گزارش
31 رام قطار مترو نیازمند بازسازی فوری یا جایگزینی
شایسته‌اصل: اگر چرخ‌های مترو به‌موقع نمی‌رسیدند، بخش زیادی از واگن‌ها و قطارها از رده خارج می‌شدند
مهدی اسماعیل‌پور-روزنامه‌نگار
شبکه حمل‌ونقل ریلی پایتخت با چرخ‌های لنگان تحویل مدیریت شهری فعلی شد؛ از کمبود واگن و اتوبوس گرفته تا واگن‌ها و قطارهایی که نیاز به تعمیرات و اورهال (بازسازی اساسی) داشتند و همچنین انبارهای خالی از قطعات؛ مشکلاتی که عرصه را برای خدمات‌رسانی مطلوب به شهروندان و مسافران تنگ کرده است. برای این منظور بازسازی و تامین قطعات یدکی، برای کاهش این مشکلات در دستور کار قرار گرفت که ازجمله خروجی‌های آن خرید بخشی از قطعات موردنیاز مترو و گشایش در قرارداد خرید و ساخت واگن و قطار ملی بوده است. البته نیاز ناوگان حمل‌ونقل همگانی تهران آنقدر بالاست که نمی‌توان انتظار داشت خیلی زود این بخش حالت ایده‌آل پیدا کند و سرحال و قبراق در خدمت مردم باشد. در این بین، نتیجه اقدامات صورت‌گرفته طی یک‌سال اخیر، پایان تابستان و اوایل پاییز نمایان می‌شود تا همزمان با بازگشایی سال تحصیلی جدید، به نیاز ترددی شهروندان پاسخ داده شود.
برای این منظور در گفت‌وگو با مهدی شایسته‌اصل، مدیرعامل شرکت بهره‌برداری متروی تهران و حومه، آخرین وضعیت و شرایط این روزهای حمل‌ونقل ریلی زیرزمینی پایتخت را جویا شدیم.
با وضعیت فعلی، آیا برای نیمه دوم سال که با بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها، سفرهای درون‌شهری افزایش می‌یابد، از آمادگی لازم برخوردار هستید؟
وظیفه ذاتی ما در شرکت بهره‌برداری مترو این است که از دارایی‌ها و امکانات موجود به نحو احسن استفاده کنیم و بتوانیم آنها را اورهال کنیم و بهسازی و نوسازی در ابنیه و ناوگان داشته باشیم. شرایطی را که متصور هستیم این است که بتوانیم 171رام قطاری که در خطوط اصلی داریم، به علاوه قطارها و واگن‌های خط 5 را در بهترین کیفیت اورهال کنیم و شرایطی فراهم شود که با افزایش و بیشتر شدن حجم مسافران، به‌ویژه در نیمه دوم سال، کیفیت و میزان خدمات‌رسانی در ناوگان حمل‌ونقل ریلی کاهش پیدا نکند. در همین راستا برای اینکه بتوانیم سرفاصله حرکت قطارها را کاهش دهیم، یک بحث اصلی داشتن پایانه‌ها و تعمیرگاه‌هاست. علاوه بر آن حتما افزایش واگن و رام قطار به مجموعه ناوگان هم نیاز است و انتظار داریم و امیدواریم که با کمک و مساعدت دولت محترم، شهرداری و شورای اسلامی شهر تهران، عقب‌افتادگی‌ها و انباشت مشکلات به جا مانده از گذشته را جبران کنیم.
الان مترو چه نیازهای قطعی و فوری دارد؟
نیاز فوری ما اورهال 700دستگاه واگن است که به حدود 2هزار میلیارد تومان منابع مالی نیاز دارد. شرکت واگن‌سازی تهران متعهد شده از زمانی که قرارداد منعقد و منابع مالی موردنیاز تأمین شود، در یک بازه زمانی حدودا 18ماهه به مرور این واگن‌ها را به شرکت متروی تهران و حومه تحویل دهد؛ یعنی در یک چرخه زمانی مشخص واگن‌ها برای اورهال اعزام شده و دوباره به خط برگردند. ما در قطارهای DC هم دچار مشکل جدی هستیم و زمان و کیلومتراژ 31رام از این قطارها از اورهال قطعی گذشته است. باید این تعداد قطار را ارتقا و تغییر تکنولوژی دهیم یا آنها را با قطارهای جدید جایگزین کنیم. همچنین یکی از مواردی که در سال‌های گذشته و در دولت قبل بسیار زیاد مورد بحث و بررسی قرار گرفت و درباره آن صحبت شد، اما متأسفانه اقدامی درمورد آن صورت نگرفت و در این دوره آسیب‌های ناشی از آن را متحمل می‌شویم، بحث 630دستگاه واگنی است که قرار بود از طرف دولت وقت به روش فاینانس تامین شود. این موضوع هم‌اکنون در دست اقدام است و امیدواریم که تا نیمه دوم سال شاهد جاری شدن این قرارداد باشیم و 15درصد پیش‌پرداختی که قرار است از طرف شرکت ایرانی تامین شود، صورت بگیرد و قرارداد ما با شرکت واگن‌سازی تهران منعقد شود. دولت سیزدهم در این زمینه قول مساعدت و همکاری داده است.
بعد از خرید چرخ‌های موردنیاز مشکل خالی بودن انبارهای مترو برطرف شده است یا همچنان با مشکل و کمبود قطعات مواجه هستید؟
سال گذشته قرارداد خرید 2هزار عدد چرخ موردنیاز متروی تهران منعقد شد که شرکت سرمایه‌گذاری شهر مناقصه مربوط به آن را برگزار کرد. بخش قابل‌توجهی از این قطارها هم‌اکنون تحویل انبارهای مترو شده و درحال استفاده از آنها هستیم. بخش دیگری از این چرخ‌ها در مرحله ساخت و بارگیری برای انتقال به انبارهای متروی تهران است. این موضوع خیلی به ما کمک کرد و اگر این اتفاق نمی‌افتاد، در اردیبهشت‌ماه باید بخشی از واگن‌ها و قطارها را از رده خارج می‌کردیم، اما شکر خدا با سرعتی که در ثبت سفارش، تامین و ارسال این چرخ‌ها صورت گرفت کمک بزرگی به شرکت بهره‌برداری متروی تهران شد. البته نیازهای ما و حجم عقب‌ماندگی و انباشت مشکلاتی که از گذشته داریم بیش از اینهاست که فقط با خرید چرخ‌ها برطرف می‌شود و تقریبا در تمام اقلام راهبردی نیاز به خرید قطعات داریم. قرارداد 8میلیارد ریالی که با تامین مالی و کارگزاری بانک شهر و شرکت شهر آتیه صورت گرفت هم یک مقدار مشکلات در بحث‌های حقوقی داشت که با همکاری و تعامل دستگاه‌های نظارتی درحال برطرف کردن این موانع و مشکلات هستیم.
