گفت‌وگو
آرامش در بازار موبایل؛ زیرسایه لغو دورکاری
ابراهیم درستی: برخی واردکنندگان، گوشی‌های موبایل بی‌کیفیت را از کشورهای مونتاژکننده گمنام مانند نپال، بنگلادش و اندونزی وارد می‌کنند و با قیمت‌های فریبنده می‌فروشند
علی ابراهیمی- خبرنگار
بازار موبایل در 2ماه گذشته، با افت نسبی تقاضا ناشی از کاهش قدرت خرید و لغو تدریجی دورکاری‌ها روبه‌رو بوده است. همزمان آمارهای رسمی از رشد واردات انواع گوشی موبایل و تبلت در تابستان امسال حکایت دارد. طبق آمارهای رسمی واردات گوشی در شهریور‌ماه امسال 500هزار دستگاه افزایش یافته است. درباره آثار متضاد کاهش تقاضا و رشد نرخ ارز بر بازار موبایل با ابراهیم درستی، رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم صوتی، تصویری، تلفن همراه و لوازم جانبی و نماینده وزیر صمت در اتاق اصناف گفت‌وگو کرده‌ایم.
آیا افزایش اخیر نرخ ارز موجب گرانی قیمت گوشی موبایل شده است؟
بازار گوشی تلفن همراه و تبلت به‌دلیل رشد عرضه و افت نسبی تقاضا اشباع شده، زیرا فراوانی عرضه موجب شده تا اختلاف قیمت فروش اینگونه محصولات در فروشگاه‌های مختلف به حداقل رسیده و بازار گوشی در آرامش باشد. هرچند به‌هرحال قیمت ارز بر نرخ فروش گوشی و تبلت در بازار تأثیر مستقیمی دارد اما تغییر قیمت چندان زیاد نبوده است زیرا در بازار، گوشی و تبلت به اندازه کافی وجود دارد.
شرایط واردات چگونه است؟
قبلا 10واردکننده گوشی موبایل و تبلت داشتیم اما این تعداد اکنون به 700شرکت رسیده، از این میان 400 تا 500شرکت، کالا وارد و در بازار عرضه می‌کنند.
بازار گوشی موبایل و تبلت تا چه حدی از نرخ روز دلار تأثیر می‌پذیرد؟
تأثیرپذیری این بازار از نرخ ارز را نمی‌توان انکار کرد. البته اگرچه در چند هفته اخیر نرخ دلار افزایش یافته اما تأثیر این افزایش نرخ بر بازار گوشی موبایل و تبلت حداقلی بوده و اختلالی در عرضه ایجاد نشده است. کشف قیمت‌ها در بازار گوشی و تبلت تابع نظام عرضه و تقاضاست، اگر دخالتی در قیمت‌گذاری این محصولات صورت می‌گرفت وضع این بازار نیز متشنج می‌شد. بررسی آمارهای رسمی واردات گوشی و تبلت در 3ماه گذشته بیانگر افزایش واردات و عرضه این اقلام است که این امر به ثبات قیمت‌ها در بازار کمک کرده است. از سوی دیگر کاهش قدرت خرید و لغو تدریجی دورکاری‌ها، زمینه افت نسبی تقاضا برای خرید گوشی موبایل و تبلت را فراهم کرده است. حتما اطلاع دارید در دوران اوج‌گیری شیوع کرونا به‌دلیل دورکاری و تدریس آنلاین مدارس و سایر مراکز آموزشی تقاضای خرید گوشی و تبلت نیز افزایش یافته بود.
میزان تقاضای خرید گوشی و تبلت در 2ماه گذشته چقدر کاهش یافته است؟
قبلا نیاز ماهانه بازار ایران به گوشی موبایل 1.3میلیون دستگاه بود اما اکنون این تقاضا به 800هزار دستگاه کاهش یافته است. کاهش دورکاری و زمزمه‌های بازگشایی مراکز آموزشی در افت تقاضای خرید گوشی و تبلت مؤثر بوده است. این موضوع که قبلا موجب افزایش تقاضای خرید گوشی و تبلت شده بود اکنون به عاملی برای کاهش تقاضا تبدیل شده است.
علت اصلی تفاوت کیفیت و قیمت برخی گوشی‌های مشابه از یک برند، بنابر نام کشور مونتاژکننده چیست؟
متأسفانه برخی واردکنندگان گوشی موبایل و تبلت را از بعضی کشورهای گمنام مانند اندونزی، نپال، بنگلادش و نظایر آن با نام برندهای مشهور وارد می‌کنند، هرچند همه این گوشی‌ها وارداتی تابع استانداردهای تولید در کشورهای مبدا هستند اما با استانداردهای تولید در کشورهای اصلی صاحب برند فاصله دارند. در واقع باید قیمت گوشی‌های وارداتی از کشورهای گمنام دست‌کم 20درصد پایین‌تر از کشورهای مطرح باشد، اما برخی شرکت‌ها برای کسب سود بالاتر چنین گوشی‌هایی را وارد می‌کنند و با نرخی پایین‌تر اما نزدیک به نرخ گوشی‌های تولید شده در کشورهای صاحب آن برند، در بازار عرضه می‌کنند. این شیوه عرضه، به شیوع ذهنیت ارزانفروشی گوشی در برخی واحدهای صنفی دامن زده و به رواج عرضه چند نرخی کالا منجر شده است. این در‌حالی است که وقتی مثلا چنین واردکنندگانی قیمت یک گوشی را 200هزار تومان پایین‌تر از انواع مشابه موجود در بازار تعیین می‌کنند، عملا مرتکب گرانفروشی حداقل یک‌میلیون تومانی، شده‌اند. متأسفانه چنین شرکت‌هایی زمینه زیان مصرف‌کنندگان با عرضه کالاهای کم‌کیفیت را فراهم می‌کنند. باید با اینگونه واردکنندگان متخلف و فرصت‌طلب برخورد قانونی شود.
چندی پیش برخی واردکنندگان، لحاظ شدن سابقه، در تعیین سهمیه واردات گوشی را موجب شکل‌گیری انحصار در این بازار اعلام کردند، موضوع چیست؟
موضوع تعیین سهمیه واردات گوشی و تبلت براساس سابقه واردات قبلا نیز وجود داشته است. اکنون شرکت‌های تازه تاسیس، مجاز به واردات سالانه 400 تا 500هزار دلاری گوشی هستند. اما شرکت‌هایی که براساس مصوبه دولت در سال 92 و 93 تشکیل شدند و بیشترین حجم واردات گوشی را در سال‌های 97 و 98 داشته‌اند، می‌توانند تا 2برابر این رقم گوشی واردکنند. اکنون با حذف کالاهای قاچاق از بازار گوشی، شرکت‌های تازه تاسیس نیز درصورتی که به تعهدات خود برای واردات این کالا به خوبی عمل کنند، می‌توانند برای واردات سهمیه جدید دریافت کنند.
سهم بازار واردات گوشی و تبلت به چه تعداد شرکت واردکننده تعلق دارد؟
از مجموع 700 تا 800شرکت واردکننده رسمی، 20شرکت واردکننده، 70درصد نیاز بازار گوشی موبایل و تبلت را تامین می‌کنند، بقیه شرکت‌ها سهم ناچیزی از واردات در اختیار دارند.
