عبور از سیاهچاله اخبار بد
با سندروم خبر بد چه کنیم؟
روزی که مارشال مک لوهان نظریه دهکده جهانی را مطرح کرد شاید تصور ما این جریان پیچیده و سریع اخبار و اطلاعات نبود. این روزها هر کسی با هر میزان از سواد و تجربه و در هر سنی در معرض اخبار و دریافت اطلاعات است. کافیاست یک گوشی هوشمند داشته باشید و چند برنامه پیامرسان در آن نصب کنید. هر روز صدها خبر و عکس و فیلم و صوت از نقاط مختلف دنیا دستبهدست میشود و به شما میرسد. در این بین بیشتر اخبار بد و متأثرکننده خود را نمایان و با روح و روان آدمی بازی میکنند، تا جایی که هر روز با اضطراب از دیدن و شنیدن خبری بد گوشی را روشن میکنید؛ خبرهایی از حملات تروریستی، جنگ و فجایع طبیعی گرفته تا سوانح رانندگی، قتل و گم شدن کودکان. غافل از اینکه قرار گرفتن مداوم در معرض این میزان خبر بد هم به جسم ما آسیب میرساند و هم به روان و مغز ما.
حمله اضطراب ناخواسته
بدیهی است اضطراب نخستین واکنش ما به اخبار بد است. البته اضطراب به اندازه، مفید است؛ چرا که ما را هوشیار میکند، به ما توانایی حل کنشگرایانه مسائل را میدهد و ما را ترغیب میکند عاقلانه گام برداریم تا از خود و عزیزانمان مراقبت کنیم. اما اگر از یک نگرانی سازنده فراتر رود و تبدیل به مشکلی دائمی شود، در بهترین حالت ما را از شادی محروم میکند و در بدترین حالت، از ما انسانی ناتوان میسازد.
بعضی افراد در مواجهه با اخبار بد دچار اختلال اضطراب بعد از سانحه میشوند و باید تحت درمان تخصصی قرار گیرند و برخی هم مدت کوتاهی درگیر اختلال اضطرابی شدید میشوند. کسانی که دچار چنین اختلالاتی میشوند ممکن است به رفتارهای وسواسگونهای مثل تماشای چندین و چندباره یک ویدئوی آسیبزننده روی آورند یا خود را منزوی کنند، روال عادی زندگی خود را تغییر دهند و تصمیماتی را بر مبنای ترس بگیرند.
ذهن انسان بهگونهای است که پیامهای تهدیدآمیز را یک به یک، دوباره و چند باره و فارغ از حتمی بودن یا نبودن یک خطر، بهخود جذب میکند. به علاوه، با بیشتر شدن احساسات منفی، مثل ترس، ناراحتی یا بدگمانی، ممکن است آنها را به نزدیکترین افراد زندگیتان هم انتقال دهید.
در محاصره اخبار
اما آیا میتوانیم کنج عزلت بگزینیم و در را به روی همه اخبار ببندیم؟ آیا میتوانیم همه راههای دسترسی به اخبار بد را مسدود کنیم و به غار بیخبری پناه ببریم؟ آیا میتوانیم نسبت به اخبار وحشتناکی که هر روز میشنویم کاملاً بیتفاوت باشیم؟ البته که نه!
هر جا که برویم و در هر شرایطی که باشیم اخبار ما را محاصره کردهاند. ضمن اینکه ما انسان هستیم و احساسات داریم و مغز ما به این اخبار واکنش نشان میدهد، بنابراین نمیتوانیم نسبت به آنها بیتفاوت باشیم. اما روشهایی وجود دارد که با کمک آنها میتوانیم انرژی منفی اخبار بدی که ما و زندگی روزمره ما را تحتتأثیر قرار میدهند کنترل کنیم.
از دنیا نترسید
هجوم خبرهای منفی و بد ما را به جایی میرساند که تصور میکنیم دنیا رو به تاریکی و زوال است و امید از زندگیمان رخت بربندد. وقتی باور کنیم دنیا رو به قهقرا میرود، این موضوع روی تصمیمگیریهای روزمره و رفتار ما تأثیر مستقیم دارد.
کافی است نگاه واقعبینانهای به زندگی داشته باشیم و زندگی امروز را با تمام امکانات رفاهی، تسهیلات بهداشتی و پیشرفتهایش با گذشته مقایسه کنیم تا ببینیم با وجود تمام خبرهای بد، دنیا آنقدرها هم رعبآور نیست، فقط بهخاطر جریان آزاد اطلاعات و دسترسی راحتتر به آنها، ما در معرض اخبار بد قرار میگیریم. شاید اگر به ازای هر چند خبر بدی که میخوانیم و میشنویم، خودمان را در معرض خبری خوب و امیدوارکننده قرار دهیم، حال بهتری داشته باشیم.
زندگی را کنترل نکنید
باور داشته باشید که بسیاری از پدیدههای زندگی از کنترل ما خارج هستند و چیزی به نام امنیت قطعی و تضمین شده برای هیچیک از مخلوقات خدا وجود ندارد. باور کنید زندگی با تمام این اتفاقات به زندگی تبدیل میشود. باور کنید در تمام لحظهها رب متعال بر تمام این اتفاقات نظارت دارد و پازل زندگی را با علم و حکمت بیپایانش جورچینی میکند. این بدان معنا نیست که ما دست روی دست بگذاریم و کاری نکنیم بلکه ما آنچه در وسعمان است انجام میدهیم، احتیاطهای لازم را در تمام مواردی که از دستمان برمیآید به عمل میآوریم و در نهایت به خالق بزرگ اعتماد میکنیم. اگر قرار باشد اسیر اخبار بد و متاثرکننده شویم و مدام و وسواسگونه در حال کنترل زندگی باشیم، چیزی از مفهوم زندگی و لذت بردن از آن درک نخواهیم کرد.
مؤثر باشید
با خودتان روراست باشید. آیا توان تغییر همه دنیا را دارید؟ اگر نه، ببینید چقدر میتوانید در کم کردن حتی یک خبر بد یا انتشار حتی یک خبر خوب نقش داشته باشید. واقعیت این است که شما نمیتوانید همه مشکلات جهان را حل کنید و دنیا را نجات دهید اما به جای احساس درماندگی و استیصال میتوانید با کارهای مثبت در حد وسعتان نشان دهید نسبت به رنج انسانها بیتفاوت نیستید. تلاش کنید احساس ناراحتی و درماندگی از خواندن خبرهای منفی روزمره، مانعی برای انجام کارهای مثبت نباشد.