رفاقت‌های یکطرفه

فاطمه عباسی - روزنامه‌نگار

باور کنید یا نه، رفاقت و دوستی به آن سادگی که در ذهن مجسم می‌کنید و احتمالا سینما رفتن و بستنی خوردن و گپ زدن و خندیدن و گاهی هم گریه کردن به یادتان می‌آید، نیست و پیچیدگی‌های زیادی دارد. آنطوری که دانشمندان تحقیق کرده‌اند، دوستی‌های خوب می‌تواند حسابی شما را سر حال بیاورد، باعث خلاقیت و شکوفایی شما شود و شادابی و سلامتی را برایتان به همراه داشته باشد. اما رفاقت‌ها همیشه هم اینقدر جذاب‌و خواستنی نیست و گاهی به روابطی سمی و عذاب‌‌آور تبدیل می‌شود. جامعه‌شناسان معتقدند که همه دوستی‌ها آنطور که ما تصور می‌کنیم نیست و گاهی حتی آرام‌ترین و گرم‌ترین دوستی‌ها هم، مانند اغلب روابط انسانی، ممکن است دچار تنش و نزاع شوند. تصور ما این است که تقریبا همه دوستی هایمان متقابل است، اما پژوهش‌ها خط بطلان بر این باور می‌کشند: فقط نیمی از دوستی‌ها متقابل‌اند. توضیحی که برای این بی‌تعادلی وجود دارد این است که بسیاری از دوستی‌ها آرمان‌گرایانه است، یعنی همه دوست دارند با آدم‌های محبوب دوست شوند، اما این‌‌ افراد محبوب، که از درجه اجتماعی بالاتری برخوردار شده‌اند و توجه بیشتری به‌ آنها می‌شود، انتخاب‌های خودشان را دارند. در نتیجه همیشه آدم‌هایی دور و بر ما هستند که خودشان را دوست ما می‌دانند، اما ما مطمئن نیستیم که می‌خواهیم دوست آنها باشیم یا نه و برعکس. مثال دیگری که می‌توان زد این است که تصور کنید دوستی دارید که خیلی هم صمیمی و وفادار است اما عادت بدی دارد که باعث رنجش شما می‌شود و گاهی فشار خونتان را حسابی بالا می‌برد. این دوستی‌ها دو وجهی است و بدتر از آن بعضی دوستی‌هاست که کاملا بد هستند و می‌تواند به شما آسیب بزند. مثلا دوست بد مرتب از شما انتقاد می‌کند و اگر شما هم از او انتقاد کنید موضع دفاعی می‌گیرد. یک روز خوش روست و روز بعد بی‌اعتنا است. قاعدتا این مدل دوستی‌ها متقابل نیست و می‌تواند علاوه بر اینکه در مواقعی خوب است، در اکثر مواقع بد باشد و آرامش شما را بگیرد. خلاصه‌اش اینکه سروکله‌زدن با دوستان بد، رها‌شدن از سوی آنها و ناامیدی از آنها بخش‌هایی پراسترس از زندگی است که می‌تواند به بدن و ذهن انسان آسیب بزند. البته که نداشتن دوست سرنوشتی به‌مراتب ناگوارتر است. بنابراین بهتر است دوستتان را درست انتخاب کنید و رفاقتتان را متقابل پیش ببرید تا روابط سالم‌تری داشته باشید.