محله‌ای با ۲ قلعه ارباب و رعیتی
مریم باقرپور
محله «مرادآباد»، در شمال شرقی منطقه ۵ قرار دارد و از شمال به کوه‌های «البرز»، از جنوب به «سیمون بولیوار» و محله «المهدی» (عج)، از غرب به محله «حصارک» و دیوار شرقی دانشگاه «آزاد اسلامی» (واحد علوم و تحقیقات) و از شرق به محله‌های شهرک‌‌های «نفت» و «کوهسار» و خیابان «الوند» (شهیدچمران) می‌رسد. در کتاب «تاریخ تهران»، مرادآباد، به‌عنوان ده کوچکی با ۶۵ ساکن معرفی شده که مزرعه «خاک لاری» جزو این ده بوده است. در کتاب «اسامی دهات کشور» نیز، مرادآباد جزو «شهران» و کتاب «فرهنگ جغرافیایی ایران» جزو «کن» معرفی شده است. هم‌‌چنین در جلد سوم کتاب «تاریخ اجتماعی و فرهنگی ایران»، نام مرادآباد با ۸۲ نفر جمعیت در سال ۱۳۵۵، در فهرست‌آبادی‌های محدوده طرح ۲۵ ساله معرفی شده است. به گفته ساکنان قدیمی، مرادآباد روستایی با ۱۰ یا ۱۵ خانوار ساکن در یک قلعه بود. غیر از قلعه رعیتی، یک قلعه اربابی نیز وجود داشت که ارباب و خانواده‌اش در آن زندگی می‌کردند. زندگی مردم از راه دامداری و کشاورزی تأمین می‌شد. در روستا جوی آبی به نام چشمه «خونی» جریان داشت که از چشمه‌ای در «فرحزاد» به سمت مرادآباد در جریان بود. این جوی با طی مسیری از میان دره‌ها، به مرادآباد می‌رسید و از ابتدای بهار به مدت ۶ ماه آب در آن جریان داشت. درباره نخستین ساکنان مرادآباد هم ۲ روایت وجود دارد. روایت نخست به نقل از مرحوم کدخدا «احمد مرادآبادی» است که می‌گوید: «نخستین ساکنان مرادآباد از شمال آمده‌اند و روایت دوم ساکنان اولیه را از اهالی «کیگا» از روستاهای «شمیرانات» می‌دانند.»
