گرفته شده، عبور از این عدد باعث بی‌اعتمادی می‌شود از این‌رو درخواست کردیم نرخ بهره بین بانکی را کاهش دهند و پایبند به تصمیمات اقتصادی باشند.