تردد دودزاها بدون محدودیت

مهدی اسماعیل‌پور- روزنامه‌نگار

اواسط فروردین1401 بود که آلودگی هوای تهران به مرحله بسیار خطرناک رسید و پایتخت تا آستانه تعطیلی پیش رفت و بسیاری از کارشناسان و مسئولان ازجمله برخی از اعضای شورای شهر به‌دلیل تعطیل یا محدود نشدن فعالیت‌های روزانه در پایتخت انتقاد‌هایی را مطرح کردند. آلودگی هوای تهران هر سال بدتر و تعداد آلاینده‌ها بیشتر می‌شود و اگر با همین روش پیش برویم شاید روزی برسد که تهران برای بسیاری از شهروندان ازجمله افراد دارای بیماری زمینه‌ای، سالخورده و کودکان و دیگر گروه‌های حساس قابل سکونت و زندگی نباشد.
یکی از تدبیرها برای کنترل و کاهش آلودگی پایتخت، قانون ممنوعیت تردد وسایل نقلیه کاربراتوری از ابتدای سال1401 در پایتخت و دیگر کلانشهر‌ها بود، اما با گذشت یک ماه از شروع سال جدید الزامی به رعایت و اجرای بندهای مندرج در این قانون دیده نمی‌شود.

پلیس راهور پایتخت با کاربراتوری‌ها برخورد نمی‌کند
با توجه به اینکه خودروها و وسایل نقلیه کاربراتوری مقصر و عامل 38درصد از آلودگی هوای تهران هستند، در اواخر سال گذشته و به‌طور مشخص 7اسفند1400 بود که سازمان حفاظت محیط‌زیست اعلام کرد با تصویب و ابلاغ هیأت وزیران تردد این نوع وسایل نقلیه اعم از سواری و موتورسیکلت و تاکسی در 8کلانشهر کشور شامل تهران، کرج، شیراز، اصفهان، مشهد، تبریز، اهواز و اراک از ابتدای سال 1401ممنوع است.
 با وجود این، بررسی‌های میدانی و همچنین پیگیری‌ها نشان می‌دهد که پلیس راهور پایتخت برای اجرای ماده8 قانون هوای پاک مصوب هیأت وزیران طرح و برنامه‌ای ندارد و هیچ‌کسی وسایل نقلیه کاربراتوری را متوقف که هیچ، حتی جریمه هم نمی‌کند! موضع پلیس راهور در قبال قانون و مصوبه هیأت وزیران مصاحبه و صحبت‌های سردار کمال هادیانفر، رئیس پلیس راهور فرماندهی انتظامی کشور در 14اسفند سال گذشته است که اعتقاد دارد چنین مصوبه‌ای غیرمنطقی است و با توجه به تبعات اجتماعی و عدم‌شفافیت قابل اجرا نیست.
 سردار هادیانفر با اشاره به تعداد بالای موتورسیکلت و خودرو و تاکسی‌های کاربراتوری (حدود 10میلیون‌و500هزار دستگاه موتورسیکلت کاربراتوری) در کشور که اغلب هم منبع درآمدی برای مالکانشان هستند و همچنین مشخص نبودن نحوه برخورد با متخلفان (وسیله نقلیه متوقف شود، جریمه شود یا به پارکینگ منتقل شود؟) خواستار بررسی‌های جامع‌تر و کامل‌تر در این رابطه شده‌است.

1500تاکسی کاربراتوری و 800فقره وام
براساس اعلام سازمان تاکسیرانی، 1500تاکسی شهر تهران هم کاربراتوری هستند. علی محتشمی‌پور، معاون فنی و بهره‌برداری سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران هم اعلام کرد: به‌رغم محدودیت‌هایی که سازمان تاکسیرانی در منابع مالی خود دارد، ۸۰۰فقره وام ۹۰میلیون تومانی ویژه مالکان تاکسی‌های کاربراتوری تامین شده است. این در شرایطی است که با توجه به مصوبه هیأت وزیران و قانون مصوب، هم پلیس راهور موظف است از ابتدای سال1401 جلوی تردد وسایل‌نقلیه کاربراتوری را بگیرد و آنها را به پارکینگ منتقل کند و هم سازمان تاکسیرانی تهران مجاز به تمدید پروانه بهره‌برداری مالکان این دسته از تاکسی‌ها نیست.  محتشمی‌پور در رابطه با محدودیت‌هایی که برای خودرو‌ها و تاکسی‌های کاربراتوری ایجاد می‌شود، اینگونه توضیح داد: «با توجه به اطلاع‌رسانی‌های پیشین و براساس الزامات جدید، تردد هر نوع خودرو و به‌طور مشخص تاکسی کاربراتوری در کلانشهرها و به‌تبع آن شهر تهران، ممنوع است و پلیس راهور موظف به هدایت این خودروها به پارکینگ است. سازمان تاکسیرانی شهر تهران طبق قوانین، مجاز به تمدید پروانه بهره‌برداری مالکان این دسته از تاکسی‌ها نیست.
توجه نکردن به نوسازی از سوی مالکان تاکسی‌های کاربراتوری، ممانعت از تردد آنها در سطح شهر و حذف سهمیه سوخت تاکسی را به‌دنبال خواهد داشت که این امر می‌تواند علاوه بر ایجاد مشکلات معیشتی برای این افراد ایجاد خلل در سیستم حمل‌ونقل عمومی را نیز موجب شود.» در عین حال، نکته مهم اینکه 800فقره وام درنظر گرفته شده پاسخگوی 1500تاکسی کاربراتوری شهر تهران نیست و به‌نظر می‌رسد در شرایطی که بیش از یک‌ماه از شروع قانون ممنوعیت تردد خودرو‌های کاربراتوری می‌گذرد هنوز هیچ تاکسی کاربراتوری نوسازی یا جریمه و محدود نشده است.

مکث
تهران 300هزار خودروی فرسوده و کاربراتوری دارد
به‌گفته مدیرعامل ستاد معاینه فنی خودروهای تهران با ملاک قراردادن ۲۰سال به‌عنوان سن فرسودگی خودرو، تعداد خودروهای فرسوده و کاربراتوری شهر تهران در سال1400، حدود ۳۰۰هزار دستگاه بوده و امسال این تعداد قطعا افزایش پیدا می‌کند. حسین مقدم تأکید می‌کند که این فقط آمار خودرو‌های کاربراتوری است که در پایتخت تردد دارند و موتورسیکلت‌ها در آن لحاظ نشده است.