بازدید میدانی معاون شهرسازی شهردار تهران با تاکید براجرای یک طرح شهری همراه بود
حل مشکل «اسلام‌آباد» با «حیاط تهران»
سحر جعفریان
مدیران شهری این بار قرار خدمتشان را در دومین تکه از پازل شهر تهران گذاشتند تا ضمن بازدید از ۹ ناحیه و ۲۱ محله آن، مشکلات خرد و کلانش را زیر ذره بین بگذارند. این میان قرعه ناحیه یک منطقه به نام «حمیدرضا صارمی» معاون شهرسازی و معماری شهردار تهران افتاد تا با حضور در این ناحیه شمالی از نزدیک معضلات حوزه شهرسازی و دلایل خاک گرفتگی پروژه‌های آن را بررسی کند. معضلاتی که صارمی، آنها را در تقسیم‌بندی‌های مختلف از جمله تراکم متمرکز بافت فرسوده، اسکان غیررسمی و برخی تخلفات ساختمانی جا می‌دهد و امیدوار است به‌زودی با به کارگیری شیوه‌ها و قوانین نوین شهرسازی، گره کور آنها باز شود و شهروندان سطح مطلوبی از رفاه را تجربه کنند.
طرحی متفاوت برای اسلام‌آباد
معاون شهرسازی و معماری شهردار تهران ضمن تأکید بر توجه به ملاحظات ژئوتکنیکی، شهری، اجتماعی و اقتصادی از معضل محله اسلام‌آباد می‌گوید: «یکی از اهداف در عرصه‌های مختلف از جمله شهرسازی، رعایت استانداردها، تفسیر قانون به سود شهروندان با رویکرد گشایش در امور شهری آنهاست. حکمرانی محلی یکی از شیوه‌های ایجاد گشایش و بهبود کیفیت زندگی افراد است که سعی می‌کنیم در حوزه شهرسازی آن را به درستی رعایت کنیم. محله اسلام‌آباد نیز یکی از همین موارد است که باید در نهایت هم به سود ساکنان آن و هم سایر شهروندانی که در شهر زندگی می‌کنند تمام شود.» در طرح «حیاط تهران» که سال ۱۳۹۹ ابلاغ شده است محله اسلام‌آباد به ۴ حوزه تأمین حق سرپناه و خدمات، حرکت و طبیعت، باغسار و تفرج، مختلط سکونت و فعالیت تقسیم می‌شود که مدیران شهری و متولیان طرح موظفند اقدامات هر حوزه را با در نظر گرفتن طراحی مسکن معوض، تثبیت و در جاسازی و جابه‌جایی پیش ببرند.
۲۴ هزار مترمربع بافت فرسوده
ششمین قرار خدمت مدیریت شهری در منطقه ۲ تهران برقرار است. ساعت ۷ صبح دومین روز از نخستین ماه زمستان، معاون شهرسازی و معماری شهردار پایتخت و هیئت همراه راهی ناحیه یک می‌شود. صبحانه‌کاری حین گفت‌وگو درباره پروژه‌های مهم منطقه و مرور تصاویر آنها روی ویدیوپروژکتور صرف می‌شود. ناحیه یک با بیش از ۵۹۹ هکتار مساحت و قریب به ۹۹ هزار و ۸۲۶ نفر جمعیت در ضلع شمال شرقی منطقه واقع شده است و ۲ محله سعادت‌آباد و اسلام‌آباد شمالی را دربردارد. محله اسلام‌آباد در این ناحیه که یکی از مهم‌ترین چالش‌های شهری و اجتماعی پیش رو مدیریت شهری شمرده می‌شود، بیش از ۲۴ هزار‌مترمربع بافت فرسوده در خود جای داده است. فرسودگی، نبود هماهنگی با بافت‌های شهری همجوار، تعداد قابل توجه سندهای غیررسمی املاک، فقدان سرانه‌های شهری و ممنوعیت ساخت‌وساز در آن از جمله مهم‌ترین موضوعات مورد بحث در این جلسه و بازدید است. «ابراهیم رضایی مقدم» معاون شهرسازی و معماری شهردار منطقه ۲ بعد از معرفی کلی منطقه و ناحیه، از چالش‌ها و مشکلات محله اسلام‌آباد که بخش شمالی آن در ناحیه یک قرار دارد، این چنین می‌گوید: «برای حل معضل ۴۰ ساله محله اسلام‌آباد می‌توان از طرح موضعی حیاط تهران بهره‌برد که در این مورد به توجه ویژه شهرداری تهران و معاونت شهرسازی و معماری نیاز است.»
