رفاقت اردک و موش
روایتی از حضور دونالد داک در کنار یک موش
فرحناز دبلشکی- خبرنگار
باب توماس در سال 1931در کتاب «والت دیزنی: یک آمریکایی اصیل» درباره میکیماوس نوشته بود: این موش (میکیماوس) از هر ستارهای که تاکنون سینما بهخود دیده، شناختهشدهتر، محبوبتر و بزرگتر است. یونایتد آرتیست، استودیویی که توسط ستارگان سینمای دهه 1920ازجمله داگلاس فایربنکس و چارلی چاپلین تاسیس شده بود، قراردادی را با دیزنی بهمنظور پخش 18فیلم کارتونی کوتاه میکیماوس و 13فیلم کارتونی از مجموعهای تحت عنوان«سمفونی احمقانه» در فصل نمایش فیلمها در سال 1933– 1932به امضا رساند. جوزف شنک، رئیس استودیوی یونایتد آرتیستس در آن زمان اعلام کرد که بهرغم اینکه این استودیو سازمانی است که منحصرا برای بزرگترین ستارگان سینما تاسیس شده، اما از نظر ما میکیماوس شخصیتی بسیار متفاوت است. دیزنی شخصیتی را خلق کرده که نظیر وی تاکنون در تاریخ سینما وجود نداشته است.
بهمنظور رسمیت دادن به جایگاه منحصر به فرد میکیماوس در عرصه جهانی، آکادمی اسکار بهدلیل خلق شخصیت میکیماوس به والتدیزنی یک جایزه اسکار ویژه نیز اهدا کرده است.
در سال 1934و درحالیکه میکیماوس دنیا را به تسخیر درآورده بود، در یکی از مجموعه کارتونهای سمفونی احمقانه با نام «مرغ باهوش کوچک» شخصیتی جدید ظهور کرد که پس از افول این سری کارتونها با نام دونالد داک به تیم شخصیتهای کارتون میکیماوس از جمله مینیماوس، پلوتو و گوفی پیوست. درحالیکه میکیماوس به جز شلوارک لباس دیگری نداشت، دونالد داک ملبس به لباس ملوانان نیروی دریایی بود و بهصورت شخصیتی پرسروصدا با اعمال دیوانهکننده شناخته میشد.
یک سال پس از پیوستن دونالد داک به تیم میکیماوس، نخستین کارتون رنگی دیزنی با عنوان «گروه موزیک» نیز انتشار یافت که به محبوبیت این شخصیت کارتونی افزود، اما اوضاع بدین منوال ادامه نیافت و دونالد با شخصیت پرسروصدا و حرکات دیوانهوار خود، در سال 1938شخصیتی محبوبتر از میکیماوس منفعلتر و آرام جلوه کرد و برای نخستینبار توانست این موش مشهور هالیوود را از نظر محبوبیت پشت سر بگذارد. این مسئله والتدیزنی و مدیران دیزنی را به فکر فرو برد، در نهایت تصمیم به بازطراحی شخصیت میکی در سالهای 9138تا 1940گرفته شد. نتیجه این بازطراحی بازگشت میکیماوس به اوج قله محبوبیت جهانی بود. وظیفه بازطراحی میکی به فرد مور سپرده شد و نخستین میکی بازطراحی شده در کارتون «سگ شکاری»(The Pointer) حضور یافت. در بازطراحی چهره میکی، او به جای چشمان ثابت سیاه از چشمان سفید دارای مردمک، پوستی رنگی و بدنی به شکل گلابی برخوردار شده بود. در فیلم کارتونی «گردبار سیاه کوچک» که در سال 1940نمایش داده شده، چهره و ظاهر فیزیکی میکی دچار تغییرات بیشتری شده بود. او در این فیلم برای آخرینبار از شلوارکهای همیشگیاش استفاده کرد و دمش را از دست داد و دارای گوشهای واقعیتری شد. این تغییرات آناتومی بدن وی را نیز بهطور کامل دچار تغییر کرده بودند، اما این تغییرات دور کوتاهی دوام آورد و دوباره میکی به همان ظاهر کارتون «سگ شکارچی» بازگشت. در کارتونهای آخر سینمایی که از میکی در دهه 1950نشان داده شده، برای اینکه وی را موشی با احساستر نشان دهند برایش ابرو طراحی کرده بودند که در کارتونهای اخیر از این ابروها دیگر خبری نبود.
میکیماوس، دونالد داک و گوفی اما تیم موفقی را تشکیل دادند و در سالهای بعد نیز یکسری داستانهای پر ماجرا در فیلمهای کارتونی رنگی ازجمله «دسته آتشنشانان میکی»(1935)، شکارچیان گوزن(1937)، «نظافتچیهای ساعت»(1937)، «ارواح غمگین»(1937)، «سازندگان قایق»(1938)، «تریلر میکی» را پشت سر گذاشتند. در این دوره همچنین میکیماوس در کارتون «خیاط شجاع کوچک»(1938) که با اقتباس از داستانی آلمانی به همین نام ساخته شده بود، حضور یافت. این کارتون نامزد دریافت یک جایزه اسکار شد.
در سال 1940میکی در نخستین فیلم طولانی کارتونی خود حضور مییابد. میکی در این فیلم که با اقتباس از شعری از گوته شاعر آلمانی با عنوان «شاگرد جادوگر» ساخته شده، در نقش یک موشی حضور یافته که جادوگری وی را به شاگردی خود انتخاب و تلاش میکند فوت و فنهای مربوط به جادوگری را به او آموزش دهد. روزی در غیاب جادوگر میکی میخواهد که با انجام ترفندهای جادوگری کارهایش را به پیش ببرد، اما میکی که هنوز چیز زیادی یاد نگرفته در ادامه تلاشهای مذبوحانهای در جهت انجام ترفندهای جادوگری میکند که منجر به خلق صحنههای خندهدار زیادی میشود.
از اوخر دهه 1940محبوبیت میکیماوس برای چند سالی تنزل پیدا میکند، اما دوباره از سال 1955که بهعنوان شخصیت کارتونهای روزانه تلویزیونی کودکان ظاهر میشود، محبوبیت از دست رفته خود را بازمییابد.