عرضه قطره‌چکانی، خودرو را گران‌ترکرد

 علی ابراهیمی- خبرنگار

تداوم عرضه قطره‌چکانی خودروهای داخلی موجب تداوم سیر صعودی قیمت‌ها در آگهی‌های فروش فضای مجازی شد؛ به‌نحوی که دیروز برخی از انواع پراید و پژو افزایش قیمت یک تا 3میلیون تومانی را تجربه کردند.
به گزارش همشهری، با وجود افزایش 18درصدی قیمت مصوب خودروهای پرتیراژ داخلی از ابتدای آذرماه امسال و ثبات نسبی نرخ ارز، محقق نشدن وعده‌های مسئولان برای افزایش عرضه خودرو از طریق تکمیل و تجاری‌سازی‌ خودروهای ناقص موجود درخطوط تولید خودروسازان و رشد تیراژ تولید و تداوم عرضه قطره‌چکانی خودرو به شیوه قرعه‌کشی درحالی موجب افزایش قیمت‌ این خودروها و بیشتر شدن شکاف نرخ مصوب و حاشیه بازار آنها شده است که به‌گفته فعالان صنفی هنوز هم رکود حرف نخست بازار خودرو است. به‌دلیل کمبود و افزایش بی‌رویه قیمت خودروها در حاشیه بازار کمتر خریدار یا فروشنده‌ای برای خودرو وجود دارد. عرضه محدود خودرو در شرایطی موجب سیر صعودی قیمت‌ها شده است که با مصوبه ستاد تنظیم بازار برای افزایش 18درصدی قیمت مصوب خودروهای داخلی، شرکت‌های خودروسازی وعده تکمیل و تجاری‌سازی‌ 100 تا 130هزار خودروی ناقص دپو شده در خطوط تولید خود را به بازار دادند. خودروهایی که درصورت عرضه می‌توانست زمینه شکست قیمت‌ها در حاشیه بازار خودرو را فراهم کند.
این اقدام خودروسازان موجب ورود سازمان بازرسی کل کشور شده و در تازه‌ترین اقدامات، سازمان مذکور اتهام احتکار به دلیل روند کند کاهش خودروهای ناقص در پارکینگ‌های ایران‌خودرو و سایپا را متوجه این شرکت‌ها کرده است. سازمان بازرسی کل کشور کندی روند تکمیل این خودروها را از مصادیق احتکار منجر به اخلال در رقابت تلقی و این اتهام را به مدیران این دو خودروساز تفهیم کرده است.

ساز ناکوک قیمت‌های مجازی خودرو
 گزارش میدانی همشهری از قیمت برخی انواع خودروهای داخلی در آگهی‌های فروش خودرو در فضای مجازی حاکی از تندتر شدن تب افزایش قیمت‌ها طی حدود یک‌ماه سپری شده از افزایش 18درصدی نرخ مصوب این خودروهاست به‌نحوی که مصرف‌کنندگان شاهد افزایش 6میلیون تومانی قیمت برخی انواع پراید طی یک هفته گذشته بوده‌اند. با این روند دیروز قیمت پراید 131 SE صفر کیلومتر به 168میلیون، پراید 151 SE مدل1400 به 172میلیون، پراید 111 SE صفر کیلومتر مدل۹۹ به 185میلیون، پراید صفر 111 SE مدل۹۹ به 187میلیون، پراید وانت صفر مدل۱۴۰۰ به ۱۸۳میلیون و پراید صفر 132 SE مدل۹۸ نیز به ۱۵۴میلیون، سایناEX مدل1400 به 191میلیون، تیبا هاچ‌بک پلاس مدل1400 به 198میلیون‌ و کوئیک‌دنده‌ای مدل1400 به 197میلیون تومان رسید. اما این افزایش قیمت خودروهای داخلی در فضای مجازی محدود به محصولات خانواده پراید و تیبا نبود. در محصولات گروه پژو نیز این خودروها افزایش 3 تا بیش از 8میلیون تومانی قیمت را شاهد بوده‌اند؛ به‌نحوی که در آگهی مجازی دیروز فروش خودرو قیمت پژو206 تیپ2 معمولی مدل1400 به 275میلیون، پژو205 تیپ5 مدل99 به 317میلیون، پژو206اس‌دی مدل99 به 332میلیون، پژو207 دنده‌ای مدل1400 به 377میلیون، پژو207 اتوماتیک سقف پانورامای مدل1400 به 555میلیون، پژو405اس‌ال‌ایکس به 313میلیون، پژو پارس ال‌ایکس به  345میلیون، پارس اتوماتیک به 420میلیون، دنا معمولی مدل1400 به 360میلیون و دنا‌پلاس اتوماتیک مدل1400 به 515میلیون تومان رسید.

