هیچ‌وقت گروه به این خوبی نداشتیم

محمد زارعی

رضا قوچان‌‌نژاد یک سالی هست از میادین فوتبال دور مانده و در هیچ تیمی بازی نکرده است. با این حال، او هنوز از بازی خداحافظی نکرده و ممکن است بار دیگر با پیراهن یک باشگاه جدید به میدان برگردد و هوادارانش را هیجان‌زده کند. گوچی به‌خاطر بازی‌های خوبی که در ترکیب تیم ملی ایران داشت و به‌خصوص با گلی که در اولسان کره زد و ایران را به جام‌جهانی2014 رساند، در همه این سال‌ها چهره محبوبی نزد هواداران فوتبال در ایران بوده است. این مهاجم بااخلاق و دوست‌داشتنی در گفت‌وگو با روزنامه همشهری به سؤالاتی درخصوص شرایط خودش و همچنین وضعیت تیم ملی ایران در جام‌جهانی پاسخ داده است.

  قرعه‌کشی جام‌جهانی برگزار شد و در مورد گروه ایران در این رقابت‌ها تحلیل‌های متفاوتی می‌شود. بعضی‌ها گروه ایران را آسان و برخی دیگر آن را سخت می‌دانند. نظر شما در این ارتباط چیست؟
از روزی که این گروه‌بندی مشخص شده، از خودم سؤال می‌کنم ما چرا نتوانیم از گروه‌مان صعود کنیم؟ به‌نظرم حتما می‌شود صعود کنیم. حالا انگلیس تیم بزرگی است ولی معمولا در جام‌جهانی و جام ملت‌های اروپا بیشتر از یک‌چهارم نمی‌تواند صعود کند. سال1966 که قهرمان شد و همین یوروی اخیر که تا فینال رفت، به‌نظرم استثنا بودند. اگر به تاریخ نگاه کنید، انگلیس تیم تورنمنتی نیست ولی قوی‌ترین تیم در گروه ماست.

  بعد از آنها به نام آمریکا می‌رسیم.
بله، آنها هم تیم خیلی خوبی هستند اما ایران را هم نباید دست‌کم بگیریم، چون ما هم خیلی تیم خوبی داریم. لژیونرهای زیادی داریم و بازیکنان باتجربه هم در تیم‌مان زیاد هستند. برای همین در تک‌بازی با آمریکا چرا نباید بتوانیم ببریم؟ همینطور بازی مقابل حریف سوم‌مان، حالا می‌‌خواهد ولز باشد یا اوکراین یا اسکاتلند. ما اصلا کمتر از این تیم‌ها نیستیم البته به‌جز انگلیس. بنابراین در گروهی که 2تیم اول بالا می‌آیند، شانس خیلی خوبی داریم.

  دوست داری از بین تیم‌های ولز، اوکراین و اسکاتلند با کدام تیم هم‌گروه شویم؟
این 3تیم از لحاظ سطح فنی خیلی به هم نزدیک هستند. اسکاتلند و ولز تیم‌های خیلی فیزیکی هستند که می‌شود با فوتبال انگلیس مقایسه‌شان کرد؛ یعنی از لحاظ استایل بازی تقریبا شبیه انگلیس هستند. از تیم اوکراین خیلی اطلاعات ندارم اما با توجه به شرایط جنگی در این کشور فکر می‌کنم انگیزه مضاعفی دارند و با تمام وجود می‌خواهند برای ملت‌شان بجنگند. برای همین خیلی سخت است که بگوییم کدام تیم صعود می‌کند. بالاخره به هر تیمی بخوریم باید 2برد در این گروه داشته باشیم و این غیرممکن نیست.

  پس خیلی امیدوارید که در جام‌جهانی بتوانیم از گروه‌مان صعود کنیم؟
من همیشه امید داشتم. در جام‌های جهانی 2014 و 2018 که خودم حضور داشتم هم همیشه امیدوار بودم که از گروه‌مان صعود کنیم. خیلی هم نزدیک بود این اتفاق بیفتد. به‌خصوص در روسیه که خیلی نزدیک بود صعود کنیم و با یک گل صعودمان قطعی می‌شد. الان هم به صعود باور دارم چون یک تیم خیلی خوب داریم که چندین سال است دارند کنار هم بازی می‌کنند.