به‌کارگیری قوانین شهرسازی مدرن
صارمی با بررسی پروژه مشارکتی گرات (کاربری اداری)، دره فرحزاد، تأمین پارکینگ‌های تعهدی در فضاهای زیرسطحی و مکانیزه متعلق به شهرداری، اجرای طرح فاز صفر نهج‌البلاغه و ژینایی، تعیین ارتفاع ساختمان‌های اجرا شده، نحوه ارائه مجوز ساخت میادین میوه و تره‌بار، ایستگاه‌های آتش‌نشانی، جابه‌جایی تغییر کاربری موضوعی در تعدادی از املاک تجاری منطقه و طرح شهرک‌های ۵گانه (هما، تأمین اجتماعی، ژاندارمری، غرب و مخابرات) که در این جلسه ۲ ساعته مطرح شد می‌گوید: «قوانین شکست خورده شهرسازی در ادوار گذشته را دور بریزیم و با تابعیت از قوانینی که شهرسازی را مدرن، ایمن و در دسترس قرار می‌دهد، تهران را به شهری ایده‌آل برای زیستن تبدیل کنیم. شهری که دستیابی به مسکن در آن معضل نیست و گسترش مرزهای مناطق در آن با برنامه و توزیع عادلانه سرانه‌ها انجام می‌شود و از آن به حاشیه‌نشینی، تعبیر نمی‌شود.» معضلات طبق دستور معاون شهرسازی و معماری شهردار تهران یادداشت‌برداری می‌شود تا براساس اولویت زمانی و مالی به آنها پرداخته شود.
حمایت از کارآفرینان و سرمایه‌داران شهرساز
یکی از شیوه‌های حمایت و کمک به کارآفرینان در حوزه شهرسازی و معماری، دریافت نکردن عوارض‌هاست. صارمی ضمن بیان این مطلب ادامه می‌دهد: «کارآفرینان و سرمایه‌گذاران بخش خصوصی نیاز به حمایت، پشتیبانی و مشارکت بخش دولتی دارند. برای شروع این حمایتگری به‌عنوان مثال معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران می‌تواند عوارض واحدهای مسکونی، تجاری و اداری را به صفر برساند؛ اقدامی که در حال پیگیری آن هستیم. از سوی دیگر می‌توان سایه قواعد کلی را از سر موارد استثنا در حوزه شهرسازی رفع کنیم؛ سایه‌هایی که تهران را به شهری خاکستری و بدون نشاط تبدیل می‌کنند. مانند تغییر کاربری‌های مثبت و تأثیرگذار در سیمای شهر یا اعطای مجوز به ساخت پارکینگ‌های دوبل. اینها موارد بسیار جزئی هستند که در کلیت رفاه شهروندان اثربخش خواهد بود. به این موارد، توجه به طراحی جذاب و مدرن سیمای شهری را نیز باید اضافه کرد تا پویایی در شهر، طرح‌ها و پروژه‌های خرد و کلانشهرسازی نیمه‌کاره باقی نمانند.»
در حاشیه این جلسه با توجه به محدودیت زمانی، بازدید کوتاهی از محله اسلام‌آباد انجام شد.
دوره تحولات مثبت شهری
«ابراهیم رضایی مقدم» معاون شهرسازی و معماری شهردار منطقه ۹ در پایان جلسه و بازدید ششمین قرار خدمت می‌گوید: «این جلسه با دستاوردهای فنی همراه بود که مهم‌ترین آنها آغاز عملیات پروژه‌ها و طرح‌هایی مانند ساماندهی محله‌های اسلام‌آباد و فرحزاد طی مدت کوتاه ۳ ماهه است؛ معضلاتی که سال‌ها کارشناسان بسیاری در دوره‌های مختلف مدیریت شهری با ارائه طرح‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت‌درصدد رفع آنها بودند اما تا امروز سرانجامی حاصل نشده است. پای کار بودن و همراه داشتن ظرفیت شورای‌شهر تهران را به فال نیک می‌گیریم تا تحولات مثبت شهری، کالبد مناطق را نونوار کند.»
در همینه زمینه :
