این ره که تو میروی...
در لیگ ایران که همه ستارههایش حدودا 30ساله هستند، امیرحسین حسینزاده تنها ستاره جوان فصل بوده است. تنها محصول باکیفیت لیگ ایران اما به کشوری رفت که همه ایرانیها از آنجا ناکام برگشتهاند
امیرحسین حسینزاده بدون تردید جوان اول لیگ برتر ایران در فصل گذشته بود. ستاره نوظهور استقلال با 8گل و 2پاس گل یکی از تأثیرگذارترین چهرههای تیمش و از ستونهای اصلی قهرمانی آبیها در لیگ بیستویکم بود. او در طول فصل 5بار بهعنوان برترین بازیکن زمین برگزیده شد و اگر پنالتیهای یامگا را نادیده بگیریم بهترین گلزن تیم قهرمان هم بود. براساس نمرات متریکا نیز حسینزاده در جمع استقلالیها رتبه دوم و در میان تمامی بازیکنان لیگ رتبه ششم را کسب کرد. درخشش حسینزاده در لیگ21البته ارزشی فراتر از سایر ستارههای این لیگ دارد. او 21ساله است و در لیگی که اغلب برترینهایش سن و سالی حدود 30دارند و جوانهای چندانی از آن بیرون نمیآیند، میتوان لقب تنها پدیده جوان فصل را به او داد. کافی است به مهمترین نقل و انتقالات تابستانی لیگ برتر نگاه کنید؛ سعید صادقی 28ساله، شهباززاده 32ساله، اسماعیلیفر 29ساله، سروش رفیعی 32ساله، رامین رضاییان 32ساله و چندین و چند بازیکن 30ساله دیگر که لیست برترین بازیکنان لیگ برتر و گرانقیمتترین انتقالهای تابستانی را تشکیل میدهند. در میان این اسامی، حسینزاده را با 21سال سن میتوان تنها ستاره جوان کشفشده در لیگ برتر ایران دانست. اما سرنوشت این کشف نوبرانه چه بود؟ او راهی بلژیک شد تا در تیم شارلروا به فوتبالش ادامه بدهد. باشگاه ایرانیهای بلژیک که تاکنون هیچ بازیکن ایرانی نه در این باشگاه و نه در سایر باشگاههای این کشور عاقبتبهخیر نشده است. البته اگر عاقبتبهخیری را در رشد فنی و انتقال به تیمهای بزرگتر در قاره اروپا بدانیم.
نسل اول ایرانیها در بلژیک
لیگ فوتبال بلژیک و بهطور خاص باشگاه شارلروا تقریبا 2دهه است به یک مسیر پررفتوآمد برای فوتبالیستهای ایرانی بدل شده است. اگر از اسم حسین صدقیانی، لژیونر فوتبال ایران در سالهای خیلی دور بگذریم، طی دهههای اخیر رضا ترابیان نخستین بازیکن ایرانی بوده که راهی بلژیک شده است. او سال1998به بلژیک رفت و در استاندارد لیژ بازی کرد. آخرین تیم ترابیان در ایران، پرسپولیس بود اما بعد از 2سال بازی در سنگاپور و بلژیک وقتی به ایران برگشت، راهی پاس شد و فوتبالش را آنجا تمام کرد. نفر بعدی علیرضا امامیفر بود؛ بازیکن پرسپولیس که سالهای 2001تا 2003در شارلروا بازی کرد و دوباره به پرسپولیس برگشت. او قبل از رفتن ملیپوش بود اما بعد از برگشتن دیگر به تیم ملی دعوت نشد. داریوش یزدانی سال2000درحالیکه سابقه بازی در استقلال و لورکوزن را داشت راهی شارلروا شد اما بعد از برگشتن از بلژیک تیمهای پگاه گیلان، سایپا، پیکان و... تیمهای بعدیاش بودند! محمدرضا مهدوی هم مدافعی بود که از استقلال به شارلروا رفت و بعد از بازگشت برای پرسپولیس و سپاهان بازی کرد. درواقع او از معدود بازیکنانی بود که با رفتن به بلژیک پسرفت نکرد ولی پیشرفت هم نکرد. مهرداد میناوند هم سال2001از اشتورم گراتس اتریش به شارلروا رفت و یک سال آنجا بازی کرد. بازی در بلژیک، نقطه آغاز شیب نزولی برای مهرداد و بازگشت او به فوتبال ایران و سرانجام بازنشستگیاش در تیم راهآهن تهران شد.
