رایزنی بدون وقفه
در روزهای پیشرو رئیسی به اجلاس شانگهای میرود، اسلامی عازم وین میشود و دیپلماتهای کشورمان در حاشیه نشست شورای حکام مذاکرات فشردهای را در دستور کار دارند
رایزنیهای دیپلماتیک بدون وقفه ادامه دارد و دیپلماسی همچنان در صدر اخبار کشور است؛ نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی آغاز شده، وزیر خارجه در آینده نزدیک به هند سفر میکند و رئیسجمهوری عنقریب در نخستین سفر خارجی خود برای شرکت در اجلاس شانگهای راهی تاجیکستان میشود. تحولات منطقهای و بینالمللی در جریان است و سخنگوی وزارت خارجه گفته که ایران از یکسو نشست شورای حکام را زیرنظر دارد و در سوی دیگر امیدوار است تا نشست شانگهای به نتیجهای که انتظار میرود ختم شود.
محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی که یکشنبه در تهران با مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی دیدار کرد نیز در روزهای آتی برای شرکت در کنفرانس عمومی یکهفتهای آژانس، عازم وین میشود. در این بین یک روزنامه هندی نیز خبر داده که سفر حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه کشورمان به هند عقب افتاده است؛ خبری که سخنگوی وزارت خارجه علت آن را سفر رئیسجمهوری به تاجیکستان و برخی علل دیگر دانسته است.
رئیسجمهوری در اجلاس شانگهای
سیدابراهیم رئیسی بهزودی برای شرکت در اجلاس دوروزه سازمان همکاریهای شانگهای به تاجیکستان میرود. اجلاس شانگهای قرار است 25و 26شهریورماه در دوشنبه برگزار شود.
طبق توضیحات سعید خطیبزاده، رئیسجمهوری در این نشست با سران کشورها دیدارهای دوجانبه خواهد داشت و درخواست ایران برای عضویت دائم در سازمان همکاریهای شانگهای نیز مورد بررسی قرار میگیرد. نشست با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه و رئیسجمهوری چین ازجمله این دیدارها خواهد بود. سخنگوی وزارت خارجه درباره برنامههای این سفر گفت: «این نخستین سفر خارجی آقای رئیسی بهعنوان رئیسجمهور است. او علاوه بر اینکه در اجلاس شانگهای شرکت میکنند، گفتوگوهای دوجانبهای با تعدادی از مقامات شرکتکننده در این نشست خواهند داشت و برنامهریزیها در این زمینه توسط دوستان ما و نهاد ریاستجمهوری در سفارت ایران در تاجیکستان در حال انجام است.»
باید دید که رایزنیهای رئیسجمهوری در حاشیه این نشست چه نتایجی خواهد داشت و سرانجام ایران به عضویت دائم سازمان همکاریهای شانگهای درمیآید یا نه. این سازمان از کشورهای روسیه، چین، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ازبکستان، هند و پاکستان تشکیل میشود.
گفتوگوهای وین در تاریخ نزدیکی از سر گرفته میشود
سخنگوی وزارت خارجه درباره حضور مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ایران و نتایج این سفر در نشست خبری گفت: «مراودات بین ایران و آژانس، مراودات معمول و فنی است و مادامی که جنبه غیرسیاسی و غیرتبعیضآمیز آژانس با ایران حفظ شود، ایران روابط خود را با آژانس حفظ کرده و پیگیری میکند.»
خطیبزاده ادامه داد: «بدون اینکه پروتکل الحاقی که بهدلیل مصوبه مجلس اجرای آن متوقف شده دوباره اجرا شود و بدون اینکه آژانس دسترسی به محتویات فیلمها و کارتهای حافظه داشته باشد، کارتهای حافظهای که بهدلیل پر شدن حافظه نیاز به تعویض دارند، در یک مهر و موم مشترک بین ایران و آژانس بدون دسترسی آژانس به آنها تعویض خواهند شد. دوربینها نیز یکسری سرویسهای فنی نیاز دارند که بهصورت روتین باید انجام شود و قطعا توافق ایران و آژانس در زمان مقرر خودش طی زمانبندی که بین دوطرف توافق خواهد شد، طی روزهای آتی انجام میشود.»
سخنگوی وزارت خارجه در ادامه بار دیگر درباره مذاکرات وین نیز صحبت کرد و گفت: «ایران میز مذاکره و برجام را ترک نکرده است، بلکه این آمریکا بوده که برجام را ترک کرده و به تعهدات خود عمل نکرده است.» او افزود: «آمریکا باید بداند که در جایگاه متهم قرار دارد و در عمل باید نشان دهد که در منش و اقداماتش تجدیدنظر جدی کرده است، ولی آنچه ما اکنون میبینیم بیانگر این موضوع است که هیچ تغییری نسبت به دولت قبلی در رویکرد آمریکا صورت نگرفته است.» خطیبزاده همچنین با بیان اینکه ایران اعلام کرده گفتوگوهای وین حتما در تاریخ نزدیکی از سر گرفته میشود، ادامه داد: «ما قطعا انتظار داریم که طرفهای دیگر وقتی پای میز مذاکره در وین حضور پیدا میکنند با رویکرد واقعبینانه و درنظر گرفتن واقعیات روی زمین به وین بیایند. همانطور که بارها گفتهایم ایران هیچ تعهد فرابرجامی را نمیپذیرد و هیچ منفعت کمتر از برجام هم برای مردم ایران متصور نیست.»
