واکاوی ارتباط میانسالی و کرونا
میانگین سن قربانیان مبتلا به ویروس چینی بین پنج تا ده سال در بعضی از شهرها کاهش پیدا کرده است
واکسیناسیون میانسالها بالاخره در شهریور سالجاری آغاز شد. در ابتدای سال قرار بود گروه سنی زیر 50سال که بخش عمدهای از آنها را میانسالان تشکیل میدهند، در پاییز و زمستان سالجاری واکسینه شوند اما با سرعت گرفتن واکسیناسیون بهواسطه رفع موانع وارداتی و روشن شدن تکلیف واکسنهای داخلی، ورق برگشت و تقرییا در پایان تابستان سالجاری، تعداد زیادی از میانسالها - بدون محدودیت سنی- دوز اول واکسن خود را تزریق کردند. شاید یکی از علتهای تغییر این روند هشدارهایی بود که از استانهای مختلف داده میشد و همه آنها حول این میچرخید که «سن مبتلایان و قربانیان کاهش پیدا کرده و به میانسالی رسیده است.»
در پیک پنجم چه گذشت؟
ایران از معدود کشورهایی بود که درگیر پیک پنجم شد. در پیک پنجم، جوانها و میانسالهای بسیاری کارشان به بیمارستان کشید و حتی جانشان را از دست دادند تا جایی که در بعضی روزها آمار مرگومیر میانسالان از سالمندان پیشی گرفت. در آن مقطع زمانی، ایرج حریرچی، معاون سابق وزارت بهداشت در تحلیل این موضوع گفت: عمده مرگومیر فعلی در پیک پنجم در کرونا و بستری در ICU مربوط به افراد غیرواکسینه و در رده سنی ۵۰ تا ۶۰ سال است که هنوز موفق به دریافت واکسن نشدهاند. کمکم با همین استدلال، مرگومیر در گروه سنی پایینتر هم سرعت گرفت و تعداد میانسالان بستری شده در بخش مراقبتهای ویژه افزایش پیدا کرد. این موضوع باعث شد که برخی به این نتیجه برسند که کرونای دلتای، کرونای جوانان و میانسالان است اما ماجرا فقط این نبود و علت تغییر ترکیب جمعیتی ابتلا و مرگومیر در پیک پنجم کشورمان، واکسینه شدن مسنترها بود. مردادماه سالجاری، معاون ستاد کرونای تهران اعلام کرد که آمار مرگومیر در گروههای سنی بالا کاهش، اما در گروههای سنی پایین بهدلیل تزریق نکردن واکسن، دو برابر افزایش داشته است.
نادر توکلی در گفتوگو با یک برنامه رادیویی با اشاره به اینکه پیش از این بیشترین آمار مرگومیر به افراد بالای ۶۰ سال تعلق داشت، گفت هماکنون بهدلیل واکسیناسیون افراد مسن، این آمار طیفهای سنی بالاتر ۵۰ درصد کاهش یافته، اما مرگومیر در سنین بین ۳۰ تا ۵۰ سال به دوبرابر رسیده است. در واقع در پیک پنجم کرونا که امروز فروکش کرده است، بیشتر قربانیان میانسالها بودند.
جوانتر میمردند
مهر سال گذشته ابوالفضل آفریده، مدیرکل درمان مستقیم سازمان تامین اجتماعی اعلام کرد میانگین سن فوت بیماران مبتلا به کرونا در بیمارستانهای تامین اجتماعی ۶۹سال است. میانگین سن مرگومیر تا ماهها حول همین عدد میچرخید اما تابستان امسال صدای شهرهای زیادی قاعده را لغو کرد. برای مثال دکتر سیدفرزاد جلالی، رئیس دانشگاه علومپزشکی بابل مردادماه امسال تصریح کرد که میانگین سنی در موج پنجم کرونا نسبت به موج اول، ۱۰سال کمتر شده است، بهطوری که در موج اول بهطور متوسط میانگین سنی بستریشدگان ۵۶سال بوده که در موج پنجم به ۴۶سال رسیده است.
