شهروندان منطقه ۱۴ در حاشیه بازدید میدانی مشکلات خود را با مسئولان شهرداری تهران در میان گذاشتند
این گره به دست شهردار باز می‌شود
مژگان مهرابی
منطقه ۱۴، در جنوب‌شرق پایتخت واقع شده و اگر بخواهیم درباره آن توضیح بیشتری دهیم بین شریان‌های پر ترددی چون خیابان‌های پیروزی، ۱۷ شهریور، خاوران و بزرگراه بسیج محصور شده است. قسمت غربی آن بافتی نوساز با قدمتی ۴۰ ـ ۵۰ ساله دارد، اما ساختار قسمت شرقی فرسوده و قدیمی است، به‌طوری که در بعضی از کوچه‌پسکوچه‌های آن می‌توان بناهایی پیدا کرد که پیشینه ۸۰۰ ساله دارند. منطقه ۱۴، جمعیتی بالغ بر ۵۰۰ هزار نفر را در خود جای داده که نسبت به وسعتش می‌توان گفت از نظر تراکم رتبه قابل توجهی را به خود اختصاص داده است که البته این مهم به اصالت و مذهبی بودن بافت آن برمی‌گردد. با این وصف و به‌رغم همه مزیت‌ها، منطقه ۱۴ مشکلات و کمبودهایی دارد که نارضایتی شهروندان را به وجود آورده است. از این‌رو در حاشیه بازدید میدانی شهردار تهران و معاونان او از داشته‌ها و نداشته‌های دارالمؤمنین، شهروندان خواسته‌های خود را بازگو کردند تا به همت مدیران شهری برآورده و زندگی را بیش از پیش برای اهالی منطقه دلچسب کند.
منصوره اکبرزاده
مسیل ابوذر؛ دردسری تمام عیار
مسیل ابوذر یکی از طولانی‌ترین مسیل‌های شهر است که از مناطق بالادست شروع شده و با عبور از منطقه ۱۴ به جنوب شهر می‌رسد. طول این مسیر ۴ کیلومتر بوده و به رغم وضعیت حساس آن، از وضعیت خوبی برخوردار نیست. «منصوره اکبرزاده» می‌گوید: «مسیل باید زود به زود لایروبی شود، چراکه تجمع لجن و گل و لای در آن در تابستان باعث انتشار بوی بد و در فصل بارندگی باعث لبریز شدن آب آلوده از مسیل به داخل خیابان می‌شود.» به گفته اکبرزاده دردسرهای همسایگی با مسیل ابوذر زیاد است و گویا از طریق شورایاری محله بارها به مسئولان منطقه انتقال داده شده است. او در ادامه می‌افزاید: «لحظه‌ای از دست جانوران موذی و حشرات در امان نیستیم. چه خوب که روی مسیل پوشیده و تبدیل به یک پاتوق فرهنگی می‌شد.» البته مشکلات مسیل ابوذر به آلودگی بصری و بوی بد آن محدود نمی‌شود. حضور کارتن‌خواب‌ها و معتادان و اتراق آنها در حاشیه مسیل معضل دیگری است که اکبرزاده به آن اشاره می‌کند. او می‌گوید: «شب هنگام معتادان کنار دیواره مسیل موادمخدر مصرف می‌کنند.» سست بودن پل‌های روی مسیل هم دغدغه دیگری است که اهالی این محله دارند و خواستار رفع آن شدند.
مینا زینعلی
زمین‌های بی‌دفاع شهری؛ پاتوق کارتن خواب‌ها
یکی از معضلات عمده منطقه ۱۴، وجود اراضی بی‌دفاع شهری است که بیشتر در محدوده ناحیه ۵ قرار دارد. همین شرایطی را فراهم کرده تا معتادان و کارتن‌خواب‌ها، بی‌دغدغه از این اراضی به‌عنوان استراحتگاه استفاده کنند. «مینا زینعلی» می‌گوید: «کنار دانشگاه واقع در خیابان ده حقی، زمین‌های بدون استفاده زیاد است. شب‌ها معتادان در اینجا اتراق می‌کنند. حتی در طول روز هم می‌توان آنها را دید. حضور این افراد رعب و وحشت در محله ایجاد کرده، به‌خصوص در میان بانوان و کودکان. قرار بود زمین همجوار دانشگاه از سوی این نهاد خریداری شود که البته انجام هم شده، اما دانشگاه برای تبدیل وضعیت آن اقدامی نمی‌کند. بارها شاهد خفتگیری و سرقت معتادان بوده‌ایم. آنها از سلاح سرد استفاده می‌کنند. با باز شدن دانشگاه یکی از دغدغه‌های دانشجوها حضور این کارتن‌خواب‌هاست که گاهی با سرنگ از رهگذران سرقت می‌کنند.» زمین‌های اطراف بازار گل، دادگاه خانواده و حاشیه بزرگراه شهید محلاتی از دیگر مکان‌هایی است که معضل کارتن‌خواب‌ها به وفور دیده می‌شود. زینعلی ادامه می‌دهد: «وجود گرمخانه در بزرگراه محلاتی دردسر دیگری است که اهالی با آن مواجه هستند. کارتن‌خواب‌ها صبح از گرمخانه بیرون آمده و روانه خیابان‌ها می‌شوند.».
