شورش علیه تعطیلات
عیسی محمدی - روزنامهنگار
یک ساعتی هست که دارم با کیبورد کامپیوترم سر و کله میزنم که بتوانم متنی بنویسم. دو، سه تا متن نوشتهام که به دلم ننشسته و با نوع واژههای بهکار رفته در آنها هم ارتباطی نگرفتهام. برایم کمی عجیب است. تا قبل از بیست و ششم اسفند 1400که بخواهم تعطیلاتم را شروع کنم، یادداشتهای هزار کلمهای را، بدون هیچ فکر قبلی و با عطف به اینکه در ذهنم چه دغدغههایی داشته و دارم، در کمتر از نیم ساعت مینوشتم؛ آنهم با بهترین کلماتی که به دلم مینشست. اما حالا، نخستین یادداشت سال جدید را برای این بخش، باید با یک ساعت تأمل و فکر کردن شروع کنم. عجیب نیست؟
حقیقت امر این است که بیشتر مردم، فکر میکنند که باید به تعطیلات بروند تا از نظر روحی و روانی، روی فرم آمده و بتوانند بهتر کار کنند. این در حالی است که چنین رویکردی کاملا اشتباه است. البته منظورم این نیست که مثل بولدوزر یا ایضا تراکتور، همینطور رباتوار کار کنید و خبری از تعطیلات و مرخصی و استراحت نباشد. اما نکته اینجاست که مگر دو، سه هفته هم میشود تعطیلات داشت؟ مشخص است که از دور خارج میشویم. در واقع ما اینجا، با یک غلط مصطلح روبهرو هستیم؛ که تعطیلات وضعیت کاری ما را بهتر میکند و ما را تندتر و تیزتر میکند. دو، سه هفته یک گوشه نشستن و پشتمان را به باد سپردن، مشخص است که چه بلایی سر توانمندیهای ما میآورد. فرض کنید تعهد دادهاید بهخودتان که کتاب بخوانید. یک دفعه دو، سه هفته وقفه در این کتابخوانیتان میافتد. یا تعهد دادهاید بهخودتان که مثلا ورزش کنید، دو هفته وقفه در ورزش، کاملا شما را خلع سلاح خواهد کرد و همهچیز را به باد خواهد داد. طبیعی است که من نمیگویم خبری از استراحت نباشد؛ یا خبری از تعطیلات و مرخصی و شبیه آن. ولی نکته اینجاست که در حوزه توانمندیهایی که دارید، مثل ورزش و مطالعه و... که با عطف به استمرار بلندمدت به دستشان آوردهاید، تعطیلات میتوانند در نقش یک خائن عمل کنند.
میدانید، روح و روان آدمی یک جورهایی مثل یک دستگاه است؛ که وقتی مدام کار میکند خبری از زنگزدگی در آن نیست. البته که دستگاهها هم استراحت میکنند، اما استراحت آنها قاعدههای خاص خودش را دارد. اینطور نیست که مثلا دستگاه را یک ماه تعطیل کنند که استراحت کند. اینجاست که نقش استراحتهای کوتاهمدت و عمیق خودنمایی میکند. باور کنید تا همین جای قضیه هم که یادداشتم را نوشتهام، باز هم با آن ارتباط نگرفتهام؛ حالا متوجه شدید که تعطیلات با توانمندیهای شما چه کار میکند؟ تعطیلات بلندمدت و دوری از استمرار در توانمندیهای ویژهای که کسب کردهایم در این تعطیلات، بزرگترین خطایی است که میتوانیم در زندگی مرتکب شویم. اگر هم قصد استراحت و به قول معروف «ریکاوری» هم هست، این اتفاق در استراحتهای کوتاهمدت اتفاق خواهد افتاد. لابد دارید با خودتان فکر میکنید این دیگر چه تراکتوری است. اشکالی ندارد؛ حق با شماست؛ فقط اینکه اگر همین بلایی که سر قدرت نگارش من نویسنده آمده، سر توانمندیهای دیگر شما چون ورزش و مطالعه و آمادگی جسمانی و... هم آمد، دیگر به کسی خرده نگیرید و انگشت اتهام را به سمت خودتان بگیرید. باور کنید هر چیزی اضافه بر سازمانش سمی است؛ حتی تعطیلات. حتی تعطیلات بیش از حد هم میتواند باعث زنگزدگی روح و روانتان بشود...