درمان ام‌اس در راه است

زهرا خلجی- روزنامه‌نگار

یک درمان جدید با تزریق سلول‌های بنیادی، قصد دارد مغز مبتلایان به مولتیپل اسکلروزیس یا همان بیماری عصبی ام‌اس را وادار به‌ خود‌ترمیمی کند. این درمان در یک کارآزمایی بالینی کوچک با چندین بیمار انجام شد. نتیجه این کارآزمایی تغییرات بیولوژیکی امیدوارکننده‌ و کاهش ناتوا‌نی در بیماران بود که امیدوارکننده و نویدبخش است.

کارآزمایی نویدبخش
به‌گزارش تایمز، کمپانی نئوروجنسیس که یک شرکت زیست‌دارویی در مرحله بالینی است، درمان شخصی NG-01 خود را با 2 روش روی بیماران ام‌اس، آزمایش کرد. تزریق داخل وریدی تا حدی تأثیر داشت، اما پزشکان تغییرات مثبتی را در بین بیمارانی که تزریق به مایع نخاعی داشتند، مشاهده کردند.
9بیمار از 15بیماری که تزریق نخاعی دریافت کردند، در پی تزریق، افت سطح زنجیره سبک نوروفیلامنت (NfL) -پروتئینی که با پیشرفت ناتوانی در بیماران ام‌اس افزایش می‌یابد- را تجربه کردند. اما در گروه شاهد که دارونما را با تزریق دریافت کردند، تنها یکی از 15بیمار چنین افتی را تجربه کرد.
در ادامه از بین 9بیماری که درمان را به‌صورت تزریق نخاعی دریافت کردند و سطح NfL در آنها کاهش پیدا کرد، همه به جز یک نفر موفق شدند 12ماه بعد از پایان تحقیقات، نمرات ناتوانی خود را بهبود ببخشند. این مطالعه توسط همتایان مورد بررسی قرار گرفته و در مجله Stem Cells Translational Medicine منتشر شده است.

درمان بیماری ویرانگر
از آنجایی که پروتئین NfL به‌عنوان شاخص پیشرفت MS درنظر گرفته می‌شود، به‌عنوان نشانگر زیستی این بیماری نیز شناخته می‌شود. تا‌ گیلات، رئیس شرکت نئوروجنسیس در این‌باره با امیدواری گفت: این حقیقت که نشانگرزیستی بیماری پس از درمان کاهش یافته‌، بسیار مهم است. او گفت: ما بر این باوریم که درمان‌های ما نه‌تنها باعث بهبود زندگی مبتلایان به MS پیشرونده می‌شود، بلکه خوشبختانه منجر به درمان این بیماری ویرانگر نیز خواهد شد.
این مطالعه نشان داد که برای نخستین‌بار درمان سلول بنیادی به کاهش چشمگیر نشانگرهای زیستی نورودژنراتیو معروف در بیمارانی که از مولتیپل اسکلروزیس یا همان ام‌اس رنج می‌برند، می‌شود. گیلات تأکید کرد که این درمان ممکن است برای سایر بیماری‌های عصبی فراتر از ام‌اس نیز کار کند.

فرایند درمان
فناوری نئوروجنسیس در اصل با جمع‌آوری مغز استخوان از بیمار در آزمایشگاه انجام می‌شود. سپس سلول‌های بنیادی خاصی از مغز استخوان جمع‌آوری و تقویت می‌شود. این سلول‌ها در نهایت می‌توانند به ترمیم عصب آسیب‌دیده بیمار مبتلا به ام‌اس بینجامد. این سلول‌ها سپس به سیستم عصبی مرکزی بیمار تزریق می‌شوند؛ جایی که سلول‌ها در ناحیه آسیب‌دیده قرار می‌گیرند و آسیب‌های وارده به مغز را بازسازی و ترمیم می‌کنند.
کمپانی نئوروجنسیس در حال برنامه‌ریزی فاز عظیم کارآزمایی بالینی دیگر‌ این نوع درمان در آمریکا و برخی دیگر از کشورهای اروپایی است. در این فاز احتمالا 60 بیمار شرکت خواهند کرد. گیلات درباره این روش توضیحات بیشتری ارائه کرده است: درمان سلولی NG-01 مغز را برای ترمیم خودش توانمند می‌کند نه اینکه مانند داروهایی که هم‌اکنون برای این بیماری در دسترس است، پیشرفت بیماری را آهسته کند. در موارد خاص حتی NG-01 بهبود چشمگیر و طولانی‌مدت در ناتوانی بیمار را نشان می‌دهد.

خطر ام‌اس
مولتیپل اسکلروزیس (MS) که ما آن را با نام اختصاری ام‌اس می‌شناسیم، یک بیماری بالقوه ناتوان‌کننده مغز و نخاع و در کل سیستم عصبی مرکزی است. در بیماری ام‌اس، سیستم ایمنی به غلاف محافظ یعنی میلین که رشته‌های عصبی را می‌پوشاند، حمله می‌کند و باعث ایجاد مشکلات ارتباطی بین مغز و سایر نقاط بدن می‌شود. در نهایت، این بیماری می‌تواند باعث آسیب دائمی یا زوال اعصاب شود. نشانه‌ها و علائم بیماری بسیار وسیع است و به میزان آسیب عصب و اینکه چه عصبی تحت‌تأثیر قرار بگیرد، بستگی دارد. برخی از افراد مبتلا به نوع سخت ام‌اس ممکن است توانایی راه‌رفتن بدون کمک یا به کل راه‌رفتن را از دست بدهند درحالی‌که برخی دیگر از مبتلایان ممکن است یک دوره ناتوانی محدود را بدون هیچ علامت جدیدی ‌سپری کنند. برای این بیماری هنوز درمان قطعی وجود ندارد. با این حال، داروهای فعلی می‌تواند به کند‌شدن حملات عصبی کمک و علائم را کنترل کند.