یادداشت
لزوم توسعه زیرساخت طرح‌های فصلی کتاب
نادر قدیانی؛ مدیر انتشارات قدیانی
در این چند‌سالی که از اجرای طرح‌های فصلی نمایشگاه کتاب می‌‌گذرد و امسال شاهد هجدهمین نوبت طرح‌های فصلی در قالب پاییزه کتاب1400 هستیم، روند رو به رشد و قابل‌توجهی در این راستا طی شده که در جای خود قابل بحث است و از زوایای مختلف این موضوع اهمیت دارد. اگر به پیشینه این طرح نگاه کنیم، در سال‌های اول تا‌حدودی خام و تقریبا جدید بود و نمی‌شد انتظارات زیادی از آن داشت اما هرچه زمان جلوتر رفت، استقبال از این طرح‌ها بیشتر شد و رونق بیشتری یافت.
نکته مهم بعدی که یادآوری آن در این فرصت خالی از لطف نیست، توجه روز‌افزون قشرهای مختلف به این طرح است. در این جریان فراگیری کرونا که همانند بسیاری از کسب‌‌وکارها، فروشگاه‌های کتاب را هم تحت‌تأثیر قرار داد و همچنین گرانی کالاها که دامن محصولات فرهنگی مانند کتاب را هم گرفت، این اندک تخفیف را که در اجرای طرح پاییزه کتاب به خریداران تعلق می‌گیرد، غالب خریداران کتاب که اغلب از قشر متوسط جامعه هستند، به تهیه کتابهای مورد علاقه خودشان تشویق کرد که این نکته اهمیت زیادی دارد.
از سوی دیگر، با توجه به اینکه دنیای مجازی امروزه نقش قابل‌توجهی در زندگی شهروندان دارد، نمایشگاه مجازی که سایت خانه کتاب و ادبیات ایران در قالب طرح پاییزه کتاب1400 راه‌اندازی کرده می‌تواند زمینه مراجعه بسیاری از علاقه‌مندان کتاب به این نمایشگاه مجازی را فراهم کند.
اگر از این شرایط به شکل بهینه‌ای استفاده شود، مطمئنم اتفاقات خوبی در این حوزه خواهد افتاد. در واقع از طریق همین سایت امکان تبدیل یک مغازه کتابفروشی 12متری به فضای گسترده وجود دارد؛ یعنی فرقی نمی‌کند که فروشنده کتاب مغازه 12متری داشته باشد یا مساحت مغازه‌اش 200مترمربع باشد. در فضای آنلاین همه می‌توانند به عرضه کتابهای منتشره خود اقدام کنند. توصیه من به مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که متولی این امر در حوزه کتاب هستند این است که علاوه بر فعالیت‌های مفید و قابل‌توجهی مثل همین نمایشگاه پاییزه که مدت زمان اجرای آن معمولا محدود است، نیم‌نگاهی هم به آینده داشته باشند.
در این خصوص، به‌نظرم بهتر است با تقویت زیرساخت‌های لازم به فکر تداوم بخشی خدمات این طرح در طول سال باشند. مثلا همین فضای آنلاین که در پایان مهلت کوتاه‌مدت بسته می‌شود، در طول سال باز باشد و ناشران کتابهای موجود و تازه‌منتشره خود را در این فضا در معرض دید علاقه‌مندان به کتاب و کتابخوانی قرار دهند.
در آن صورت، هر علاقه‌مند به کتاب که در طول سال دنبال کتابهای مورد علاقه‌اش است، با مراجعه به این سایت می‌تواند از تازه‌های بازار نشر و مجموعه فعالیت‌های ناشر مورد نظر خود مطلع شود. طبیعی است که در چنین وضعیتی ارتباط ناشر و خریدار کتاب در طول سال قطع نمی‌شود.
در واقع اکنون این خلأ وجود دارد و برطرف‌کردن آن به همت مسئولان فرهنگی، ازجمله معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بستگی دارد که همت کرده و آن را برای همیشه برطرف کنند.
