گزارش
هور، خانه گاومیش‌ها باقی می‌ماند
خشکسالی در کرخه موجب تلفات گاومیش‌ها در پایین‌دست شده و اقداماتی برای نجات‌شان در دست انجام است
سیده زهرا عباسی - خبرنگار
با وجود اینکه خشکسالی و کاهش بارندگی از 2دهه پیش دامان همه استان‌ها را گرفته، اما خوزستان برای سومین سال متوالی تابستان سختی را پشت سر می‌گذارد. این بحران به‌ویژه در ماه‌های اخیر کرخه را با شرایط خاصی مواجه کرده است. طوری‌که نیروگاه تولید برق این منطقه از مهر سال گذشته از مدار خارج و کشت تابستانه هم به‌طور کامل محدود شد. طی روزهای اخیر هم خبرهایی از مرگ گاومیش‌ها در پایین‌دست کرخه به گوش می‌رسد که مهم‌ترین دلیل آن خوردن مانداب توسط دام‌ها اعلام شده است.
هور برایمان همهچیز داشت
در سال آبی جاری بارش‌ها در همه حوضه‌های آبریز منتهی به خوزستان یعنی کارون، کرخه، دز، مارون، زهره و جراحی کمتر از میانگین بلندمدت بود، اما کرخه اوضاع بحرانی‌تری دارد. 4شهرستان اهواز، دشت‌آزادگان، حمیدیه و هویزه در پایین‌دست کرخه متاثر از این بحران هستند که در میان شهرها و روستاهایشان، شهر رفیع ( بخش های‌شهرستان هویزه) در آخرین نقطه رود نیسان (رود منشعب از کرخه که به هورالعظیم می‌ریزد) حال و روز وخیم‌تری دارد.
یکی از اهالی رفیع با بیان اینکه پایین‌دست کرخه برای سومین سال متوالی درگیر خشکسالی شدید است به همشهری میگوید: امسال حتی از 2سال قبل هم اوضاع بدتری داریم. چنین خشکسالی‌ای تاکنون سابقه نداشته است.
رستم سواری، با بیان اینکه گرمای هوا و کمبود آب موجب تلفات گاومیش‌ها و سقط جنین آنها شده است، می‌افزاید: هور برای ما همهچیز داشت، در آب آن ماهیگیری ، با نی‌هایش حصیربافی و دامهایمان را با آن سیراب می‌کردیم. حالا همه اینها از بین رفته است؛ هور خشک شده و هیچ آبی در آن
باقی نمانده است.
سواری تأکید می‌کند: باید با چشم خودتان بیایید و ببینید که چطور دامهایمان تلف می‌شوند.
نیسان؛ پایانی برای کرخه
با اینکه در هور، شادگان، اطراف رود کارون، کرخه، شاوور، زهره و دز گاومیش‌داری در جریان است، اما شاید بتوان گفت خشکسالی بیشترین تأثیر خود را در پایین‌دست کرخه و شهر مرزی رفیع در کنار هورالعظیم گذاشته. یکی از گاومیش‌داران که اتفاقا هفته گذشته شاهد سقط جنین دام خود بوده است در این‌باره به همشهری میگوید: رود نیسان این روزها تقریبا خشک شده است به‌طوری که آب فقط در گودی‌ها باقی مانده که آن هم به ماندآب تبدیل شده.
او با بیان اینکه همین مانداب در روزهای اخیر موجب تلف شدن گاومیش‌های زیادی شده است، می‌افزاید: اکثر اهالی به‌دلیل گرانی علوفه و کم‌آبی گاومیش‌های خود را به هور برده‌اند، اما مشکل دیگر ما این است که دام در گل گیر می‌کند و اسیر شغال‌ها می‌شود.
این دامدار با بیان اینکه رفیع در پایانی‌ترین نقطه پایین‌دست کرخه قرار دارد، اظهار می‌کند: اوضاع هیچ‌یک از دامداران در مناطق دیگر شبیه ما نیست.
مه‌پاش‌ها نیمه‌کاره ماند
معاون مطالعات جامع منابع آب سازمان آب و برق خوزستان پیش از این در گفت‌وگو با همشهری با اشاره به بحرانی بودن وضعیت کرخه نسبت به سایر حوضه‌های آبریز استان از اتصال تمام روستاهای پایین‌دست کرخه برای تامین آب آشامیدنی به طرح غدیر و برنامه‌ریزی‌های جهادکشاورزی برای تامین آب دام‌های سنگین خبر داده بود.
رئیس جهادکشاورزی خوزستان ایجاد استخر آب، مه‌پاش و بیمه دام‌ها را مهم‌ترین برنامه‌های این مرکز برای پیشگیری از تلفات و جبران کم‌آبی اعلام می‌کند و به همشهری میگوید: سال گذشته 38استخر آب در منطقه داشتیم، اما امسال از 50روز قبل 107استخر آب در اهواز، حمیدیه، دشت‌آزادگان و هویزه ایجاد شده است. به‌گفته خدارحم امیری‌زاده، بیمه بیش از 85هزار دام سنگین و 300هزار دام سبک نیز 95درصد پیش رفته است و به‌زودی به پایان می‌رسد. او درباره ایجاد مه‌پاش و پیشرفت 50درصدی این پروژه نیز توضیح می‌دهد: قرار شد با توجه به کم‌آبی و گرما 250جایگاه گاومیش‌ها به مه‌پاش مجهز شوند که ستاد اجرایی فرمان امام(ره) 50درصد این پروژه را با سرعت خوبی انجام داد، اما به‌دلیل مشکلات اعتباری آن را نیمه‌کاره رها کرد. امیری‌زاده با اشاره به پیگیری و مکاتبه‌های فراوان با ستاد برای تکمیل پروژه تصریح می‌کند: با وجود اینکه پیمانکار پروژه در این‌باره اعلام آمادگی کرد، اما ستاد اجرایی فرمان امام(ره) اعلام کرد تا به آنها پول ندهیم کار را ادامه نمی‌دهند. با توجه به این موضوع ما با بسیج سازندگی تفاهمنامه‌ای امضا کردیم که این نهاد در حال کار روی بقیه پروژه است. او تلفات گاومیش‌ها را هم تأیید می‌کند و میگوید: هنوز آمار مورد تأیید در این‌باره نداریم، اما این تلفات نتیجه جاری نبودن آب در رودخانه و آلودگی آب‌های باقی مانده در گودال‌ها‌ست.
خوزستان، قطب پرورش گاومیش در کشور محسوب می‌شود. از حدود 100هزار راس گاومیش موجود بیش از 80درصد آن در خوزستان قرار دارد که منجر به اشتغالزایی 2هزار نفر به‌صورت مستقیم و 4هزار نفر به‌صورت غیرمستقیم شده است
مکث
کشت ممنوعه در کرخه
رئیس جهادکشاورزی خوزستان با تأکید بر اینکه کشت تابستانه به‌طور کامل در حوضه کرخه ممنوع اعلام شده است، میگوید: کل زمین‌های کشاورزی حوضه کرخه 228هکتار است که در سال‌های پرآبی 70هزار هکتار از این میزان در تابستان زیرکشت می‌رفت. امسال در کل استان 50هزار هکتار کشت برنج انجام شده که میزان بسیار کمی از آن در حدود 60هکتار مربوط به حوضه کرخه و غیرقانونی است. امیری‌زاده همچنین تأکید می‌کند پیگیری اختصاص بسته‌های حمایتی برای کشاورزان به‌عنوان معوض کشت، تامین علوفه، تسهیلات ارزان قیمت و امهال وام‌ها در دست پیگیری است.
در همینه زمینه :