وزیر خارجه در آینده نزدیک به هند میرود
بهگفته سخنگوی وزارت خارجه حسین امیرعبداللهیان در آینده نزدیک به هند سفر میکند. روزنامه هندو نیز در گزارشی به نقل از منابع ناشناس نوشته که هند یک هفته پس از میزبانی روسای اطلاعاتی و امنیتی آمریکا و روسیه برای سفر وزرای امور خارجه ایران و عربستان سعودی آماده میشود و این سفر بخشی از مذاکرات گسترده پیرامون افغانستان با کشورهای همسایه خواهد بود. بهنظر میرسد رایزنیهای وزارت خارجه درباره تحولات افغانستان با کشورهای مختلف ادامه دارد.
سخنگوی وزارت خارجه نیز در این زمینه گفته: «ایران جزو معدود کنشگرانی است که با تمام طرفهای فعال در افغانستان ارتباط دارد. با برخی گفتوگوهای فراگیری انجام داده و با برخی این گفتوگوها محدودتر بوده است. ما همواره سعی کردیم با گروههای مختلف در افغانستان مذاکره و رایزنی داشته باشیم و در جریان نشست تهران نیز تلاش کردیم که گروههای مختلف افغانستانی در این نشست حضور داشته باشند.»
خطیبزاده در مورد دعوت طالبان از ایران برای شرکت در مراسم تشکیل دولت در این کشور نیز گفت: «زود است در این زمینه صحبت کنیم. باید منتظر باشیم و ببینیم ترکیب دولت آینده افغانستان چگونه است و سپس در مورد موضوعات دیگر تصمیمگیری کنیم. ما براساس عملکرد و رفتار طالبان درخصوص درخواست و دعوت آنها تصمیمگیری میکنیم.»
نشست یکهفتهای شورای حکام و ادامه رایزنیهای هستهای
در چنین شرایطی نشست یکهفتهای شورای حکام نگاههای زیادی را متوجه خود کرده است. رافائل گروسی پیش از سخنرانی در روز نخست نشست در گفتوگو با الجزیره گفت: «ما نیازمند گفتوگوی شفاف با دولت جدید در ایران هستیم. دولت جدید ایران رویکردهای سرسختانهای درخصوص برنامه هستهای دارد.» این در حالی است که گروسی دیدار خود با اسلامی در ایران را «سازنده و خوب» دانسته بود. او البته در سخنرانی آغازین نشست شورای حکام ادعاهایی درباره وجود مواد هستهای در 4نقطه از ایران مطرح کرد و مدعی شد: «هنوز ایران درباره این مواد به پرسشهای آژانس پاسخ نداده است.»
با این همه و با وجود گمانهزنیها درباره احتمال صدور قطعنامه علیه ایران، خبرنگار روزنامه والاستریت ژورنال در توییتی نوشت که در جلسه شورای حکام قطعنامهای علیه کشورمان صادر نمیشود. میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی نیز در واکنش به آخرین مواضع ایران درباره مذاکرات احیای توافق هستهای در وین گفت: «سیگنالهای دلگرمکنندهای از ایران میرسد. ازسرگیری مذاکرات وین مدتهاست که به تعویق افتاده. وقفه ایجاد شده میان دور ششم و هفتم مذاکرات (از ۲۰ ژوئن) بیش از حد طولانی شده است. زمان آن رسیده است به میز مذاکرات بازگردیم.» حال باید منتظر ماند و دید که رایزنیها و دیدارهای مقامات کشورمان چه نتایج و دستاوردهایی خواهد داشت.
رایزنی تلفنی امیرعبداللهیان با همتای انگلیسی
نخستین گفتوگوی وزیر خارجه کشورمان با همتای انگلیسی حول محورهای برجام و مذاکرات وین، تحولات افغانستان و مطالبات ایران از انگلیس صورت گرفت. حسین امیرعبداللهیان در این گفتوگوی تلفنی ابتدا از آثار سیاستهای نادرست آمریکا و برخی کشورهای غربی در قبال افغانستان ابراز تأسف کرد. در ادامه امیرعبداللهیان به انتظار ایران در لغو تمامی تحریمهای غیرقانونی تأکید کرد و یادآور شد: دولت سیزدهم در حال مشورتهای داخلی در مورد نحوه ادامه مذاکرات وین است، اما از مذاکراتی که دارای نتایج ملموس بوده و حقوق و منافع مردم را تامین کند استقبال میکند. به گزارش ایسنا، او همچنین در جریان این گفتوگو اهمیت اتخاذ گامهای اعتمادساز توسط دولت انگلیس برای رفع برخی مشکلات در روابط دوجانبه را مورد تأکید قرار داد. وزیر خارجه انگلیس نیز در این ارتباط بر تعهد عملی این کشور در بازپرداخت مطالبات کشورمان تأکید کرد. وزرای امور خارجه 2 کشور توافق کردند به گفتوگوهای خود در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد ادامه دهند.