.
مصطفی گل‌شناس
سوله بحران؛ در انتظار پایان کار
در تقاطع بزرگراه امام علی(ع) با بزرگراه شهید محلاتی، قرار است یکی از مجهزترین و مهم‌ترین سوله‌های بحران ساخته شود. کلنگ آن در سال ۹۶ درست بعد از زلزله کرمانشاه به زمین خورد و مسئولان وعده دادند که تا سال ۹۷ کار ساخت‌وساز آن تمام می‌شود، اما از زمان تعیین شده، ۳ سال گذشته و هنوز این طرح نیمه‌کاره مانده است. «مصطفی گل‌شناس» در خیابان فرخی زندگی می‌کند و با این سوله نیمه‌کاره همسایه است. او می‌گوید: «طبق آنچه مسئولان وعده دادند قرار بود این سوله پد هلی‌کوپتر داشته باشد که فقط در حد حرف باقی مانده است. با توجه به بافت فرسوده منطقه، وجود چنین سوله‌ای می‌تواند به شهروندان دلگرمی بدهد که در شرایط بحرانی جایگاهی برای اسکان دارند. خود سوله شاید دردسری برای شهروندان درست نکرده باشد، اما اهالی با دیدن آن و وضعیت نیمه‌کاره بودنش نسبت به مدیریت شهری دلسرد می‌شوند.» سوله بحران منطقه ۱۴ مساحتی بالغ بر ۱۳ هزارمترمربع دارد و فعالیت عمرانی آن تا ۷۵درصد پیش رفته است.
مجتبی صداقت
بزرگراه بسیج؛ سر و صدا، آلودگی و رنج
بزرگراه بسیج یکی از شریان‌های مهم و حیاتی پایتخت است که در ضلع شرقی منطقه ۱۴ قرار دارد. روزانه پذیرای جمعیت زیادی است که قصد تردد از جنوب به شمال شهرو بر عکس را دارند. به دلیل حجم بالای خودرو و ترافیک سنگینی که این بزرگراه با آن مواجه است قرار شد طرح تعریض در آن صورت بگیرد، در قسمت غربی بزرگراه بخشی از این عملیات انجام شد و هنوز تعداد زیادی ملک باقی مانده است. «مجتبی صداقت» می‌گوید: «بزرگراه بسیج تنها بزرگراه درون‌شهری است که تردد خودروهای سنگین در آن مجاز است. انگار وسط بزرگراه زندگی می‌کنیم. سر و صدا یک لحظه هم قطع نمی‌شود. خواستار نصب عایق صوتی بودیم که مسئولان از پیشنهاد ما استقبال نکردند. علاوه بر آن آلودگی هوا هم زیاد است. انگار دود تنفس می‌کنیم. اگر بررسی کنید اغلب کسانی که در حاشیه بزرگراه ساکن هستند از بیماری قلبی و ریوی رنج می‌برند.» ۱۶درصد از تصادفات منطقه مربوط به خودروهای سنگین بود که نیمی از این تصادفات منجر به فوت می‌شود و در این بین بزرگراه بسیج سومین بزرگراه حادثه‌خیز منطقه شناخته شده است. صداقت ادامه می‌دهد: «ای کاش می‌شد بزرگراه شوشتری راه‌اندازی می‌شد تا دیگر شاهد تردد خودروهای سنگین در این بزرگراه نباشیم.»
