جشن یلدایی 10استان در تبریز

آیین‎های ایرانی همواره با شعر، موسیقی و آداب و رسوم پیوند داشته است. یلدا هم از این قاعده مستثنی نیست و هرجای ایران که سفر کنید برای بلندترین شب سال بازی یا سرگرمی خاصی وجود دارد که دورهمی‌های دوستانه و خانوادگی را پررونق می‌کند. همین موضوع بهانه‎ای شده است تا تبریزی‌ها از 9استان دیگر برای حضور در جشنواره آیین‌های بومی شب یلدا دعوت کنند. به گزارش همشهری، آذربایجان‌غربی، اردبیل، خراسان‌شمالی، خراسان‌رضوی، زنجان، قزوین، قم، گیلان و مازندران استان‌هایی هستند که در کنار آذربایجان‌شرقی رسوم، لباس محلی، صنایع‌دستی و غذاهای سنتی خود را در جشنواره شب‌چله به نمایش می‎گذارند تا دست‌کم شهروندان تبریز، شبستر و کلیبر بتوانند همه این جذابیت‌های سنتی را در کنار هم ببینند. به‌گفته احمد حمزه‌زاده، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان‌شرقی این جشنواره به همت هیأت ورزش‌های بومی و محلی استان با همکاری اداره‌های میراث فرهنگی و ورزش و جوانان(چهارشنبه 24آذر) با حضور ۳۰مهمان از استان‌های مختلف در سالن شهیداقدمی تبریز برگزار می‌شود. در این جشنواره استان‌های شرکت‌کننده به اجرای آیین‌های شب‌چله مختص استان و منطقه خود خواهند پرداخت و ناصر زارع هنرمند استان، بایاتی‌های(دوبیتی‌ها) مختص این روز ارزشمند را قرائت خواهد کرد.

حفظ هویت بومی
یکی از نکات مهم چنین جشنواره‌هایی معرفی دوباره آیین‌های بومی برای کمک به حفظ آنهاست. معاون گردشگری اداره کل میراث آذربایجان‌شرقی درباره این جشنواره به همشهری توضیح می‎دهد: برای حفظ هویت فرهنگی و تاریخی کشور و معرفی آن به عموم مردم باید برنامه‎ای ویژه شب یلدا داشته باشیم و به همین دلیل با دستگاه‎های مختلف و به‌خصوص با اداره ورزش و جوانان رایزنی کردیم تا برنامه‎ای با محوریت آیین‎های سنتی برای شب یلدا برگزار کنیم.
علیرضا بایرام‌زاده ادامه می‎دهد: برای نکوداشت شب‌چله تصمیم گرفتیم از شهرستان‌های نیمه‌شمالی کشور که تمایل داشته باشند به تبریز سفر کنند گروه‌هایی را دعوت کنیم. البته این برنامه به‌جز تبریز در 2شهر شبستر و کلیبر آذربایجان‌شرقی هم برگزار خواهد شد تا ویژگی‌های آیینی و سنتی این استان‌ها به مردم دیگر شهرها نیز معرفی شود.
وی با بیان اینکه با هماهنگی اداره‌ کل ورزش و جوانان این استان‌‎ها با گروه‌های 4نفره در محل برگزاری جشنواره غرفه‎هایی خواهند داشت و داشته‌های فرهنگی خود را معرفی می‌کنند، اظهار می‎کند: اگر ما بتوانیم ویژگی‌های فرهنگی هر استان را در جای خود معرفی کنیم و به آنها بهای بیشتری دهیم مردم به برگزاری آنها رغبت بیشتری پیدا خواهند کرد.
معاون گردشگری اداره کل میراث آذربایجان‌شرقی درباره حضور مردم در این جشنواره و چگونگی رعایت پروتکل‎های بهداشتی این جشنواره نیز می‌گوید: امکان حضور مردم به شکل محدود و با رعایت پروتکل‎های بهداشتی در سالن شهیداقدمی تبریز برگزار می‌شود. برای کل برنامه هم به رعایت محدودیت‌های بهداشتی بسیار توجه شده است تا آسیبی به کسی وارد نشود.

