تلاش یک انجمن محلی برای توسعه محله با رونق گردشگری
سنگلج برند می‌شود
فاطمه عسگری نیا
سال گذشته بود که مجوز فعالیت انجمن سنگلج به‌عنوان یک سازمان اجتماع محور(CBO) در بعد توسعه شهری صادر شد تا این مجوز مبنای تحقق رویدادهای خوب در این محله تاریخی و قدیمی شود. صدور اعتبارنامه انجمن سنگلج در 12 مرداد امسال، این امکان را برای علاقه‌مندان به تاریخ، هویت و فرهنگ حاکم بر محله سنگلج فراهم کرد تا در قالب یک برنامه‌ریزی مدون و منسجم به این محله سرو سامانی درست و حسابی دهند. از بافت تاریخی ارزشمند در آن گرفته تا مشکلات و معضلات اجتماعی که این روزها در گوشه و کنار محله تعدادشان کم نیست.
محله سنگلج یکی از قدیمی‌ترین محله‌های تهران قدیم است که هر گوشه‌اش قصه‌ای برای روایت دارد. از باغ‌های سرسبز قدیمی که قصه رودهای روان در سنگلج قدیم را روایت می‌کنند تا تماشاخانه پر از خاطره‌اش که رج به رج دیوارهایش پر از قصه‌های شنیدنی هنرمندان قد کشیده در آن است. با قدم زدن در کوچه‌پسکوچه‌های قدیمی سنگلج می‌توان سفری کرد به تاریخ. هم در مسجد حاج رجبعلی می‌توان به آرامش رسید و هم در خانه پدری جلال. خانه مستوفی‌الممالک هم دیگر در محله جای خود را دارد و در کنار خانه پدری پروفسور حسابی جمعی از خوبان را در سنگلج شکل داده‌اند.
توسعه محله، نیازمند توجه مردم
حالا یک سالی می‌شود که اهالی محله و دوستداران محله سنگلج گرد هم جمع شده‌اند تا اسم و آوازه این محله را حسابی به گوش همه برسانند؛ همیاران محله و همیاران افتخاری. همیاران محلی را اهالی محله تشکیل می‌دهند. آنها که دغدغه محله‌شان را دارند و دوست دارند سنگلج واقعی را به همه معرفی کنند؛ یکی مثل «حمیدرضا نارنجی‌نژاد». او میگوید: «محله سنگلج یکی از محله‌های تاریخی و باهویت تهران است که جاذبه‌های گردشگری بسیاری دارد و ما می‌کوشیم تا این جاذبه‌ها را در قالب انجمن سنگلج به همه معرفی کنیم.» او و همه اهالی محله می‌خواهند ثابت کنند که تشکل‌های مردم‌نهاد محله‌ای می‌توانند بستر توسعه شهری را فراهم کنند.
«احسان پیرهادی» یکی دیگر از اهالی محله سنگلج میگوید: «توسعه هر محله در گرو توجه اهالی محله به جنبه‌های آن است. از توجه به حوزه شهری و آسیب‌های اجتماعی تا حوزه‌های فرهنگی و گردشگری. چون به واسطه زندگی در محله فقط مردم بومی می‌توانند برای برنامه‌ریزی و حل مشکلات و ارتقای کیفیت زندگی در محله خود تلاش کنند.»
«نیما توسلی» مدیر دفتر توسعه محلی سنگلج هم معتقد است که اصلاً انجمن سنگلج شکل گرفت تا ارتقای کیفیت زندگی در آن به‌عنوان یکی از 4 هدف مهم تشکیل این تشکل مردم‌نهاد اجتماع محور دنبال شود: «انجمن سنگلج یک سازمان اجتماع محور(CBO)است که از 12 مرداد با دریافت اعتبارنامه فعالیت خود را زیر نظر شورای‌شهر تهران و بخشداری تهران آغاز کرد.» به گفته او (CBO)ها یک سازمان محله‌محور هستند که مرزهای جغرافیایی فعالیتشان یک محله است: «CBO محله سنگلج هم قرار است ظرفیت‌های اجتماعی، گردشگری، اقتصادی و فرهنگی و هنری محله سنگلج را تقویت کند. آن هم با کمک همیاران محله و همیاران افتخاری.»
بهبود کیفیت زندگی
اعضای انجمن سنگلج می‌خواهند این محله را به یک برند در پایتخت تبدیل کنند؛ آن هم با دنبال کردن اهدافی مانند ارتقای ظرفیت‌های گردشگری، بهبود کیفیت زیست محله و تقویت مشارکت مردمی. مدیر دفتر توسعه محلی سنگلج میگوید: «با تشکیل انجمن سنگلج امروز داوطلبانی متخصص در حوزه‌های مختلف گردشگری، معماری و شهرسازی، اجتماعی و آسیب داریم. بخشی از این افراد را همیاران محلی یا اهالی بومی منطقه، بخش دیگر را همیاران داوطلب یا علاقه‌مندان به سنگلج که در محله ساکن نیستند، تشکیل می‌دهند که با تاریخ و هویت این محله آشنایی دارند. افرادی که به واسطه علاقه‌مندی به بافت تاریخی سنگلج در این محله مشغول عکاسی بودند یا گردشگری کرده و به معرفی جاذبه‌های محله پرداخته‌اند. امروز حلقه‌ای از این دوستان گرد هم جمع شده‌اند و برای بهبود وضعیت سنگلج تلاش می‌کنند؛ از تلاش برای حفظ خانه‌های قدیمی تا زدودن غبار آسیب‌های اجتماعی از چهره این محله.»
«سنگلج نامه»، بلندگوی مجازی مردم
همیاران محله سنگلج حالا در کنار تمام فعالیت‌های تخصصی که برای بهبود حال محله سنگلج دنبال می‌کنند یک صفحه مجازی هم تشکیل داده‌اند تا محله‌هایشان از امکان بلندگویی رسا در دنیای مجازی محروم نماند و توسلی میگوید: «در این صفحه گزارش‌ها و پیگیری‌های انجمن منتشر می‌شود و خوشبختانه در همین فاصله زمانی کم موفق به ارتباط خوبی با علاقه‌مندان به بافت‌های تاریخی به‌خصوص سنگلج شده‌ایم.»
یکی از رویدادهای خوبی که با فعالیت انجمن سنگلج در این محله در حال وقوع است مرور تاریخ سنگلج و مراسم سالگرد وقایع تاریخی در این محله قدیمی است؛ برنامه‌ای که اهالی محله را با تاریخ آن بیشتر آشنا می‌کند. توسلی میگوید: «ما با برگزاری این رویدادها به نوعی تاریخ محله را روایت می‌کنیم.»