روح‌الله طیبی
باغ بزرگ عارف؛ لنگ توافق
ناحیه ۴، با توجه به قدمت و تراکم بالایی که دارد متأسفانه از نظر سرانه فرهنگی و فضای سبز در مضیقه است. «روح‌الله طیبی» ساکن خیابان مخبر می‌گوید: «سهم سرانه فضای سبز محله دولاب و گذرپایین دولاب و عارف که در محدوده ناحیه ۴ هستند، ۲ پارک است. با توجه به جمعیت زیادی که در این محله‌ها زندگی می‌کند این پارک‌ها نیاز شهروندان را تأمین نمی‌کند. این در حالی است که در محله عارف باغ بزرگی به وسعت ۲۲ هزارمتر وجود دارد که تغییر کاربری آن به بوستان تا حد زیادی می‌تواند نیاز شهروندان را برآورده کند.» به گفته طیبی، گویا شهرداری از چند سال پیش پیگیر تملک این باغ بوده، اما با مالک بر سر قیمت به توافق نرسیده است. او ادامه می‌دهد: «این باغ بدون استفاده مانده و درختانش یکی یکی در حال خشک شدن است. این کاش شهرداری برای تملک آن اعتباری در نظر می‌گرفت.» این مشکل در محله جوادیه هم به چشم می‌خورد. باغ دولابی وسعت چند هکتاری دارد و به رغم تلاش‌ها و رایزنی‌های شهرداری مالک آن بر سر قیمت به توافق نمی‌رسد.
موسی احمدی
خیابان کرمان؛ انبار زباله گردها
از ۴۰ سال پیش طرحی مصوب شد مبنی بر تعریض خیابان کرمان که بر اساس آن خانه‌ها و مغازه‌های زیادی تملک و تخریب شدند. با این حال اهالی همه سختی‌ها را به جان خریده و شرایط موجود را تحمل کردند به امید اینکه خیابان کرمان سروسامانی پیدا کند، اما سال گذشته مسئولان شهری به این نتیجه رسیدند که طرح تعریض خیابان کرمان ضروری نیست و نتیجه‌اش شد نمای دندانه‌ای و بی‌قواره خیابان که دیدنش حس بدی را به اهالی منتقل می‌کند. «موسی احمدی» کاسب این محله می‌گوید: «چند سال می‌شود کسب و کار همه مغازه‌دارها کساد شده است. از هرکدام از کاسبان این خیابان بپرسید، همین حرف را می‌شنوید. بعد از کلی خون دل خوردن دست آخر هم گفتند طرح اجرا نمی‌شود. از آن مهم‌تر خانه‌هایی است که تخریب شده و نمای دندانه مانندی به خیابان داده است. برای همین کتفی‌ها اقدام به جمع‌آوری ضایعات کرده و در فضای دندانه‌ای که بدون استفاده است گونی‌های خود را انبار می‌کنند. ای کاش مسئولان شهری فکری به حال این نقاط پرت می‌کردند.»
پوریا ارجمندی
مجموعه ورزشی؛ نه به بخش خصوصی
منطقه ۱۴ از نظر استعدادهای ورزشی ظرفیت بالایی دارد. قهرمان‌های نامی مثل «علی پروین»، «وحید امیری»، «حسین شمس»، «احمد نجاریان» و ده‌ها مدال‌آور دیگر که در عرصه کشتی و فوتبال خوش درخشیدند. امسال هم «وحید نوری»، «محمد زمانی»، «روح‌الله رستمی» موفق به کسب مقام برتر در مسابقات پارالمپیک و جهانی شدند. با این وصف «پوریا ارجمندی» از فوتبالیست‌های محله چهارصددستگاه، معتقد است که امکانات ورزشی منطقه نیاز جوانان این بخش از شهر را تأمین نمی‌کند. او می‌گوید: «منطقه ۱۴ نخبه‌های ورزشی زیادی را در خود جای داده است. به‌خصوص کشتی‌گیرها و رزمی کارها که بارها موفق به کسب مقام شده‌اند، اما نکته مهم اینکه با توجه به ظرفیت‌ها امکاناتی در نظر گرفته نشده است، حتی آن امکاناتی هم که وجود دارد از ورزشکاران گرفته می‌شود. به‌طور مثال ورزشگاه آیت‌الله سعیدی یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین مجموعه‌های ورزشی است، اما اخیراً باخبر شدیم که قرار است به بخش خصوصی واگذار شود. با این اتفاق دیگر نمی‌توان انتظار استعدادپروری داشت. این در حالی است که اهالی منطقه قشر مرفهی نیستند و به سختی هزینه کلاس‌های خود را تأمین می‌کنند.»
.
