گزارش
شهردار تهران در نخستین همایش ملی حمایت از اطفال و نوجوانان آسیب‌دیده یا در معرض آسیب مطرح کرد
حل آسیب‌های اجتماعی و ایجاد تحول با مشارکت مردم
زینب زینال‌زاده-روزنامه‌نگار
نخستین همایش ملی حمایت از اطفال و نوجوانان آسیب‌دیده یا در معرض آسیب با حضور 400گروه و تشکل فعال در حوزه کودکان کار و خیابان از 15استان (کرمان، ایلام، گیلان و...) به میزبانی سازمان رفاه، خدمات و مشارکت اجتماعی شهرداری تهران در سالن همایش وزارت کشور برگزار شد و شهردار تهران به‌رسم میزبانی در این مراسم شرکت کرد و گفت: «خدمت به فرزندان این مرزوبوم که در معرض استثمار قرار گرفته‌اند، نعمت بزرگی است.» علیرضا زاکانی همچنین تأکید کرد: «امروز مفری جز این نیست که برای حل مشکلات و ایجاد تحول به‌خود مردم برگردیم؛ چراکه حل آسیب‌های اجتماعی به‌طور خاص مشکل کودکان کار و خیابان بزرگ‌تر از توان ماست و مردم باید محور باشند و ما به‌عنوان خدمتگزار در کنار آنها راه را باز کنیم تا راهکارهایی که ارائه می‌دهند، عملی شوند.»
به‌گزارش همشهری، «آینده‌ساز امروزت باش»، «کودکان کار از آنچه در آیینه می‌بینیم، آسیب‌پذیرترند!»، «کودکان کار طعم محرومیت از تحصیل را به‌خوبی چشیده‌اند» و «کودکی را از کودکان نگیریم» جملاتی تلخ در وصف کودکان کار و خیابان هستند که به‌نوعی ضرورت حمایت از آنها را بیان می‌کنند؛ همان موضوعی که در این همایش مورد تأکید شهردار تهران قرار گرفت و گفت: «وقتی یک نوجوان در سال‌هایی که باید شاکله شخصیتش شکل بگیرد، مورد استثمار قرار می‌گیرد، آسیب‌های جدی بر گوهر و پیکره‌اش وارد می‌شود و از سوی دیگر تا سال‌ها جامعه هم از این مسئله آسیب می‌بیند؛ بنابراین ضرورت دارد راهکارهایی که برای حل این کلاف به‌ظاهر سردرگم توسط تشکل‌های مردمی ارائه می‌شود، مورد توجه قرار گیرد.» علیرضا زاکانی با بیان اینکه بخشی از مشکلات کودکان کار و خیابان، خارج از مرزها به کشور ما تحمیل می‌شود، تاکید کرد: «وقتی از کودکان کار و خیابان صحبت می‌کنیم، مشخص می‌شود که کودکان خیابان در معرض آسیب‌های جدی‌تر قرار دارند که باید موردتوجه ویژه‌ای قرار گیرند؛ ضمن اینکه در این مورد نباید از شبکه‌های مافیایی غفلت کرد.»
مردم اصل هستند
سکاندار تهران در این همایش گفت: «توجه به موضوعات اجتماعی، سخت‌ترین کار است و در این حوزه توجه به آسیب اجتماعی و ارائه راهکار برای حل آنها سخت‌ترین بخش محسوب می‌شود؛ بنابراین هیچ دستگاهی نمی‌تواند این بار سنگین را به‌تنهایی بردارد. گرچه دستگاه‌های مختلفی در حوزه آسیب‌های اجتماعی وظایفی دارند، اما امروز اگر تلاش دستگاه‌ها نتیجه‌ای نداشته به‌دلیل بی‌توجهی به ظرفیت‌های مردمی بوده است.» به‌گفته زاکانی حل مشکلات حوزه آسیب‌های اجتماعی نیاز به یک مدیریت مشارکتی و پیوستگی ظرفیت‌های کشور و ظرفیت‌های مردمی دارد؛ به‌نحوی‌که مردم اصل باشند و دستگاه‌ها در کنار آنها قرار بگیرند.
