تسهیل ورود گردشگران به دژ داریوش در پاسارگاد

تُل تخت یا دژ داریوش در محوطه میراث جهانی پاسارگاد که به تخت‌سلیمان نیز معروف است، در دسترس بازدیدکنندگان و گردشگران قرار گرفت.
پایگاه میراث جهانی پاسارگاد با انتشار این خبر اعلام کرد: دسترسی به بقایای معماری تل‌تخت از طریق مسیر سنگلاخ در دامنه تپه و با دشواری و مشقت امکان‌پذیر بود و همین موضوع خیل عظیم گردشگران را از بازدید اثر و مشاهده دشت زیبای پاسارگاد از بلندای تپه محروم کرده بود.
پایگاه میراث جهانی پاسارگاد اعلام کرد: اندیشه اجرای یک مسیر بازدید مطمئن و شایسته که علاوه ‌بر تسهیل رفت‌وآمد عموم، موجب حفاظت بهتر از پلکان تاریخی و ارزشمند اثر نیز می‌شد از مدت‌ها پیش در دستور کار پایگاه میراث جهانی پاسارگاد قرار داشت که سرانجام طرح اجرایی مسیر بازدید گردشگران در شورای فنی پارسه - پاسارگاد به تأیید و تصویب اعضا رسید.
براساس اعلام این پایگاه جهانی، در سراسر مسیر هیچ‌گونه آثار تحت‌الارضی وجود ندارد و می‌توان از برگشت‌پذیری و برهم نزدن وضعیت توپوگرافی تپه تل‌تخت به‌عنوان 2شاخصه مهم طرح اجرا شده یاد کرد.
عملیات ساخت این مسیر پلکانی‌شکل به طول ۱۳۰متر و عرض 7.1متر (به‌طور میانگین) با اسکلت فلزی و رویه چوبی (تخته‌پوش) از آبان‌ماه سال گذشته آغاز شد و پس از ۱۱ماه، در مهر سال۱۴۰۰ به بهره‌برداری رسید.
به‌گزارش ایسنا، تل‌تخت در فاصله ۲۳۰۰متری شمال شرق آرامگاه کورش در محوطه پاسارگاد بر بلندای یک تپه‌ طبیعی ساخته شده و نزدیک به 2هکتار وسعت دارد. ارتفاع تختگاه از کف دشت ۵۰متر است که پس از صاف کردن قسمتی از تپه، تختگاه را به‌صورت مصنوعی روی آن ایجاد کرده‌اند.
برای ساخت تختگاه از سنگ‌های زیادی استفاده شده که شامل 2گونه سنگ سفید مرمرنما و سنگ ماسه‌‌ای کبودرنگ است. دیواره بیرونی تختگاه از ۲۰ردیف سنگ آهکی بزرگ مرمرنما بنا شده و نمای تل‌تخت را تشکیل می‌‌دهد.
تل‌تخت در زمان ایران ‌باستان به‌عنوان بنایی تشریفاتی و مذهبی مورد استفاده قرار می‌گرفت و پادشاهان هخامنشی از این بنا با ساخت دژ و برج و بارو حفاظت می‌کردند.
داریوش بزرگ، سومین پادشاه هخامنشی پس‌ از به قدرت رسیدن، علاوه‌بر ساخت تخت‌جمشید در مرودشت، برخی اقدامات دیگر نیز در پاسارگاد انجام داد که از آن‌ جمله، تغییر کاربری بنای باستانی تل‌تخت در شمال پاسارگاد از یک بنای تشریفاتی به دژی مستحکم با وسعت 2هکتار بود.
کاوش‌های باستان‌شناسی تأیید می‌کند که تختگاه دارای قسمت‌های مختلف بوده است. پیرامون آن را برج و باروی خشتی فراگرفته که آثاری از آنها هنوز وجود دارد. اتاق‌هایی برای اقامت سربازان و نگهبانان، آب انبار، حمام و سیستم جمع‌آوری آب باران، قسمت‌هایی از ساختار تختگاه را تشکیل داده است.
این کاوش‌ها همچنین نشان می‌دهد که تل‌تخت آثار 4دوره تاریخی را در خود جای داده است. آثار دوره نخست مربوط به دوره پادشاهی کوروش و ساخت دیواره‌های صفه و پلکان ورودی است.
آثار دوره دوم مربوط به سال‌های ۵۰۰ تا ۲۸۰پیش از میلاد، یعنی از زمان سلطنت داریوش هخامنشی تا آخر سلطنت سلوکوس اول است. در دوره داریوش، دژی محکم با دیوارهای آجری و خشتی روی محوطه بنا شده و تغییراتی در مجموعه بالای صفه به‌وجود آورده‌اند؛ مثلا دیوار بلندی از خشت با ۱۵برج در اطراف صفه ساخته‌‌اند.
آثار دوره سوم بین سال‌های ۲۸۰ تا ۱۸۰ پیش از میلاد، یعنی از زمان سلطنت آنتیوخوس اول تا زمان سلطنت آنتیوخوس چهارم ایجاد شده و دوباره تغییراتی در اتاق‌‌ها و راهروها داده شده است. به‌احتمال زیاد پاسارگاد در این دوره، در دست پادشاهان محلی فارس به‌نام «فرترکه» بوده است.
پس از یک دوره بلندمدت فراموشی، آثار دوره چهارم مشاهده می‌شود که مربوط به سده‌های آغازین اسلامی است و نشان می‌دهد که دوباره این بخش مورد استفاده قرار گرفته و پس از آن باز متروک شده است. این بنا همچنین در دوره اسلامی به تخت سلیمان معروف بود.