خطر عادی شدن حذف ماسک

زهرا خلجی - روزنامه‌نگار

نمودار مبتلایان به کووید-19دوباره شکل صعودی به‌خود گرفته است. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان هرچند واکسن‌ها توانسته به‌طور امیدوارکننده‌ای میزان مرگ‌ومیر و بستری را به نسبت اوایل همه‌گیری کم کند، اما همچنان نرخ ابتلا به‌گفته سازمان بهداشت جهانی تا 18درصد در هفته گذشته افزایش داشته است. کنار گذاشتن ماسک و طفره رفتن اکثر مردم از تزریق دوز تقویت‌کننده واکسن کووید، عامل اصلی جهش دوباره نمودار ابتلاست. این آژانس بهداشتی سازمان ملل در آخرین گزارش هفتگی خود در مورد همه‌گیری کووید-19اعلام کرد که تعداد مرگ‌ومیرها در سراسر جهان نسبتا مشابه هفته قبل باقی مانده  و حدود 8500نفر است. با این حال در مقایسه با چند ماه گذشته، مرگ‌ومیر ناشی از کووید در 3منطقه افزایش یافته است: خاورمیانه، آسیای جنوب‌شرقی و قاره آمریکا.

همه‌گیری تمام نشده است
دبیرکل سازمان بهداشت جهانی، موارد ابتلا را در 110کشور افزایشی خواند که بیشتر آنها با زیرسویه‌های جدید اومیکرون BA.4 و BA.5 رخ داده است. او در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت: این همه‌گیری در حال تغییر است، اما تمام نشده است. به‌گفته او توانایی ردیابی تکامل ژنتیک کووید-19در معرض تهدید است؛ چراکه کشورها نظارت و تلاش‌های توالی‌‌یابی ژنتیک را کاهش داده‌اند. تتروس ادهانوم هشدار داد که ابتلا به زیرسویه‌های جدید کووید-19و سویه‌های جدید در حال ظهور و بالقوه خطرناک، کار را دشوارتر می‌کند. او از کشورها خواست تا آسیب‌پذیرترین جمعیت خود ازجمله کارکنان بهداشتی و افراد بالای 60سال را ایمن کنند.

رکورد در دست خاورمیانه 
براساس این گزارش که هفته گذشته منتشر شده است، بیشترین افزایش هفتگی موارد جدید کووید-19به میزان 47درصد در خاورمیانه مشاهده شده است. به‌گفته سازمان بهداشت جهانی میزان عفونت‌ها در اروپا و آسیای جنوب‌شرقی حدود 32درصد و در قاره آمریکا نیز حدود 14درصد افزایش یافته است. باتوجه به بازگشت موج‌های ابتلا به بیماری، بسیاری از کشورهای اروپایی و ایالت‌های آمریکا در حال وضع کردن قوانین جدید درباره اجبار استفاده از ماسک در فضاهای سربسته هستند. ماسک همچنان پس از واکسن به‌عنوان یک اسلحه پیشگیری‌کننده از مرگ، تنها دستاویز انسان برای پیشگیری از ابتلاست. تمام اختیارات اضطراری و قوانینی که زیربنای پاسخ به بحران کووید هستند، در اوایل سال‌جاری به‌دلیل کاهش خطر ابتلا به عفونت پس از موج اول و دوم نوع اومیکرون، از بین رفت. با این حال، منابع دولتی برخی از کشورها قصد تهیه پیش‌‌نویس قانونی را دارند که درصورت لزوم می‌تواند به سرعت تصویب شود.
بسیاری از کشورهایی که مقاصد محبوب گردشگری هستند مانند آلمان و ایرلند سرسختانه به‌دنبال وضع پروتکل‌های بهداشتی سابق ازجمله ماسک زدن هستند. در این کشورهای اروپایی درصورتی که روند عفونت همچنان در حال افزایش باشد، استفاده اجباری از ماسک ممکن است از پاییز امسال مجددا اعمال شود. حتی با وجود اینکه اکثر کشورها بدون محدودیت سفر، ازجمله آلمان و ایرلند، اکنون در شرایط قرنطینه نیستند، اما ممکن است در تأیید آمادگی جهان برای درمان کووید و تبدیل آن به بیماری بومی، از این سلاح برای کاهش انتشار ویروس استفاده کنند. اگر محدودیت‌های اخیر آلمان را نشانه‌ای برای وضع جدید قوانین بهداشتی درنظر بگیریم، مسافرانی که سفرهای تابستانی خود را کلید زده‌اند احتمالا در برخی مقاصد با شرایط غیرقابل پیش‌بینی روبه‌رو می‌شوند.

عدم‌تعادل در توزیع واکسن
گفتنی است که صدها میلیون نفر در جهان هیچ‌یک از دوزهای واکسن‌های کووید-19را نزده‌اند و از این‌رو در معرض خطر بیماری شدید و مرگ هستند. درحالی‌که بیش از 1.2میلیارد واکسن کووید-19در سراسر جهان تزریق شده است، میانگین نرخ ایمن‌سازی‌ در کشورهای فقیر حدود 13درصد است.
مدیرکل سازمان بهداشت جهانی می‌گوید: درحالی‌که کشورهای ثروتمند هم‌اکنون کودکان 6ماهه خود را واکسینه می‌‌کنند و برای انجام دوزهای بعدی واکسیناسیون برنامه دارند، هنوز کشورهای کم‌درآمد با کمترین نرخ دسترسی به واکسن‌های اولیه برای بزرگسالان در معرض خطر این بیماری هستند. براساس ارقام گردآوری شده توسط آکسفام و اتحادیه واکسن مردمی، کمتر از نیمی از 2.1میلیارد واکسن وعده داده شده به کشورهای فقیرتر توسط گروه هفت اقتصاد بزرگ تحویل داده شده است. 
BA.4 و BA.5 که واگیردارترین زیرشاخه‌های کووید-19تا به امروز درنظر گرفته می‌‌شوند، باعث افزایش تعداد موارد در برخی نقاط دنیا شده‌اند. درحالی‌که تابستان به‌دلیل اینکه فصل سفر شناخته می‌شود می‌تواند خطر بالقوه انتشار این سویه‌ها و البته جهش‌های جدید ویروس را باعث شود، در پاییز و زمستان نیز که مردم معمولا زمان بیشتری را در داخل خانه می‌‌گذرانند، خطر انتقال افزایش می‌‌یابد. مقامات بهداشتی می‌‌گویند در زمان فعلی می‌توانیم گامی حیاتی در ارتباط با واکسن‌‌ها و رعایت پروتکل‌های بهداشتی ازجمله ماسک برای ارائه حفاظت بیشتر برداریم.