حضور همه شهرهای استان در جشنواره
جشنواره شب‌چله با کمک و همراهی فدراسیون ورزش روستایی و بازی‌های بومی محلی کشور برگزار شده است. به‌گفته رئیس هیأت ورزش روستایی و بازی‌های بومی-محلی آذربایجان‌شرقی، گروه‌هایی از سوی هیأت ورزش روستایی و بازی‌های بومی-محلی این استان‌ها در غرفه‌های اختصاصی آداب، رسوم و آیین‌های مربوط به شب یلدا را در معرض نمایش عموم خواهند گذاشت. احمد حاجی‌محمدی ادامه می‎دهد: شهرستان‌های آذربایجان‌شرقی نیز نمایندگان خود را به این جشنواره اعزام می‌کنند، زیرا هر شهرستان آداب و سنن خاصی برای برگزاری شب یلدا دارد. وی می‎افزاید: نیاز جامعه مدرنیته کنونی، توجه جدی به سنت‌های کهن و باستانی است و زنده ‌نگه‌داشتن این سنت‌ها الگویی برای کودکان، نوجوانان و جوانان سراسر کشور است که در جشنواره‌های متعددی این آداب و رسوم یادآوری شده و برای عموم مردم به نمایش گذاشته می‌شود.

چله‌شو در تبریز
نمایندگان استان‌های مختلف برنامه‌های متنوعی را برای این جشنواره در نظر گرفته‌اند. رئیس هیأت ورزش روستایی مازندران به همشهری می‌گوید: در مراسمی که به مناسبت شب یلدا برگزار می‎شود هر استان با عنوانی که در زبان محلی خودش برای شب یلدا دارد حضور پیدا خواهد کرد. گروه مازندران هم با عنوان مازندرانی «چله‌شو» در این برنامه حاضر است و بازی‎های محلی، لباس‎ها و غذاهای محلی مازندرانی را به مخاطبان ارائه خواهد کرد. محمدرضا بهره‌گردنیکو درباره برنامه‌های مازندران در این جشنواره نیز اظهار می‌کند: مازندران در این جشنواره به‌جز بساط شب یلدای مخصوص مازندران، پخت غذاها و نان‌‎های محلی را هم ارائه خواهد داد. به‌علاوه گروه ما 3بازی لی‌لی، 7سنگ مهارتی و چولنگ را ارئه خواهد کرد. چولنگ نیاز به چوب‎های بلندی دارد که فرد می‌تواند با آنها راه برود و قرار است برگزارکنندگان به‌دلیل دشواری حمل‌ونقل خودشان این چوب‌ها را برای ما فراهم کنند. وی درباره اینکه این بازی‌ها لزوما متعلق به مازندران نیستند، اظهار می‎کند: در مازندران 370بازی بومی وجود دارد که بعضی از آنها با اندکی تفاوت در دیگر استان‌ها هم دیده می‎شود. فدراسیون ورزش روستایی و بازی‌‎های بومی-محلی برای اینکه بتواند بازی‌ها را مدون کند، بازی‎هایی از این دست را طبقه‌بندی کرده تا برای بازی‎های بین‌استانی قوانین مشخصی داشته باشند. بازی‌های ارائه‌شده در این جشنواره لزوما متعلق به شب یلدا نیستند ولی جزو بازی‌‎های محلی هستند که مردم ممکن است در شب یلدا هم آنها را اجرا کنند. رئیس هیأت ورزش روستایی مازندران درباره جشنواره شب‌چله هم می‎گوید: دنیای امروز درگیر کروناست و بسیاری از مردم عزیزان‌شان را بر اثر این بیماری از دست داده‌اند، بازی و ورزش می‌تواند همه افراد خانواده را دور هم جمع کند و موجب نشاط و شادی آنها شود، به همین دلیل چنین جشنواره‌ای می‌تواند بسیار مهم باشد.