مهناز عسگری
سراهای محله؛ دور از دسترس
منطقه ۱۴، دارای یک فرهنگسرا و ۹ خانه فرهنگ و ۲ مرکز شهربانو است، البته ۲۱سرا هم دارد که در محله‌ها قرار دارند. این مکان‌ها می‌تواند نیاز اهالی را تأمین کند مشروط بر اینکه وضعیت مطلوبی داشته باشند. «مهناز عسگری» یکی از بانوان هنرمند خیابان نیکنام است. او می‌گوید: «فضا و امکانات فرهنگی در منطقه ۱۴ خیلی چشمگیر نیست به‌خصوص محله‌های کم برخوردار که تنها فضای فرهنگی‌شان یک سرای محله است. اغلب‌سراها جانمایی خوبی ندارند. یا انتهای یک کوچه واقع شده‌اند یا ساختمان‌شان کاربری فعالیت فرهنگی ندارد. به‌طور مثال مرکز شهربانوی منطقه در یکی از کوچه‌های باریک خیابان نیکنام واقع شده و شاید خیلی از بانوان متوجه وجود آن نشوند؛ همین‌طور سرای محله جوادیه که در کوچه‌پسکوچه‌های خیابان فلاحیان قرار دارد. گذشته از آن بانوان جایی را برای تفریح و ورزش ندارند و به ناچار در یکی از اتاق‌های سرای محله باید ورزش کنند.» به باور او، منطقه ۱۴ حمام‌های متروکه زیادی دارد که می‌توانند به مجتمع فرهنگی تبدیل شوند. او ادامه می‌دهد: «ناحیه یک، ۲ و ۴ به دلیل داشتن بافت فرسوده از سرانه فرهنگی مطلوبی برخوردار نیستند.»
محبوبه شادنیا
ترافیک سرسام‌آور خیابان قره‌یاضی
خیابان قره‌یاضی در محدوده ناحیه ۲ و در محله صددستگاه واقع شده و از جمله معابر شلوغ و پر تردد منطقه به شمار می‌آید. از چند سال پیش در طرح تعریض قرار گرفته و متأسفانه بعد از گذشت ۲۵ سال هنوز وضعیت بلاتکلیفی دارد. «محبوبه شادنیا» ساکن خیابان شاه‌آبادی می‌گوید: «خیابان قره‌یاضی در واقع پل ارتباطی جنوب منطقه با خیابان پیروزی است، اما عرض کم آن باعث شده بار ترافیکی سنگینی را متحمل شود. از سوی دیگر وجود میدان تره‌بار در این خیابان خود عامل دیگری برای شلوغی محله است. شهروندانی که برای خرید از محله‌های دور و نزدیک به اینجا می‌آیند و خودرو خود را در حاشیه خیابان پارک می‌کنند همین به ترافیک محله دامن می‌زند. از سوی دیگر این خیابان در بافت فرسوده قرار گرفته و نمای بصری نازیبایی دارد. بارها خواسته‌ایم که به وضعیت خیابان و نهرها رسیدگی شود، اما مسئولان شهری می‌گویند که خیابان قره‌یاضی در طرح تعریض است. از سوی دیگر اقدامی برای تملک خانه‌های این خیابان نمی‌شود.» در سمت راست خیابان بافت مسکونی است که از بین املاک موجود فقط ۳ ملک باقی مانده که اگر تملک شود به عرض خیابان ۷متر اضافه می‌شود.
نعمت‌الله رجبی
محله شیوا؛ مصائب پایان ناپذیر سد معبر
سد معبر و حضور وانتی‌های دستفروش در معابر باریک و پر تردد دغدغه دیگری است که اهالی از آن گله می‌کنند. در ۱۷ شهریور، علاوه بر دستفروش‌ها، اغلب مغازه‌ها اجناس خود را داخل پیاده‌رو گذاشته‌اند. همین امر تردد را برای شهروندان سخت کرده و باعث می‌شود از داخل خیابان تردد کنند، اما مشکل عمده و تجمع وانتی، را می‌توان در محله شیوا دید. این موضوع را «نعمت‌الله رجبی» عنوان می‌کند. او می‌گوید: «خیابان عریض‌ترین معبر محله شیواست. عرض آن به قدری کم است که ۲ ماشین به زحمت از کنار هم عبور می‌کنند. با این وصف به دلیل نبود پارکینگ در محله اغلب اهالی خودرو خود را کنار خیابان پارک می‌کنند. از همه بدتر در چنین شرایطی وانتی‌ها هم تجمع کرده و اقدام به فروش میوه می‌کنند. همیشه شاهد ترافیک خسته‌کننده در این محله هستیم.» از دیگر محله‌هایی که با مشکل سدمعبر مواجه است به خیابان لرستان، خیابان عجب گل در ناحیه ۴ و خیابان شکوفه در ناحیه یک می‌توان اشاره کرد. معضل سدمعبر از جمله مواردی است که علاوه بر نازیبا کردن منظر شهری، امکان امدادرسانی در معابر باریک را با مشکل مواجه می‌کند.