مسئولان چشم‌ها را بشویند
رویکرد شهردار تهران، واگذاری امور شهری به مردم است. در این همایش هم زاکانی بار دیگر بر این موضوع تأکید کرد و گفت: «مسئولان کشور باید چشم‌ها را بشویند و واقعیت‌های جامعه را ببینند و به مردم اذعان کنند که میدان در اختیار آنهاست. درواقع مردم، محور هستند و ما (مسئولان) هم در کنار آنها برای تحقق راهکارهای ارائه شده گام برمی‌داریم. این رویکرد به‌معنای شانه خالی‌کردن از مسئولیت‌ها نیست، بلکه قبول مسئولیت‌ها و دیدن واقعیت‌ها و همراه شدن با مردم است.» کودکان کار و خیابان ظرفیت‌های جامعه هستند که تک‌تک آنها می‌توانند طلایه‌دار باشند و فقط باید از این شرایط خارج شوند. شهردار تهران با بیان این مطلب گفت که امیدواریم از طریق مشارکت مردم آلام آسیب‌های اجتماعی در جامعه کاهش یابد.
حمایت از کودکان کار با مدل علمی
مدیرعامل سازمان رفاه، خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران هم در این همایش به‌ضرورت حمایت از کودکان کار و خیابان اشاره کرد و گفت: «با تشکیل کارگروه اندیشه‌ورزی کودکان کار ذیل قرارگاه اجتماعی، تلاش کردیم از همه ظرفیت‌های تخصصی و مردمی برای حل آسیب‌های اجتماعی بهره‌مند شویم و اعتقاد داریم اگر حاکمیت به‌صورت تکیه‌گاه در کنار مردم قرار گیرد، می‌توان تمام آسیب‌های اجتماعی را حل کرد؛ ازاین‌رو در ماه‌های اخیر علاوه بر تشکل‌های فعال در حوزه کودکان کار از نخبگان و اندیشمندان دعوت کردیم تا راهکارهایشان را ارائه دهند و چندین پنل علمی هم برگزار شد تا در نهایت به یک مدل مردم‌پایه برای حل مسئله آسیب‌های اجتماعی کودکان کار برسیم؛ چراکه باور داریم یک مدل علمی، مردم‌پایه و یک تجربه موفق می‌تواند به سایر شهرهای کشور هم تسری یابد.» به‌گفته او، برای دست‌یافتن به چنین روشی نیاز است به ظرفیت‌های مردمی اعتماد شود و دستگاه‌های متولی هم به شهرداری تهران اجازه دهند در راستای تحقق این هدف در کنار مردم تلاش کند.
برخورد جدی حاکمیت با شبکه‌های خاص
برخی از کودکان کار سازماندهی‌شده در اختیار کسانی هستند که آنها را مورد استثمار قرار می‌دهند. این موضوع را مدیرعامل سازمان رفاه، خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران مطرح کرد و گفت که حاکمیت باید با این مسئله به‌صورت جدی برخورد کند تا شبکه‌های خاص اجازه بهره‌کشی از کودکان را نداشته باشند. او به تغییر شرایط برخی از کودکان کار هم اشاره کرد و افزود : «بودند کودکان کاری که با حمایت‌های صورت‌گرفته امروز جزو نخبگان، قهرمانان ورزشی و... شده‌اند؛ بنابراین شهرداری برای توانمندسازی و انگیزه‌بخشی به کودکان کار و همچنین توانمند کردن خانواده‌هایشان برنامه‌هایی پیش‌بینی کرده است. گرچه این کار سخت و زمان‌بر به‌نظر می‌رسد، اما غیرممکن نیست و با استفاده از ظرفیت‌های مردمی قطعاً محقق می‌شود.»
در همینه زمینه :
