لمپنیسم از خیابان تا سینما

مریم ظاهری

از روزهایی که می‌شد در سالن سینما و هنگام نمایش فیلم چیپس و پفک خورد، مدت‌ها گذشته؛ هرچند از آن همه، اندک خاطراتی کم و بیش تلخ در ذهن جماعت سینما‌رو حک شده و یادآوری آن با خنده و شوخی که همراه می‌شود، زهر ماجرا را اندکی کم می‌کند. اینها در دهه خود جزو موارد لاینفک عذاب فیلم دیدن در سالن‌های سینما بود. صدای مزاحم تناول تنقلات یا گاهی بوی کالباس مزین به دو پرخیارشور و نان بولکی و دود سیگار به انضمام تعریف و توصیف اتفاق هنوز نیفتاده در قصه فیلم برای دوست کنار دستی را هم به عذاب‌های قبلی بیفزایید که معجونی بشود روح و جان‌افزا. خواسته یا ناخواسته تحمل وضع موجود تنها گزینه راز بقای جماعت سینمارو بود و در این بین کمتر پیش می‌آمد کار اعتراض به بلبشوی تماشای فیلم به درگیری و کتک‌کاری بینجامد؛  اما ماجرای دود کردن سیگار و در جواب اعتراض دیگران چاقو کشیدن دیگر اتفاق نوبری است؛ حادثه‌ای که روح را آزار می‌دهد و باعث می‌شود عطای فیلم دیدن در سینما را به لقایش بخشید و برای تماشای فیلم به‌دنبال جایگزین بهتری بود که البته هست و می‌شود فیلم را در خانه و در آرامش مطلق به تماشا نشست و حالش را برد. اما از تماشای فیلم در کنار اهل و عیال و دوستی همراه در آخر هفته‌ها در سینما که بگذریم، لذت فیلم دیدن بر پرده عریض و صدای دالبی از جنس دیگری است؛ کمااینکه بعضی از فیلم‌ها را فقط و فقط باید روی پرده و نه در تلویزیونی با اینچ بالاتر و تصویر بهتر دید. به هر روی تذکر برای رعایت یک مورد از حق و حقوق دیگران در مکانی عمومی به مشاجره کشیده شده، تلنگر و هشداری جدی است برای رو به زوال رفتن فرهنگ در مکانی تماما فرهنگی و متأسفانه زنده کردن چیزی که از آن به‌عنوان لمپنیسم یاد می‌شود؛ لمپنیسمی که شاید اتفاقی بود در قصه فیلم که با مجازات یکی و قهرمان شدن دیگری به سرانجامی خوش می‌رسید که هرچه بود یک فیلم بیشتر نبود و تمام. اما مورد اخیر چیز عجیبی است که به‌راحتی نمی‌توان از کنارش گذشت و ضرورتا باید راه چاره را نه در سالن سینما که در جایی بیرون از سینما جست تا کار به‌وقت نمایش فیلم نکشد؛ اتفاقی که گره‌ای در فیلم نیست، بلکه حادثه‌ای دردناک است بین تماشاچیان بی‌خبر از همه‌جا.