نسل جدید؛ پدیدههای برگشتی
اما از میان بازیکنان نسل جدیدتر؛ رامین رضاییان سال2017بعد از اخراج از پرسپولیس مدتی در اوستنده بلژیک بازی کرد اما موقعیتی برای ادامه بازی در اروپا پیدا نکرد و به لیگ قطر منتقل شد. علیرضا بیرانوند بعد از موفقیت در جام جهانی 2018با هدف درخشش در فوتبال اروپا راهی باشگاه آنتورپ بلژیک شد. اما بدون اینکه فرصتی برای جا افتادن در تیم بلژیکیاش پیدا کند ابتدا به یک باشگاه متوسط پرتغالی رفت و درنهایت به پرسپولیس برگشت. این سرنوشت دروازهبانی بود که بهخاطر درخشش در جامجهانی و گرفتن پنالتی رونالدو با شرایطی بسیار بهتر و قیمتی چندبرابر نسبت به دیگر بازیکنان ایرانی، راهی بلژیک شده بود. کاوه رضایی هم سال2017بهعنوان یک استعداد جوان و با سابقه آقای گلی در ردههای پایه آسیا از استقلال به شارلروا رفت اما امسال در حالی به لیگ ایران برگشته که هیچ اتفاق مثبت خاصی در رزومهاش دیده نمیشود. تازه او بیشترین درخشش را در لیگ بلژیک داشت و حتی از شارلروا به تیم قهرمان بلژیک رفت اما بلافاصله همین مسیر را دوباره برگشت. امید ابراهیمی و سعید عزتاللهی هم ملیپوشانی بودند که مدتی در تیم یوپن بلژیک بازی کردند. یوپن با مالکان قطریاش حیاطخلوت باشگاههای قطری در لیگ بلژیک محسوب میشود و هر دو بازیکن امروز در قطر بازی میکنند. جالب اینکه سعید عزتاللهی قبل از بلژیک در چمپیونشیپ انگلیس بازی میکرد اما بعد از بلژیک راهی لیگ دانمارک شد. حتی امید نورافکن، ستاره حال حاضر لیگ ایران و تیم ملی هم در بلژیک و در اوج جوانی نتوانست راهی برای بالا رفتن از پلکان موفقیت پیدا کند. او که از استقلال به شارلروا رفته بود فقط 2بازی برای این تیم انجام داد و به استقلال و بعدا به سپاهان پیوست. محمد نادری و مرتضی پورعلیگنجی هم دیگر ایرانیهایی بودند که مدتی در لیگ بلژیک بازی کردند. البته پایدارترین بازیکن ایرانی در لیگ بلژیک، علی قلیزاده است که از سال2018تاکنون در تیم شارلروا مشغول بازی است. قلیزاده که بهعنوان پدیدهای تکنیکی از لیگ ایران و تیم سایپا راهی بلژیک شده طی 4فصل 114بازی برای شارلروا انجام داده و 20گل زده است. اما برای این بازیکن تکنیکی هم شارلروا همان برکه کوچکی است که به هیچیک از آبهای آزاد جهان راه ندارد.
در بلژیک چه خبر است؟
امیرحسین حسینزاده، پدید ه باارزش لیگ برتر ایران راهی شارلروا شده تا همان مسیری را برود که خیل عظیمی از بازیکنان پیش از او رفتهاند و به جایی نرسیدهاند. امیرحسین 21ساله با ذوقزدگی خاصی از بند موجود در قراردادش استفاده کرد و راهی بلژیک شد. آیا او که شایستگی بازی در لیگهای بسیار بهتری را دارد از راه بلژیک به این لیگها خواهد رسید؟ سابقههای قبلی میگوید نه! آیا اگر او کمی بیشتر صبر میکرد احتمال نداشت مسیر بهتری پیش پایش قرار بگیرد و مثلا به جاهایی برسد که مهدی طارمی رسید؟ شاید خیلیها دلیل این رفتنها را در مسائل مالی و قراردادهای دلاری ببینند اما با توجه به پولهای درشتی که در همین لیگ ایران برای بازیکنان درجهاول لیگ خرج میشود، این دلیل هم دیگر منطقی بهنظر نمیرسد. حسینزاده در لیگ ایران به راحتی میتواند فصلی 500هزار دلار درآمد داشته باشد. در لیگ بلژیک و باشگاه شارلروا نه چنین پولهایی به ایرانیها میدهند و نه سکوی پرتابی برای رشد آنها مهیا میکنند. پس این جوانها با چه انگیزهای مرتبا به بلژیک میروند و برمیگردند؟