سایه عرضه محدود بر قیمت و بازار خودرو
رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو در گفت‌وگو با همشهری با بیان اینکه بازار خودرو طی 3هفته گذشته نسبتا آرام بوده و نوسان حداکثر 500 تا یک‌میلیون تومانی قیمت در برخی خودروها که عرضه کمتری به بازار داشته است را شاهد بوده‌ایم، گفت: در بازار خودرو ماه‌هاست که تقاضای کاذب وجود ندارد، اما عرضه خودرو بسیار کم شده است. در چنین شرایطی با وجود تثبیت نرخ ارز طی 20روز گذشته شاهد نوسان قیمت خودروها در بازار و به‌خصوص آگهی‌های فروش خودرو در فضای مجازی هستیم. سعید موتمنی، افزود: افزایش مدام قیمت انواع پراید به‌دلیل توقف تولید این خودروها بوده است. گرچه قیمت‌های درج شده در آگهی‌های فروش مجازی مبنای قیمت بازار نیست و باید خریداری برای این خودروها وجود داشته باشد.
او افزود: این موضوع در مورد برخی دیگر از خودروها مانند پژو405جی‌ال‌ایکس و پژو اتوماتیک که تولید نمی‌شود نیز مصداق دارد و دارندگان این خودروها آن را با قیمت بالا در فضای مجازی آگهی می‌کنند.
موتمنی با اشاره به اینکه زمانی قیمت خودرو در بازار کاهش می‌یابد که عرضه آن بیشتر شود، گفت: اکنون برای تهیه یک خودرو صفر کیلومتر برای مشتری باید 10 تا 20 تلفن بزنیم. متأسفانه عرضه خودرو کم شده است و ثبت‌نام‌ها و فروش خودرو به شیوه قرعه‌کشی نیز جوابگوی تامین نیاز بازار خودرو نیست؛ چراکه همه افراد نمی‌توانند با ثبت‌نام خودرو بخرند. خودروسازان نیز فروش فوری ندارند، اما باید این نیاز مشتریان به‌نحوی تامین شود.
رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو افزود: اکنون نیاز بازار از طریق دلال‌هایی که در ثبت‌نام‌ها شرکت کرده‌اند، تامین می‌شود و اگر مصرف‌کننده خواستار خرید یک خودرو (مثلا پراید) باشد، مشخص نیست که به جز آگهی‌های فضای مجازی باید این خودرو را از کجا تامین کند. موتمنی، افزود: در بازار خودرو نیز کسانی نسبت به عرضه محصول اقدام می‌کنند که قبلا این خودروها را خریداری و دپو کرده‌اند و در چنین شرایطی باید خودروسازان از طریق نمایندگی‌های خود برخی خودروها را به قیمت کمتر از بازار آزاد عرضه کنند تا بازار خودرو مدیریت شود. او افزود: در سال97 فاصله قیمت کارخانه و بازار همه محصولات یک تا 5 میلیون بود، اما اکنون این اختلاف به 50 تا 130میلیون تومان افزایش یافته و برای کاهش این اختلاف یا باید تولید و عرضه افزایش یابد یا اینکه این نیاز از طریق واردات تامین شود، اما اکنون تهیه یک خودروی صفر کیلومتر از بازار به مشکلی برای فروشندگان و مشتریان تبدیل شده است.

