نمایش خانگی
چرا سریال‌های «یاغی»، «نوبت لیلی» و «جادوگر» بدون مجوز، پخش شدند
زنگ خطر برای پلتفرم‌ها
فهیمه پناه‌آذر - روزنامه‌نگار
چند روز پیش بود که پیمان جبلی، رئیس صدا‌وسیما درباره شبکه نمایش خانگی نظراتی داد که این نظرات بازتاب زیادی داشت. جبلی در گفت‌وگویش با دانشجویان عنوان کرد: «نظارت بر پلتفرم‌ها وظیفه‌ای است که قانون اساسی گردن ما گذاشته و موظف هستیم به حفظ امنیت فرهنگی جامعه و حفظ حریم فرهنگی جامعه و از این وظیفه‌مان کوتاه نمی‌آییم تا زمانی که به ما بگویند شما مسئول این کار نیستید. بگویند مسئول نیستید، چشم؛ هر کسی خواست بیاید این مسئولیت را برعهده بگیرد. کسی هم سلیقه‌ای نمی‌تواند این حرف را بزند؛ قانون اساسی اگر تغییر کرد آن وقت مسئولش هم تغییر می‌کند.» به‌نظر می‌رسد اختلاف میان ساترا و وزارت ارشاد به شکل‌های مختلف خود را نشان می‌دهد؛ چراکه این صحبت‌ها در حالی عنوان شد که برخی از سینماگران که هنوز مخالف نظارت ساترا بر تولید و پخش سریال‌ها و فیلم‌های نمایش خانگی هستند، بار دیگر خواستار بازگشت شبکه نمایش خانگی به وزارت ارشاد شده‌اند. حالا هم موضوع تازه‌ای در حوزه شبکه نمایش خانگی رخ داده و آن پخش برخی از سریال‌ها بدون نظارت و مجوز ساترا از پلتفرم‌هایی است که این روزها توانسته‌اند با تولید سریال‌هایی با موضوع اجتماعی- خانوادگی مخاطبان زیادی داشته باشند. فیلیمو و نماوا پلتفرم‌های وی‌اودی هستند که هم‌اکنون سهم بزرگی از بازار انتشار فیلم و سریال آنلاین را در ایران در اختیار دارند؛ از زمستان ۹۸ در پی توافق با ساترا، نظارت این سازمان را پذیرفتند. این در حالی است که اسفندماه سال گذشته، مدیر فیلیمو در یادداشتی، از معطل ماندن ۹سریال این پلتفرم به‌مدت 8-7 ماه در سامانه ساترا برای صدور موافقت کلی انتشار خبر داده بود.
کسر امتیاز یا ابطال مجوز
چند وقتی، فیلیمو و نماوا سریال‌های «یاغی»، «نوبت لیلی» و «جادوگر» را بدون ملاحظات ساترا پخش کرده‌اند؛ مواردی که در آن تذکراتی از سوی ساترا وجود داشته و حالا ساترا اعلام کرده که با این پلتفرم‌ها برخورد می‌کند و درصورت وجود تخلفات، آنها پس از تأیید حقوقی منتشر می‌شود. در این‌باره رئیس ساترا هم می‌گوید: «تصمیم قطعی برای تعلیق مجوز فیلیمو و نماوا اعلام نشده است.» سعید مقیسه که به‌تازگی سکان مدیریت ساترا را در دست گرفته و از مدیران رسانه ملی است، درباره نظارت بر رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر، الزام قانونی رسانه ملی و برخورد با 2پلتفرم نمایش‌خانگی، توضیحاتی داد.
رئیس ساترا می‌گوید: «در پی انتشار برخی اخبار حاشیه‌ساز در مورد لغو مجوز فیلیمو و نماوا اعلام می‌کنم از طرف ساترا هنوز تصمیم قطعی برای تعلیق مجوز پلتفرم‌های مذکور اعلام نشده است. البته برخی پلتفرم‌ها تخلفاتی داشته‌اند که منجر به کسر امتیاز آنها شده است و درصورت رسیدن امتیاز هر رسانه به کمتر از حداقل اعتبار لازم، اقدام قانونی انجام خواهد شد.»
لیست تخلفات اعلام می‌شود
وی درباره اینکه آیا این اقدام قانونی و دلیل کسر امتیاز، به‌خاطر انتشار بدون بازبینی سریال‌هایی مثل «یاغی»، «نوبت لیلی» و «جادوگر» است، یادآور می‌شود: «به‌صورت کاملا واضح، تخلف محتوایی یعنی اینکه برخی بخش‌های منتشر شده مجوز انتشار از ساترا ندارند. لیست تخلفات درصورت تأیید حقوقی منتشر خواهد شد.» مقیسه همچنین درباره اختلاف‌ها درمورد نظارت ساترا یا وزارت ارشاد هم توضیح می‌دهد: «نظارت بر رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر و تنظیم مقررات در ابعاد مختلف ازجمله ضوابط محتوایی و حفظ حریم مقدس خانواده‌ها، الزام قانونی برای صداوسیماست و ساترا برای اجرای قانون با تمام توان اقدام خواهد کرد.»
