الزامات تحقق طرح خودرویی وزیر صنعت

 علی ابراهیمی- خبرنگار

طرح وزارت صنعت برای ساماندهی تولید و بازار خودرو در حال تدوین است. اخیرا وزیر صنعت در نشست مشترکی با اعضای کمیسیون اصل90 مجلس تأکید کرده است که از 2هفته آینده شاهد موج جدید افزایش تیراژ تولید خودروهای داخلی خواهیم بود. رضا فاطمی امین تأکید کرده؛ اصلاح ساختار تعاملی قطعه ‌سازان و خودروسازان، اصلاح ساختار مالی ایران خودرو و سایپا و رصد هفتگی افزایش تیراژ تولید خودرو در دستور کار قرارگرفته است. به‌گفته او، درسال آینده تولید خودرو به 1.6میلیون دستگاه افزایش می‌یابد و تا سال۱۴۰۴ باید تولید آن به ۳میلیون دستگاه برسد. با محمد ضرابیان، مدیرعامل بهمن موتور درباره میزان آمادگی خودروسازان بخش خصوصی، برای اجرای طرح خودرویی وزیر صنعت گفت‌وگو کرده‌ایم.

اخیرا وزیر صنعت، طرحی را برای ساماندهی بازار خودرو ارائه کرده است، رویکرد خودروسازان بخش خصوصی به این طرح چیست؟ 
قطعا خودروسازان بخش خصوصی نیز در اجرای این طرح حرکت و برای رشد تیراژ تولید آن برنامه‌ریزی خواهند کرد. بر این اساس، مثلا گروه بهمن برای افزایش تیراژ تولید محصولات خود به 30هزار دستگاه تا پایان امسال و حرکت به سمت استفاده از ظرفیت اسمی تولید سالانه 60هزار دستگاه خودرو در سال‌های آینده را در دستورکارخود قرار داده است. طبیعتا سایر خودروسازان هم برنامه‌های مشابهی را دردستور کار خواهند داشت.
به‌نظر شما کاهش یا تثبیت قیمت خودرو با کاهش هزینه تمام‌شده تولید و رشد تیراژ تولید تا چه اندازه قابل تحقق است؟ 
در شرایط کنونی، امکان کاهش قیمت خودرو از طریق کم کردن هزینه تمام‌شده تولید وجود ندارد. تمرکز بخش خصوصی صنعت خودرو بیش از هرچیز به ارزنده بودن و قیمت منصفانه محصولی است که به بازار ارائه می‌کند. باید توجه کرد که مشتری چه محصولی را با کدام ویژگی‌های خدماتی و امکانات فنی و رفاهی و به چه قیمتی خریداری می‌کند. این که رشد تیراژ تولید به کاهش قیمت محصولات خودروسازان بخش خصوصی منجر شود، بستگی به آن دارد که مواد اولیه تولید خودرو مانند فولاد، مس، آلومینیوم، محصولات پتروشیمی و قطعات وارداتی، با چه قیمتی به‌دست خودروسازان می‌رسد. اگر قیمت اینگونه مواد اولیه، با سیاست‌های اتخاذ شده در وزارت صمت، روند کاهشی داشته باشد، قطعا بر کاهش قیمت تمام ‌شده و تثبیت یا کاهش قیمت خودرو مؤثر خواهد بود.
کمبود نقدینگی، مشکل دیگر خودروسازان است و دولت برای ارائه تسهیلات به 2 خودروساز بزرگ برنامه هایی دارد، رویکرد خودروسازان غیردولتی به رفع این مشکل چیست؟
با توجه به شرایط تولید و بازار، تامین نقدینگی مشکل همه صنایع و تولید‌کنندگان اعم از دولتی و بخش خصوصی است. نظام بانکی باید روند تامین نقدینگی را برای بنگاه‌های تولیدی تسهیل کند، کاری که دولت برای تامین نقدینگی خودروسازان بخش خصوصی می‌تواند انجام دهد آن است که در تعامل با بانک‌های عامل، شرایطی را فراهم کند تا تسهیلات بانکی با نرخ مناسبی در اختیار این بخش قرار گیرد تا با رشد تیراژ تولید، بستر کاهش هزینه تمام‌شده تولید و تثبیت یا کاهش قیمت خودروهای تولید و مونتاژ داخلی فراهم شود.
وزیر صنعت از هدفگذاری تولید 1.6میلیون دستگاه خودرو تا پایان سال آینده خبر داده است، امکان تحقق این هدفگذاری تا چه حد است؟ 
درصورتی که مشکلات تولید و عرضه خودرو مرتفع شود، امکان تحقق این هدف وجود دارد؛ چنان که قبلا نیز شرکت‌های خودروسازی داخلی رکورد این میزان تیراژ تولید خودرو را به ثبت رسانده‌اند. وقتی یک‌بار چنین رکوردی زده شده پس توان تکرار آن برای دفعات بعدی نیز وجود دارد.
برخی طرح واردات خودرو را به‌عنوان راهکاری برای ساماندهی بازار خودرو اعلام می‌کنند، نظر شما چیست؟
در شرایط طبیعی واردات خودرو می‌تواند به ساماندهی عرضه و تقاضا در بازار کمک کند اما در شرایط کنونی به‌نظر نمی‌رسد که واردات خودرو به اهداف پیش‌بینی شده در طرح ساماندهی تولید و بازار خودرو کمک کند. باید دید که از واردات خودروهای خارجی، براساس طرح وزارت صمت یا مجلس، چه گروهی از مشتریان بهره خواهند برد. به‌نظر می‌رسد بین مطالب اعلام شده در مورد طرح واردات خودرو با واقعیت‌های موجود فاصله ای وجود دارد. اگرچه هدف از واردات، رشد عرضه و بهبود کیفیت خودرو اعلام شده، اما درصورتی که خودروهای وارداتی در رده قیمتی محصولات پرتیراژ تولید داخل نباشند، چنین طرحی فاقد پشتوانه کارشناسی لازم خواهد بود. اما از این زاویه که واردات خودرو به افزایش رقابت در بازار منجر می‌شود، ما نیز از این موضوع استقبال می‌کنیم؛ زیرا هر چه تنوع و رقابت خودروهای عرضه شده در بازار بیشتر شود، مصرف‌کنندگان خودرو نیز از مزایای آن بهره خواهند برد. اما نباید واردات خودرو زمینه ضربه زدن به تولید داخل را فراهم کند.
در مجموع تا چه اندازه به اجرایی شدن طرح وزارت صمت برای ساماندهی تولید و بازار خودرو امیدوار هستید؟
به‌نظر می‌رسد در برنامه‌ریزی‌هایی که وزارت صمت برای ارائه این طرح انجام شده، قطعا کارشناسی لازم صورت گرفته و می‌توان انتظار داشت با اجرای سیاست‌های پیش‌بینی شده، اهداف وزارت صمت برای ساماندهی تولید، عرضه و بازار خودرو محقق شود. با وجود این باید منتظر کم و کیف اجرای سیاست‌های پیش‌بینی شده در طرح خودرویی وزیر جدید صمت بود.
برخی خبرها از عرضه محصولات بهمن موتور در بورس حکایت داشتند، کم و کیف این عرضه‌ها چگونه خواهد بود؟
 در مورد عرضه محصولات گروه بهمن در بورس هنوز تصمیم خاصی اتخاذ نشده، این موضوع در حال بررسی است. باید بررسی شود مزایا و محدودیت‌های اجرای چنین طرحی چیست تا بتوان نسبت به عرضه خودرو در بورس تصمیم‌گیری کرد.