«نمور» روی خط حاشیه
وزیر ارشاد: نباید یک خطای فردی را به جامعه هنری تسری داد
شهاب مهدوی - روزنامهنگار
همهچیز از آخرین نشست رسانهای جشنواره آغاز شد. «نمور» ساخته داوود بیدل در روز پایانی جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و نشست خبریاش هم در فضایی آرام و با حضور نهچندان پرتعداد خبرنگاران در حال برگزاری بود که نوشین معراجی در پاسخ به سؤالی جملاتی را بر زبان آورد. در نشست خبری فیلم «نمور» نوشین معراجی، نویسنده فیلمنامه این اثر در اظهاراتی عجیب و غیرشرعی گفت: «وقتی 2نفر همدیگر را دوست دارند، عشقی که بینشان وجود داشته، آنقدر حرمت دارد که حتی بدون صیغه هم نامزد باشند، بچهای که از آنها به دنیا میآید، بهنظر من حلالزاده است!»
فیلم این اظهارات اخیرا در فضای مجازی بازنشر و با اعتراض کاربران شبکههای اجتماعی مواجه شدهاست. کار به تریبون نمازجمعه هم کشید و تقریبا همزمان کلیپی هم منتشر شد که صحت تصاویرش بهعنوان آنچه در جشنواره فیلم فجر گذشت، از سوی برگزارکنندگان زیر سؤال رفت. فیلمی که در برج میلاد تماشاگران انبوهی هم نداشت، با یک اظهارنظر جنجالی، انبوهی واکنش و حاشیه را به همراه آورد و نهتنها فیلم نمور که خود جشنواره هم زیر سؤال رفت.
عذرخواهی نویسنده نمور
انتشار متن عذرخواهی نویسنده فیلمنامه نمور، میتوانست قدری از التهاب ماجرا بکاهد. نوشین معراجی در متنی که نوشت هم عذرخواهی کرد و هم تکذیب: «بهعنوان یک ایرانی مقید به دین اسلام و با اطلاع و آگاهی از مناسبات و شرعیات مقدس شیعیان، طبیعی است که جاریشدن خطبه عقد هنگام ازدواج زوجین را لازم و قطعی میدانم و به آن اعتقاد راسخ دارم. همانطور که بر مبنای همین اعتقاد و آگاهی خود نیز تجربه شیرین عقد شرعی و رسمی را داشته و بنابراین، سوءبرداشت از صحبتهای من در پاسخ به خبرنگار مذکور، خلاف واقع است و صحبت بنده اشاره بهوجود عشق بهعنوان یک مکمل در کنار عقد شرعی بوده و به هیچوجه در رد و تکذیب چنین چیزی سخن به زبان نیاوردم. بنابراین ضمن تأکید بر اینکه اینجانب به اصول اخلاقی و دینی در روابط زن و مرد ایمان کامل دارم، لازم است درصورتی که شرایط پرفشار نشستهای خبری و فضای حاکم بر جشنواره موجب شده که حق مطلب بهدرستی ادا نشود و موجبات رنجش برخی هممیهنان عزیز را فراهم آورد، مراتب عذرخواهی خود را تقدیم کنم.»
اظهارنظر شخصی
کارگردان و تهیهکننده فیلم هم برای رفع سوءتفاهمهای بهوجود آمده در گفتوگو با رسانهها توضیحاتی ارائه کردند. داوود بیدل، کارگردان نمور در دفاع از فیلمش که پروانه نمایش هم از وزارت ارشاد گرفته، این توضیحات را به خبرگزاری فارس داد: «اخیرا ویدئویی در شبکههای اجتماعی درخصوص اظهارنظر کاملا شخصی نویسنده فیلم سینمایی «نمور» درخصوص حلال و حرامبودن روابط زن و مرد پخش شده است که لازم دانستم تا توضیح کوتاهی در این خصوص بدهم. نخست اینکه اظهارنظر خانم نویسنده هرچه که بود، کاملا شخصی بوده و هیچ ربطی به فیلم سینمایی «نمور» ندارد. لازم به ذکر است که پروانه نمایش دائمی فیلم توسط شورای پروانه نمایش سازمان سینمایی که بسیار به موارد ترویجکننده ضداخلاقی و ضدخانواده و اجتماعی حساس هستند، صادر شده است. پس فیلم مشکلی از نظر موازین شرعی ندارد. شیطنت پخشکننده ویدئوست که مشخصا با هدف تخریب انجام شده است.»
