شیر بی دندان

هفته هفتم لیگ برتر، هفته سبقت‌گرفتن پرسپولیس از استقلال بود. بعد از چند هفته‌ای که آبی‌ها در جدول بالاتر از سرخپوشان قرار داشتند، حالا درست در آستانه داربی بزرگ تهران این قرمزها هستند که با اختلاف یک امتیاز بالای سر رقیب نشسته‌اند تا در کری‌های معمول پیش از داربی، کمی دست بالاتر را داشته باشند. با وجود این، اما نگاهی به کیفیت بازی‌های 2تیم و همچنین اعداد و ارقامی که آنالیزورها استخراج کرده‌اند، نشان می‌دهد استقلال در هفته‌های سپری‌شده نه‌تنها ضعیف‌تر از رقیب نبوده بلکه در وجوه خیلی مهمی از فوتبال حتی قوی‌تر از سرخپوشان بوده است. در لیگی که کلا کیفیت پایینی دارد و فعلا فقط تیم سپاهان فوتبال قابل‌قبولی در آن ارائه می‌دهد، کیفیت استقلال اگرچه ایده‌آل و در حد قهرمانی نیست، اما لااقل از رقیب قرمزپوش بهتر است.

  بیشتر می‌سازند، کمتر می‌زنند
تیم مجیدی طی 7بازی فقط 6گل زده است؛ یعنی میانگین گلزنی استقلال در فصل جاری کمتر از یک گل در هر بازی بوده که اصلا معدل خوبی نیست. اما این به آن معنا نیست که آبی‌ها در خلق موقعیت کاملا ناکام بوده‌اند. آنالیزهای متریکا نشان می‌دهد استقلال یکی از 2تیم برتر لیگ در زمینه خلق موقعیت است. میانگین امید گلی که استقلال در این فصل ایجاد کرده 1/44 در هر بازی است. «امید گل» پارامتری است که ارزش واقعی موقعیت‌های گل یک تیم را در یک مسابقه مشخص می‌‌کند؛ یعنی استقلال در هر بازی به اندازه زدن 1/44 گل، موقعیت خلق کرده است. اما میانگین گل‌های این تیم فقط 0/98در هر بازی است که نشان از موقعیت‌سوزی بازیکنان این تیم دارد. در این فصل فقط یک تیم توانسته بیشتر از استقلال، امید گل ایجاد کند؛ سپاهان به‌طور میانگین در هر بازی 1/47 امید گل داشته که این تیم هم اختلاف ناچیزی با استقلال دارد. جالب اینکه میانگین گلزنی سپاهان 1/43 گل در هر بازی است؛ یعنی زردپوشان دقیقا به اندازه موقعیت‌هایشان گل زده‌اند. بد نیست امید گلی که پرسپولیس خلق کرده را هم مرور کنیم؛ میانگین امید گل قرمزپوشان در هر بازی 1/16 است؛ یعنی کمتر از سپاهان و استقلال. به این ترتیب استقلال 25درصد بیشتر از پرسپولیس موقعیت می‌سازد اما 33درصد کمتر از رقیب گل می‌زند.

  سخت‌ترین بازی صنعت‌نفت
همین بازی آخر استقلال با نفت آبادان مثال خوبی برای تفاوت‌های پرسپولیس و استقلال است. امید گل آبی‌پوشان در این بازی 1/87 و امید گل میزبان 0/30 بود؛ یعنی استقلال به اندازه 1/57 گل از حریفش برتر بود اما به نتیجه مساوی رسید. هفته قبل امید گل پرسپولیس در مقابل همین حریف 0/67 به 0/46 بود! یعنی قرمزها فقط 0/21 برتری داشتند اما برنده شدند. استقلال تقریبا 3برابر بیشتر از پرسپولیس موقعیت گل روی دروازه صنعت‌نفت خلق کرده اما تعداد گل‌های هر دو تیم مساوی بوده است. جالب‌تر اینکه هیچ تیمی در این فصل به اندازه استقلال نتوانسته روی دروازه صنعت‌نفت امید گل ایجاد کند. حتی تراکتور که این تیم را 3بر صفر برد و فجرسپاسی که در آبادان به برتری 2بر صفر رسید کمتر از استقلال موقعیت داشتند اما بیشتر از استقلال گل زدند و تیم منصوریان را بردند. برای اثبات کیفیت استقلال، آمارهای دیگری هم در سایت متریکا هست. تیم مجیدی در هر بازی به‌طور میانگین 14/4 شوت زده که بیشتر از همه تیم‌ها و حتی سپاهان (13/3شوت) بوده است. در تعداد شوت‌های داخل چارچوب هم آبی‌ها بعد از سپاهان و گل‌گهر رتبه سوم را دارند.

