پیشنهاد روز
«بر سر خاک» روایت یک مرگ
دلایل تماشای یک مستند از نگاه فریدون جیرانی
مستند «بر سر خاک » به کارگردانی محسن خان‌جهانی که سال گذشته جایزه ویژه هیأت داوران سینماحقیقت را گرفت، از چند هفته قبل در سامانه هاشور اکران آنلاین شده است. این مستند در نمایش‌های خصوصی برای سینماگران مختلفی به نمایش درآمده است. فیلمی که درباره موضوع چالش‌برانگیز این روزها یعنی فرسایش خاک است. این مستند در مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی تهیه شده است. تصویربرداری مستند «بر سر خاک» که 2سال طول کشیده است، توسط امیر جغتایی در شهرهای مختلف انجام شده و تدوین آن را آرش زاهدی‌اصل برعهده داشته است. در ساخت این مستند علاوه‌بر گفت‌وگو و برخی تصاویر تکان‌دهنده از فرسایش خاک در ایران، از گفتار متن با صدای شهرام درخشان استفاده شده است.
فریدون جیرانی کارگردان سینما بعد از تماشای این مستند در یادداشتی اختصاصی برای همشهری نوشته است: «حالا بر سر خاک به عزای خاک می‌نشینیم. حالا و همیشه مگر اینکه شیوه‌هایمان را تغییر بدهیم و با خاک چون موجود زنده و صاحب حق رفتار کنیم که خاک زنده است که خاک محترم است.
مستند تأثیرگذار «بر سر خاک» ساخته محسن خان‌جهانی با جملات و نشان دادن تصاویر تکان‌دهنده تمام می‌شود، مستندی که از آغاز روایتگر یک خطر، یک نابودی و مرگ است. مستندی که مبتنی‌بر تحقیق و پژوهش دقیق و سناریوی فکرشده از یک فاجعه زیست‌محیطی می‌گوید و هشدار می‌دهد که این فاجعه زیست‌محیطی نهایتا منجر به فاجعه انسانی می‌شود. دوربین فیلمساز از آسمان و زمین با تصاویر متحرک ما را به عمق این فاجعه نزدیک می‌کند تا بفهمیم ریشه این فاجعه زیست‌محیطی چیست؟! و در آخر می‌فهمیم که نفهمیدیم ریشه این فاجعه از نفهمیدن است. حتما این مستند فکرشده را ببینید. مستندی که در آن ساختمان‌ها، خیابان‌ها با آدم حرف می‌زنند. مستندی که در آن خاک با آدم حرف می‌زند: من زنده‌ام، نفس می‌کشم.»
