شهر بادام زمینی
کمبود صنایع فراوری و ورود بادام‌های قاچاق، از مهم‌ترین مشکلات تولید بادامزمینی در آستانه‌اشرفیه گیلان است
فرشته رضایی-خبرنگار
شهرستان آستانه‌اشرفیه در ۳۵کیلومتری رشت، قطب اصلی تولید بادام زمینی کشور به‌حساب می‌آید و دراین زمینه شهرتی به‌هم زده‌است. اگرچه بادام زمینی در برخی دیگر از استان‌های کشور نیز کشت میشود، اما مرغوبیت و خاستگاه اصلی آن این شهرستان است، به‌گونه‌ای که برند بادامزمینی آستانه برای فعالان این بخش شهره است و چه بسا بسیاری از بادام‌های غیربومی یا وارداتی به نام بادام آستانه‌اشرفیه به فروش می‌رسد. فصل برداشت بادام زمینی در ۲هزارو ۵۰۷هکتار از اراضی کشاورزی آستانه‌اشرفیه مدتی‌است که آغاز شده‌است و بادام‌کاران این شهرستان در روستای «نقره‌ده» نخستین برداشت‌ها را نیز انجام داده‌اند. دراین میان باید اشاره کرد که سنتی بودن کشت و بالا بودن هزینه تولید ازجمله مشکلات مشترک کشت و برداشت بادام زمینی در آستانه‌اشرفیه است. با این حال متولیان امر تنها راه برون‌رفت از معضلات فعلی را کشت گونه‌های پربار و مقاوم در مقابل آفات و مکانیزه شدن کشت می‌دانند.
کشت سنتی و بهره‌‌وری پایین
کشت بادام زمینی همه ساله در اوایل اردیبهشت‌ماه ازسوی بادام‌کاران منطقه انجام و برداشت آن نیز از اوایل مردادماه آغاز و تا اواخر مهرماه ادامه می‌یابد. ۷هزار بهره‌بردار بادامزمینی به طور مستقیم و ۴هزارنفر نیز به‌صورت غیرمستقیم در زمینه کشت، داشت، برداشت و فراوری این محصول فعالیت دارند. «محمود غلامی» کشاورز بادام‌کار آستانه‌اشرفیه دراین باره به خبرنگارهمشهری می‌گوید: با وجود اینکه اکنون نرخ بادام زمینی خشک نسبت به سال‌های گذشته بهتر شده، اما هزینه تولید و تهیه کود و سم کشاورزی و کارگر بالاتر رفته‌است. همچنین برای کشت بهینه بادامزمینی ضروری‌است که به سمت مکانیزاسیون باغداری حرکت کنیم. وی می‌افزاید: ازسوی دیگر همزمان با برداشت محصول در آستانه‌اشرفیه، بادامزمینی دیگر کشورها ازجمله عراق و هند عرضه میشود آن‌هم به نام «بادامزمینی آستانه‌اشرفیه» که حتی برخی سودجویان آن را با بادام این‌شهرستان مخلوط می‌کنند. دراین شرایط هم به برند بادام آستانه‌اشرفیه خدشه وارد میشود هم اینکه در میزان فروش این محصول تأثیر منفی برجا می‌گذارد و زمینه‌ساز بروز خسارت‌های جبران‌ناپذیری برای باغداران این حوزه میشود. وی اضافه می‌کند: انتظار ما این است که مسئولان مربوط با افزایش حمایت‌‌ها، سطح زیرکشت این محصول و صنایع تبدیلی موردنیاز را افزایش دهند. ضمن اینکه گونه‌های جدید بادامزمینی که معرفی می‌کنند، چندان مرغوب و خوش طعم نیست و باغداران تمایلی به کشت آنها ندارند.
ظرفیت حداکثری؛ بهره وری حداقلی
بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد با وجود استعدادهای اقلیمی و محیطی برای کشت بادام زمینی در آستانه‌اشرفیه، تاکنون اقدام‌های موثری برای استفاده بهینه از این ظرفیت مهم در منطقه انجام نشده‌است. برهمین اساس هم هست که بادامزمینی با بازدهی پایین و بهره وری حداقلی دراین منطقه کشت میشود. درحال‌حاضر 6واحد فراوری بادامزمینی در شهرک‌های صنعتی آستانه اشرفیه وجود دارد که در زمینه خشک کردن، دانه‌بندی و بسته‌بندی بادامزمینی فعالیت می‌کنند و برای حدود ۸۰نفر اشتغال ایجاد کرده‌اند. علاوه‌بر اینها، یک واحد تولید کود گیاهی از پوست بادامزمینی نیز در ناحیه صنعتی «پرکاپشت» با ایجاد اشتغال برای ۱۰نفر، مشغول به فعالیت است.