   بی‌خیالِ همه‌‌چیز، دنبال پنالتی!
13امتیازی که استقلال طی 7بازی گرفته کمتر از شایستگی واقعی این تیم بوده و آبی‌ها می‌توانستند با 2 تا 4امتیاز بیشتر هم‌اکنون صدرنشین لیگ باشند. این عقب‌ماندگی بیش از هر چیز به دقت پایین آبی‌ها در ضربات آخر برمی‌گردد. مهاجمان داخلی و خارجی که قرار است گلزنان استقلال باشند، با دقت شوت 27درصدی (پایین‌تر از همه رقبای اصلی) رتبه دوازدهم را در این زمینه دارند! نرخ تبدیل شوت به گل در تیم استقلال 6درصد است و در این بخش هم فقط 4تیم ضعیف‌تر از آبی‌پوشان هستند. نقطه‌ضعفی که فرهاد مجیدی باید روی آن تمرکز کند، دقیقا همین است اما او دائما در حال انتقاد به داوران و گشتن دنبال پنالتی‌های گمشده آبی‌ها‌ست. طبعا همه انتقادهای او بیراه نیست و استقلال در برخی بازی‌ها از داوری صدمه خورده است. به‌نظرات کارشناسان داوری در تلویزیون و سایت‌ها رجوع کنیم؛ در این بازی آخر خطای پنالتی روی کوین یامگا را 4کارشناس تأیید و 4کارشناس رد کرده‌اند. در صحنه دیگر این بازی یعنی هند مدافع صنعت‌نفت در محوطه جریمه، کارشناسان داوری 5 به 3 رأی به پنالتی داده‌اند. صحنه هندی که در بازی با نساجی رخ داد و کادر فنی استقلال اصرار به پنالتی داشت، توسط هیچ‌یک از کارشناسان تأیید نشد و 4کارشناس با قاطعیت گفتند: «پنالتی نبود». اما گلی که در بازی با فجرسپاسی آفساید گرفته شد به‌نظر 2نفر از 4کارشناس داوری صحیح بوده است. با این وصف شاید استقلال یک گل و یک پنالتی هم از داوران لیگ طلبکار شده باشد. اما مجیدی و هر مربی دیگری باید بپذیرند اگرچه تعداد اشتباهات داوری در فوتبال ایران کم نیست، اما این اشتباهات همیشه به ضرر یک تیم رخ نمی‌دهند. هر تیمی در طول فصل بارها از داوری سود می‌برد و بارها هم ضرر می‌کند. تمرکزی که این روزها مجیدی و گل‌محمدی و چندین مربی دیگر روی اشتباهات داوری گذاشته‌اند، آدرس اشتباهی است که به‌خودشان و هواداران تیمشان می‌دهند. آنها باید دنبال نقاط ضعف خودشان باشند و درباره تیم مجیدی این روزها مهم‌ترین نقطه‌ضعف، هدر‌رفتن موقعیت‌های گلزنی است. کادر فنی استقلال دائما در جست‌وجوی پنالتی‌ها‌ست و سؤالی که پیش می‌آید این است که مگر برنامه استقلال برای گلزنی فقط گرفتن پنالتی است؟! این تیم در 4بازی اول پنالتی‌های زیادی به‌دست می‌آورد اما جالب است که دو‌سوم آن پنالتی‌ها را هم از دست داد! و جالب‌تر اینکه در هر دو مسابقه‌ای که آبی‌ها پنالتی از دست دادند، در نهایت 3امتیاز را به‌دست آوردند. بنابراین نتایج خیلی از بازی‌ها و البته نتیجه نهایی که در پایان لیگ به‌دست می‌آید، چندان ربطی به اشتباهات داوری و تعداد پنالتی‌ها نخواهد داشت. اگر هم داشته باشد، منطق حکم می‌کند شما ذهن‌تان را مشغول چیزهایی کنید که قادر به تغییرشان هستید نه چیزهایی که از حیطه اختیارات‌تان خارج است.