اجنه هری‌پاتر و صهیونیست‌ها

سامان رضایی

پس از اظهارنظر‌های جنجالی جان‌استوارت، مجری و کمدین مشهوری که به شباهت اجنه  داستان‌های هری‌پاتر با صهیونیست‌ها اشاره کرده بود خبرگزاری‌های جهان به‌قدری به این موضوع پرداختند که مجری یاد‌شده حرف‌هایش را پس گرفت. جان‌استوارت در پادکستی گفته بود که جی‌کی‌رولینگ خالق داستان‌های هری‌پاتر جن‌های داستان‌هایش را به قدری شبیه صهیونیست‌ها تصویر می‌کند که نمی‌توان اتهام یهودستیز بودن را از او سلب کرد؛ اما پس از جنجالی که بر سر این اظهارنظر برپا شد او گفت که فکر نمی‌کنم جی‌کی‌رولینگ یهودستیز باشد.
جان‌استوارت برای نمونه به شباهت یکی از شخصیت‌های داستان‌های هری‌پاتر (گابلین Goblin) با ویژگی‌های نمادین صهیونیست‌ها مانند مال‌اندوزی و سودای پیروزی آخر‌الزمانی اشاره می‌کند. در تصورات مردمان قدیم اروپا گابلین‌ها موجوداتی شرورند که همیشه درپی فریب دیگران هستند. این موجودات دارای قدرت‌های فوق بشری هستند و میل شدیدی به جمع‌آوری طلا و جواهر دارند. گابلین موجودی افسانه‌ای است که به لحاظ ادبیات و تاریخ، قدمت آن اغلب به اروپا و دوران قرون وسطی برمی‌گردد. در قوم‌های مختلف آن را به نوعی جن می‌شناسند. جان‌استوارت طی ارائه دیدگاه جنجالی‌اش توصیف شخصیت‌های داستان‌های جی‌کی‌رولینگ را با توصیف‌های کتاب «پروتکل ریش‌سفید‌های صهیون» The Protocols of the Elders of Zion (کتابی در نقد صهیونیسم 1903میلادی) هم مقایسه کرده بود. او در پادکستی که منتشر شد درباره علاقه گابلین‌ها و دیگر شخصیت‌های پول‌پرست داستان‌های هری‌پاتر به بانک‌داری، ‌سرمایه‌داری و استفاده از قدرت برای نفوذ در سرزمین‌های دیگر اشاره می‌کند. پس از این اظهارنظر‌ها اما او به رسانه‌های مشهوری مانند نیوزویک، ایندیپندنت و گاردین انتقاد کرد که چرا اتهام یهودستیزی وی به جی‌کی‌رولینگ را در تیتر اخبار خود قرار داده‌اند.