جهان‌نما
اعتراف بولتون به طراحی کودتاهای خارجی
جان بولتون، مقام سابق آمریکایی، به حقیقتی اعتراف کرده که سیاستمداران این کشور کمتر تمایل دارند تا با چنین صراحتی درباره آن صحبت کنند؛ تلاش برای تغییر رژیم و کودتا در کشورهای دیگر. مشاور امنیت ملی سابق کاخ سفید که با تلویزیون سی‌ان‌ان مصاحبه میکرد در پاسخ به سوال مجری این شبکه درباره تلاش دونالد ترامپ برای کودتا گفت که در مقام کسی که در طراحی چند کودتا نقش داشته، می‌تواند بگوید که ترامپ توانایی آن را نداشته که یک کودتای برنامه‌ریزی شده را طرح‌ریزی کند. او گرچه ابتدا از پرداختن به جزئیات بیشتر خودداری کرد، اما در ادامه در پاسخ به این سوال مجری برنامه که «آیا به جز ونزوئلا مواردی دیگری هم هست که به ما نمی‌گویید؟» گفت: «بله قطعا وجود دارد.» جان بولتون در سال۲۰۱۹ در مقام مشاور امنیت ملی آمریکا آشکارا از درخواست «خوان گوایدو» رهبر مخالفان ونزوئلا، برای کمک به برکناری «نیکلاس مادورو» رئیسجمهور این کشور، حمایت کرده بود. او در گفت‌وگو با سی‌ان‌ان اعتراف می‌کند که تلاش آمریکا در آن دوره برای کودتا علیه مادورو موفق نبوده است. سخنان بولتون هیاهوی بسیاری در آمریکا به‌پا کرده و بار دیگر نقش واشنگتن در کودتا و تغییر رژیم در جهان را به کانون توجهات آورده است. پس از جنگ جهانی دوم بود که این کشور استفاده از سازمان تازه‌تاسیس «سیا» را برای سرنگون کردن دولت‌ها آغاز کرد.
هائیتی: ژانویه1893 گروه کوچکی از تاجران و مزرعه‌داران سفیدپوست به همراه نماینده آمریکا در هائیتی دست به کودتا زده و حکومت ملکه لیلیو وکالانی آخرین پادشاه هاوایی را سرنگون کردند. رهبران کودتا بلافاصله از ضمیمه شدن این جزیره به آمریکا حمایت کردند و در سال1898 هاوایی به عنوان پنجاهمین ایالت آمریکا معرفی شد.
کوبا: آمریکا پس از چند دهه دخالت‌های مستمر در کوبا، در سال1933 از کودتای فولخنسیو باتیستا حمایت کرده و دولت مستقر را سرنگون کرد. در این زمان فیدل کاسترو با کنار زدن باتیستا نخستین دولت کمونیستی را در منطقه پایه‌گذاری کرد. جان کندی، رئیس‌جمهوری وقت آمریکا، در سال1961 با حمله نظامی به کوبا تلاش کرد تا دولت کاسترو را سرنگون کند. نتیجه این کودتای نافرجام، توسعه نگرش ضدامپریالیستی در میان همسایگان جنوبی آمریکا بود.
ایران: در سال1953 سازمان سیا با هدف تحکیم قدرت محمدرضا پهلوی، کودتایی را علیه محمد مصدق، نخست‌وزیر وقت ایران، تدارک دید. یرواند آبراهیمیان مورخ، نوشته، انگیزه اصلی آمریکایی‌ها از این کودتا تضمین منافع نفتی‌شان بوده است.
گواتمالا: سازمان سیا یک‌سال پس از کودتا در ایران به کودتای دیگری دست زد؛ این‌بار در گواتمالا. سیا خاکوبو آربنز رئیس‌جمهوری را که طی روندی دموکراتیک انتخاب شده بود، سرنگون کرد. انگیزه اصلی آمریکایی‌ها نگرانی نسبت به اصلاحات آربنز بود که منافع شرکت‌های آمریکایی را تهدید میکرد.
کنگو: جمهوری کنگو در سال1960 از بلژیک اعلام استقلال کرده و پاتریس لومومبا اولین نخست‌وزیر دموکراتیک این کشور شد. مدت کوتاهی پس از آغاز زمامداری لومومبا، رئیس‌جمهوری کنگو به تحریک بلژیک وی را از قدرت خلع کرد. سازمان سیا با ادعای اینکه لومومبا از طرفداران کاسترو است، به دستگیری و کشتن او در سال1961 کمک کرد.
شیلی: پیروزی سالوادور آلنده سوسیالیست در انتخابات1970 در شیلی به مذاق آمریکایی‌ها خوش نیامد. سازمان سیا به دستور ریچارد نیکسون رئیس‌جمهوری وقت آمریکا، حمایت از گروهی دیگر در این کشور را با هدف طراحی کودتا علیه آلنده آغاز کرد. در سال1937 آگوستو پینوشه کودتا کرد و آلنده را از قدرت کنار زد.