29تیرماه در قم هم اتفاق مشابهی افتاد. رئیس دانشگاه علومپزشکی اعلام کرد درگیری جوانان با این بیماری قابل توجه است، میانگین سن مبتلایان به ۴۰ سال کاهش پیدا کردهاست. بهگفته این مقام مسئول بسیاری از این مبتلایان در نهایت راهی بخش ویژه میشدند. روایتهای منتشر شده از شهر قم نشان میداد که بیمارستان کامکار قم بسیار شلوغ بوده و میزان سرایت بیماری بهویژه در بین جوانان بسیار افزایش پیدا کرده بوده.
او در آن زمان با بیان اینکه بیشتر تختهای بخش مراقبتهای ویژه بیمارستان کامکار توسط جوانان اشغال شده، توضیح داده بود: میانگین سنی بیماران در پیک پنجم کرونا در قم ۴۰ سال است درحالیکه در پیکهای قبلی این میانگین بین ۵۰ تا ۶۰ سال در استان بود.
استان فارس هم روزهای مشابهی را پشت سر گذاشته بود. شهریور امسال معاون بهداشت دانشگاه علومپزشکی شیراز میانگین سنی ابتلا به کرونا در استان فارس را ۳۰ تا ۶۰ سال اعلام کرد و گفت: میانگین سن جانباختگان هم حدود ۷۰ سال است.عبدالرسول همتی یکشنبه با اعلام آخرین آمارهای مربوط به کروناویروس در استان فارس در بازه زمانی مورد بحث افزود: آمارها نشان میدهد سن مبتلایان و جانباختگان ناشی از کرونا در فارس، نسبت به سال گذشته کاهش یافته، میانگین سنی بیشتر مبتلایان در سال گذشته ۴۵ تا ۴۶ سال و میانگین سنی فوت ناشی از کرونا در مدت مشابه، ۷۵سال گزارش شد.
این روند اگرچه بهبود پیدا کرده اما متوقف نشده است. هفتم مهرماه امسال هم رئیس دانشگاه علومپزشکی کرمانشاه از کاهش سن مرگومیر کرونایی در استان از ۶۴ سال به ۴۸ سال خبر داده است.
محمودرضا مرادی گفته است: هرچه درصد واکسیناسیون در یک رده سنی بالاتر رفته، میزان مرگومیر در آن رده سنی کاهش یافته است و از جوانان و میانسالان خواست که هرچه سریعتر برای ایمن کردن خود در برابر این بیماری هولناک نسبت به تزریق واکسن اقدام کنند.
بین 52 تا 82 درصد میانسالان واکسن دریافت کردهاند
حالا بعد از گذشت آن چندماه تلخ، با گسترش واکسیناسیون اوضاع در ایران بهتر شده است. کادر درمان فرصت استراحت پیدا کردهاند و تختهای بیمارستانها - تا حدودی - خالیتر شدهاند.
بیش از 80میلیون دوز واکسن وارد کشور شده و بیش از 55میلیون دوز به افراد (به طیفهای سنی گسترده) تزریق شده است ای کاش واکسن زودتر میرسید تا قربانیان میانسال این پاندمی سیاه کمتر میبود؛ بهخصوص که بیشتر این افراد، سرپرست خانوار بودند و به روایت آمار منتشر شده، 51هزار کودک تاکنون حداقل یکی از والدین خود را به واسطه کرونا (که عموما میانسالند) از دست دادهاند.
گفتنی است، 59 درصد از جمعیت میانسالان 35تا 39 ساله، 65 درصد از جمعیت میانسالان 45 تا 49 ساله، 80 درصد از جمعیت 50 تا 54 سالهها و 82 درصد از جمعیت 55 تا 59 ساله و 98 درصد از جمعیت 60تا 64 ساله واکسن دریافت کردهاندکه البته آمار تفکیکی از اینکه هرکدام چند دوز تزریق کردهاند هنوز اعلام نشده است.