  نسل فعلی تیم ملی با نسل شما چه تفاوت‌هایی دارد؟
همانطور که گفتم، الان بچه‌ها باتجربه‌اند و خیلی از آنها حضور در دو سه جام‌جهانی و تورنمنت مهم را در کارنامه دارند. در تیم فعلی اغلب بچه‌ها لژیونر هستند و در لیگ‌های خوبی بازی می‌کنند. ولی در نسل ما لژیونرها کمتر بودند و اگر یادتان باشد، آن زمان من و اشکان دژاگه نخستین لژیونرها بودیم. غیر از ما لژیونرهای زیادی نبودند که به تیم اضافه شوند. اما الان می‌بینیم که خیلی از بازیکنان در لیگ‌های اروپا می‌درخشند و خوب هم کار می‌کنند. برای همین جو تیم ملی مثبت است.

 در مـورد حضور علـی دایی در مراسم قرعه‌کشی جام‌جهانی بگویید.
من اول نمی‌دانستم آقای دایی هم در مراسم قرعه‌کشی هستند. وقتی مراسم آغاز شد، دیدم آقای دایی آمدند و خیلی خوشحال شدم چون ایشان افتخار ایران هستند. شما هر جای دنیا بروید و بگویید یک فوتبالیست از ایران را اسم ببرند همه می‌گویند علی دایی. ایشان نماینده خیلی مهمی برای فوتبال ایران هستند. آن‌شب خیلی خوشحال بودم و خیلی افتخار کردم که در آن لحظه آنجا بودند و قرعه‌کشی را بین همه بازیکنان بزرگ دنیا انجام دادند.

 چرا تیم‌ملی با وجود بازی‌های خاطره‌انگیز مقابل مراکش، اسپانیا، پرتغال و آرژانتین در جام‌های جهانی گذشته نتوانست از گروهش صعود کند؟
من فکر می‌‌کنم ترس و تا حدی هم بدشانسی، باعث این اتفاق شد‌. در جام‌جهانی2018 به اسپانیا و پرتغال خوردیم که تیم‌های بزرگی در فوتبال دنیا هستند. فکر می‌کنم یک مقدار خودمان را دست‌‌کم گرفتیم ولی به مرور و در جریان بازی نشان دادیم که در یک تک‌بازی چیزی کمتر از آنها نداریم. واقعا هم اسپانیا و هم پرتغال 95دقیقه داشتند می‌جنگیدند که بتوانند با ما رقابت کنند. اگر از قبل این باور را داشتیم که می‌توانیم صعود کنیم، این اتفاق امکان‌پذیر بود. تجربه آن دو جام‌جهانی خیلی می‌تواند به بچه‌ها کمک کند. به‌خصوص آنهایی که در آن تورنمنت‌ها بودند حالا به‌خودباوری بیشتری رسیده‌اند.

 هم‌اکنون تیم ملی برای اردو و بازی تدارکاتی با مشکلات زیادی مواجه است. به‌نظر شما در این شرایط چه کار می‌توانیم بکنیم که در جام‌جهانی قطر با آمادگی بالایی حضور داشته باشیم؟
خب، یکی از مهم‌ترین مراحل آماده‌سازی قبل از حضور در این رقابت‌ها، بازی‌های تدارکاتی است. اردوهای خوب، تدارکات خوب و بازی‌های دوستانه با تیم‌های خوب باعث می‌شود تیم ملی آماده پا به جام‌جهانی بگذارد. کارهایی که ما خودمان قبل از جام‌های‌2014 و 2018 انجام دادیم. مثلا با تیم‌هایی بازی دوستانه برگزار کردیم که با رقیبان‌مان در جام‌جهانی از لحاظ فیزیک و استایل یکی بودند.

 به‌نظر شما جام‌جهانی قطر چه دستاوردی می‌تواند برای تیم‌ملی و برای فوتبال کشورمان داشته باشد؟
بستگی دارد به بازی‌هایی که در جام‌جهانی انجام خواهیم داد و نتایجی که در آنجا خواهیم گرفت. اگر بتوانیم در گروه‌مان نتایج خوبی بگیریم، برای بازیکنان‌مان خیلی خوب است و بدون‌شک با نتایج خوب، لژیونرهایمان بیشتر خواهند شد. حتی اگر برنده نشویم ولی از لحاظ کیفیت فنی بازی‌های خوبی انجام دهیم، خیلی از بازیکنان می‌توانند لژیونر شوند. اگر در چنین تورنمنتی بدرخشیم، ارزش بازیکنان بالا می‌رود و به‌دنبال آن ارزش تیم ملی بالا می‌رود.