کمبود صنایع تبدیلی
مدیر جهاد کشاورزی آستانه‌اشرفیه با بیان اینکه نخستین محصول بادامزمینی امسال در سطح ۷هزارمترمربع از زمین‌های کشاورزی روستای «نقره‌ده» بخش بندرکیاشهر از توابع این شهرستان برداشت شده‌است، می‌گوید: بیش‌از ۸۰درصد از بادامزمینی موردنیاز کشور دراین شهرستان تولید و به بازارهای مصرف عرضه میشود. «مهرداد محمدی» می‌افزاید: به‌صورت متوسط در هر هکتار سطح زیرکشت بادامزمینی، حدود 5/6تن پیله تر حاصل میشود. از این میزان پیله تر، حدود 4تن دانه بادامزمینی به‌دست می‌آید. درمجموع ۱۵هزارتن پیله تر و 4هزارتن بادام خشک در آستانه‌اشرفیه تولید میشود. اینها درحالی‌است که حدود ۶۰درصد از اراضی بادامزمینی شهرستان آستانه‌اشرفیه در بخش بندرکیاشهر و ۴۰درصد نیز در بخش مرکزی این‌شهرستان قرار دارد و به‌گفته مدیر جهاد کشاورزی آستانه اشرفیه، «کورکاء»، «استخر بیجار»، «پرکاپشت مهدیخانی»، «خوشکاروندان»، «نقره ده» و «تمچال» از مهم‌ترین مراکز کشت بادامزمینی دراین شهرستان به‌شمار می‌روند. محمدی همچنین با اشاره به برخی از مشکلات کشت بادامزمینی دراین منطقه عنوان می‌کند: سنتی بودن کشت، کمبود صنایع‌تبدیلی و فراوری و ورود بادام‌های بی‌کیفیت قاچاق به بازار، از مهم‌ترین چالش‌هایی است که بادام‌زمینی‌کاران آستانه‌اشرفیه با آنها مواجه هستند.
جهانی‌سازی تجارت بادامزمینی
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان گیلان نیز دراین باره به خبرنگارهمشهری می‌گوید: رونق تجارت و بازار بادامزمینی آستانه‌اشرفیه باید جهانی شود و برای تحقق این موضوع سال‌گذشته «میز کالایی» بادامزمینی را دراین شهرستان برگزار کردیم که گام مهمی دراین عرصه به‌حساب می‌آید. «فرهاد دلق‌پوش» با بیان اینکه در چند سال‌گذشته ثبت مالکیت فکری و صنعتی ۴محصول مهم کشاورزی گیلان انجام شده است، اضافه می‌کند: تاکنون موفق به ثبت مالکیت محصولات زیتون، بادامزمینی، چای و برنج به‌صورت ویژه برای گیلان، با توجه به کیفیت و کمیت بالای این محصولات، شده‌ایم و دراین راستا نیازمند پشتیبانی بیشتر برای تحقق اهداف مدنظر هستیم.
فعال‌سازی ظرفیت‌های بخش‌خصوصی
نماینده آستانه‌اشرفیه و کیاشهر درمجلس شورای‌اسلامی نیز دراین زمینه بر توجه بیشتر به فعال‌سازی ظرفیت‌های بخش‌خصوصی و استفاده بهینه از قابلیت‌های این بخش تأکید می‌کند و می‌گوید: بادام و برنج آستانه‌اشرفیه قابلیت توسعه و تجاری‌سازی بیشتری دارد که با ورود بخش‌خصوصی و همچنین برنامه‌ریزی، حمایت و نظارت دقیق‌تر، می‌تواند مسیر پیشرفت را به‌سرعت طی کند. «ابراهیم نجفی» می‌افزاید: بسیاری از مأموریت‌های بخش دولتی باید به بخش‌خصوصی دارای تعهد و تخصص واگذار شود تا از قابلیت‌های متخصصان بیش‌از پیش بهره‌مند شویم. وی همچنین با اشاره به ظرفیت‌های قابل‌توجه آستانه‌اشرفیه در حوزه کشت 2محصول بادامزمینی و برنج اضافه می‌کند: توسعه تولیدهای کشاورزی دراین منطقه، می‌تواند اقتصاد و اشتغال آستانه‌اشرفیه و شهرها و روستاهای حومه را متحول کند. برهمین اساس است که دراین حوزه مسئولان اداره‌های جهاد کشاورزی و صمت باید همکاری‌های گسترده‌ای با یکدیگر داشته باشند تا بتوان گام‌های موثرتری برای توسعه کشاورزی دراین شهرستان برداشت.
در همینه زمینه :
بیشتر بدانیم
تندرست
عکس‌خبر