سیدیاسر جعفری، تهیهکننده نمور هم درباره حواشی بهوجود آمده به مهر گفت: «شخصا خیلی اخبار مربوط به این حواشی را دنبال نکردهام و فکر میکنم فیلم چندان تحتتأثیر این حواشی قرار نخواهد گرفت. حرف فیلم کاملا مشخص است. فیلم در راستای تکریم «ایثار» است و پیام اصلی فیلم همین واژه مقدس است. تلاش کردیم همین ایثار را در فیلم تصویر کنیم. فرزندی هم که در فیلم وجود دارد، محصول عقد دائم یک زن و مرد است که مرد بعد از مدتی زندگیاش را ترک کرده است. نویسنده فیلم ما هم در قالب بیانیهای نسبت به اظهاراتی که داشتند، عذرخواهی کردند. در همان بیانیه برای رفع سوءتفاهمها تلاش کردند و نظر قطعی خود را درباره پایبندی به موازین دینی هم اعلام کردند.»
وزیر ارشاد:
خطای یک نفر را به پای همه ننویسید
دامنه واکنشها به ویدئوی جنجالی منتشرشده آنقدر گسترش یافت که وزیر ارشاد هم به میدان آمد. اسماعیلی در دفاع از جامعه هنری کشور، گفت: «نباید یک خطای فردی را به جامعه هنری تسری داد. این خیلی به دور از انصاف است. جامعه هنری ما پاک، عفیف و پیشتاز عرصههای فرهنگی و هنری بوده و همیشه در جامعه ایرانی حوزه فرهنگ و هنر مورد تکریم آحاد مردم بوده و خطای یک نفر را نباید به کل جامعه هنری ربط داد و از بیان و گفتههایی که این جامعه عزیز را آزرده کند، حتما باید اجتناب کرد و با احترام به جامعه فرهنگی و هنری، گفتوگو کرد.»
وزیر ارشاد در ادامه گفت: «ما از همه عزیزانمان میخواهیم که این مسائل را در همان حد و اندازهای که وجود دارد، به آن بپردازند و اجازه ندهند مسائل و حاشیهها فضای درخشان فرهنگی و هنری را مکدر کند. از هنرمندان و اهالی فرهنگ و هنر خواهشم این است که با همین پیشتازی که همیشه در عرصههای مختلف دارند، پاسدار فرهنگ آداب دینی و شعائر اسلامی باشند. از صاحبان تریبون و کسانی که صحبت میکنند، خواهش میکنم احترام جامعه فرهنگی و هنری را نگه دارند و در عین حال از عموم جامعه ایمانی و متدینین ما که این روزها دلسوزانه اظهار نگرانی کردند، در عین حالیکه از این دغدغهمندی آنها تشکر میکنیم، بهعنوان متصدی حوزه فرهنگ و هنر از این تکدر خاطر هم پوزش میخواهیم.»
مکث
ورود دادستانی به صحبتهای جنجالی نویسنده نمور
درحالیکه بهنظر میرسید با توضیحات وزیر ارشاد، سازندگان فیلم و عذرخواهی نویسنده فیلمنامه، فضا کمی تغییر کند، در تازهترین واکنش، دادستانی هم وارد ماجرا شد. معاون قضایی دادستان کل کشور در پیگیری حقوق عامه و پیشگیری از جرم، در نامهای به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، بهعنوان مدعیالعموم درخواست کرده است تا نسبت به اظهارات خلاف واقع و غیرکارشناسی یکی از اعضای سازنده یکی از آثار جشنواره چهلم فیلم فجر اقدامات لازم صورت گیرد.
به گزارش روابطعمومی قوه قضاییه، معاون قضایی دادستان کل کشور در پیگیری حقوق عامه و پیشگیری از جرم، در نامهای به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، بهعنوان مدعیالعموم و در اجرای تکالیف قانونی مندرج در ماده۲۹۰ قانون آیین دادرسی کیفری و صیانت از فرهنگ عمومی موضوع بند الف ماده ۱ دستورالعمل نظارت و پیگیری حقوق عامه، ضمن تقدیر از آثار سینمایی که موجب نشر فرهنگ اسلامی ایرانی و در دفاع از سبک زندگی سالم و اصول اخلاقی و آرمانهای انقلاب اسلامی است، از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درخواست کرده است تا نسبت به اظهارات خلاف واقع و غیرکارشناسی یکی از اعضای سازنده یکی از آثار جشنواره چهلم فیلم فجر اقدامات لازم صورت گیرد.
در بخشی از نامه غلامعباس ترکی، معاون دادستان کل کشور به کنفرانس خبری اعضای سازنده یکی از آثار جشنواره اخیر فیلم فجر اشاره شده که با بیان مطالبی غیرکارشناسی و احساسی، برخی از احکام مسلم دینی را نادیده گرفته و موجبات تکدر و آزردگی خاطر جامعه اسلامی بهویژه متدینین را فراهم آورده است.