قیمت‌سازی‌ خودرو در فضای مجازی
رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو با اشاره به اینکه اکنون دلال‌ها با بررسی تعداد آگهی‌های فروش یک خودرو مثلا پژو206 می‌توانند سبک و سنگین کرده و درصورت کم بودن این آگهی‌ها، قیمت‌های بالاتری را اعلام کنند، گفت: متأسفانه اکنون محدود خودروهایی که در چارچوب قرعه‌کشی عرضه می‌شود نیز دپو شده و راهی بازار نمی‌شود. موتمنی افزود: با این شرایط، متقاضیانی که شانس برنده شدن در قرعه‌کشی فروش خودرو را نداشته‌اند باید خودروی داخلی موردنظر خود را با 100درصد قیمت بیشتر نسبت به نرخ مصوب این خودروها خریداری کنند. او افزود: وظیفه ستاد تنظیم بازار آن است که کالاها را متناسب با نیاز بازار تامین کند و خودرو نیز اکنون به نیاز اساسی شهروندان تبدیل شده است. در چنین شرایطی اگر خودروسازان داخلی می‌توانند این نیاز را تامین کنند باید عرضه خودرو با قیمت مصوب افزایش یابد تا مصرف‌کنندگان هزینه بیشتری برای خرید خودرو نپردازند و تعادل عرضه و تقاضا موجب فروکش کردن التهابات قیمت‌ها در بازار شود. او افزود: قرار بود تا با افزایش 18درصدی قیمت مصوب خودروهای داخلی حدود 130هزار خودروی ناقص تکمیل و به بازار عرضه شود، اما این اتفاق نیفتاده است؛ این در حالی است که تا قبل از سال90 حدود یک‌میلیون دستگاه خودرو از طریق تولید داخل یا واردات تامین می‌شد و به‌دلیل تعادل نسبی عرضه و تقاضا تا شهریور97 فاصله قیمتی کارخانه و بازار خودرو بین یک تا 5میلیون بود، اما با کاهش تیراژ تولید خودرو به 500 تا 600هزار دستگاه اکنون این نیاز تامین نشده و شکاف قیمت مصوب کارخانه و بازار خودرو را به‌دنبال داشته است.
موتمنی، گفت: اکنون همه خودروهای مونتاژ و تولید داخلی به چند برابر قیمت‌های جهانی عرضه می‌شود. عرضه برخی محصولات مانند گروه پژو206 و انواع پراید نیز بسیار کم شده که دست فعالان فضای مجازی برای افزایش قیمت خودرو را بازتر کرده است. رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو افزود: خودرو پژو206 تیپ2 معمولی در حالی با افزایش قیمت 20میلیون تومانی به نرخ بیش از 140میلیون تومان توسط ایران‌خودرو فاکتور می‌شود که قیمت این خودرو در حاشیه بازا به 273میلیون تومان رسیده و شکاف 130میلیون تومانی قیمت مصوب و بازار خودرو را شاهد هستیم.
او افزود: کاهش شدید عرضه، عامل افزایش قیمت‌هاست؛ چراکه وقتی برای 10هزار خودرو عرضه شده چند میلیون نفر ثبت‌نام می‌کنند، این شکاف قیمت نیز تداوم خواهد یافت. باید خودروسازان و ستاد تنظیم بازار به‌نحوی بازار را مدیریت کنند که شکاف قیمت مصوب و بازار خودرو کمتر شده و حداکثر به حدود 30درصد برسد. موتمنی گفت: متأسفانه اکنون قیمت گذار در بازار خودرو کسی است که در بخت‌آزمایی فروش خودرو برنده شده و تا زمانی که انحصار در عرضه خودرو به بازار خودرو را شاهد هستیم، شکاف قیمت مصوب و کارخانه نیز بیشتر می‌شود. گرچه در بازار انحصاری خودرو نیز می‌توان به‌گونه‌ای مدیریت کرد که شکاف قیمت مصوب و بازار خودرو کمتر شود.