 این روزها از ساختار دفاعی تیم ملی ایراداتی گرفته می‌شود اما در خط حمله با وجود بازیکنانی مانند طارمی، آزمون و جهانبخش عملکرد قابل‌قبولی داریم. نظر شما چیست؟
مهم‌ترین وظیفه کادر فنی تیم ملی هم‌اکنون این است که بالانس خوبی بین دفاع و حمله ایجاد کند. اینجا دیگر بازی‌های مقدماتی نیست که اگر یک تساوی یا یک شکست داشتیم، بگوییم اشکال ندارد و بازی بعد جبران می‌کنیم. برای این 3بازی حساس، کیفیت بازیکنانی که در خط جلو داریم باید با کیفیت‌ بازیکنان خط دفاع بالانس باشد. این 3بازی جای ریسک نیست چون تیم‌های دیگر هم بسیار قوی هستند و همه بازی‌های ما را آنالیز می‌کنند. خیلی دوست دارم آنجا قشنگ و خوب بازی کنیم، چون همانطور که گفتم در یک گروهی هستیم که به‌نظر من شانس خیلی خوبی برای صعود داریم. این دفعه با استفاده از تجربه دوره‌های قبلی می‌توانیم صعود کنیم. الان خود شما به بازیکنی مثل طارمی اشاره کردید که دارد پرچم ایران را بالا می‌برد. واقعا افتخار می‌کنم به کاری که الان دارد در اروپا می‌کند. من خودم سال‌ها در اروپا بازی کردم و می‌دانم چقدر کار سختی است که در یکی از بهترین تیم‌های اروپایی هفته به هفته می‌درخشد. برای همین به او افتخار می‌کنم. امیدوارم همین فرمی را که دارد حفظ کند و هر هفته بهتر و بهتر شود تا بتواند در جام‌جهانی به تیم‌ملی کمک کند. نه فقط طارمی، همه بازیکنانی که در لیگ‌های خارجی بازی می‌کنند -حالا چه در کشورهای عربی چه کشورهای اروپایی- امیدوارم در زمان مسابقات در فرم خوبی باشند و مهم‌تر از همه اینکه سالم بمانند.

 از زمانی که در تیم ملی بودید حسرتی در دلتان مانده است؟
حسرتی که بعد از جام‌جهانی2014 داشتم؛ ما می‌توانستیم در بازی با آرژانتین نتیجه خوبی بگیریم و خیلی سخت بود که دقیقه94 گل خوردیم. آن زمان خیلی حسرت این موضوع را داشتم و خیلی افسوس خوردم. سال2018 هم می‌توانستیم صعود کنیم، اگر همان ترسی را که می‌گویم از خودمان دور می‌کردیم. شاید در بازی با پرتغال می‌توانستیم بیشتر ریسک کنیم تا نتیجه بگیریم. اما از این حرف‌ها گذشته، شکرگزار خدا هستم که توانستم در این دو جام‌جهانی حاضر باشم و افتخار می‌کنم به اینکه پیراهن تیم ملی بر تنم بود.

  فکر می‌کنید فینالیست‌های این دوره از جام‌جهانی کدام تیم‌ها باشند و در نهایت کدام تیم قهرمان شود؟
به‌نظرم در این جام‌جهانی، اسپانیا شانس خوبی دارد که فینالیست شود و آلمان هم که همیشه تیمش قوی است. من فکر می‌کنم قهرمان یکی از این 2تیم باشد.

 نمی‌گویید کدام تیم قهرمان می‌شود؟
حسم می‌گوید اسپانیا قهرمان می‌شود اما امیدم به ایران است.

 به قهرمانی ایران؟!
نه اینکه شوخی بود. برای من قهرمانی ایران یعنی اینکه به دور دوم جام‌جهانی صعود کند؛ یعنی اگر از گروه‌مان صعود کنیم، برای من از قهرمانی هم مهم‌تر است. قهرمانی یک حرف رؤیایی است و واقع‌گرایانه نیست، اما رسیدن به مرحله دوم رؤیایی نیست و کاملا رئالیستی و شدنی است. برای همین آرزویم این است و امیدوارم که به مرحله دوم برسیم.

 به‌عنوان آخرین سؤال، وضعیت تیم باشگاهی‌ات به کجا رسید؟
وضعیت من اصلا عوض نشده است.پیشنهادهایی هست ولی هنوز تصمیم نگرفته‌ام.