میراث فرهنگی
بافت تاریخی مشهد قربانی سوداگران ساخت‌وساز
تأخیر دوباره در ابلاغ مصوبه حفاظت از حریم حرم رضوی
مصوبه نهایی سازمان میراث فرهنگی برای حفاظت از حریم حرم مطهر رضوی که حدود 3ماه پیش در جلسه شورای ثبت و حریم بافت‌های تاریخی در ارگ آزادی تهران به تصویب رسید، هنوز در شهر مشهد ابلاغ و اجرایی نشده و نگرانی‌ها از تعویق اجرایی‌شدن این مصوبه به‌دلیل عطش ایجادشده در شهر مشهد برای بلندمرتبه‌سازی و ساخت‌وسازهای اطراف حرم مطهر رضوی همچنان پابرجاست.
بلندمرتبه‌سازی در شهر مشهد آن هم در اطراف حرم مطهر رضوی و در بافت تاریخی این شهر طی سال‌های گذشته چنان افسارگسیخته شد که کارشناسان میراث فرهنگی و حتی رئیس پژوهشگاه میراث و گردشگری کشور نسبت به ساخت و سازها در بافت تاریخی مشهد هشدار دادند و اعلام کردند، تداوم این وضعیت نه‌تنها چیزی از بافت تاریخی شهر مشهد باقی نخواهد گذاشت که حرم امام رضا(ع) به‌عنوان قطب اصلی گردشگری زیارتی ایران که سالانه ده‌ها میلیون گردشگر را جذب این شهر می‌کند در ساخت و سازهای اطراف حرم محو می‌شود.
همین هشدارها موجب شد تا آستان قدس رضوی نیز از ضرورت حفظ بافت تاریخی مشهد سخن بگوید و پس از آن مصوبه حفاظت از منظر فرهنگی حرم مطهر رضوی و بافت تاریخی مشهد به تصویب رسید. اما اکنون دوستداران میراث فرهنگی شهر مشهد به همشهری خبر داده‌اند که تاکنون هیچ سازمانی مصوبه صیانت از بافت تاریخی مشهد را اجرایی نکرده و حتی مقاومت‌هایی در مسیر اجرایی‌شدن این طرح وجود دارد.
مصوبه مزاحم برای سوداگران ساخت‌وساز
شکی نیست که مصوبه حفاظت از بافت تاریخی مشهد و حریم حرم رضوی از سوی بلندمرتبه‌سازان و سوداگران ساختمانی مصوبه‌ای مزاحم برای اندوختن سرمایه تلقی شده است اما به اعتقاد کارشناسان حتی همین مصوبه نیز که یک‌بار بازبینی شده و برخی بندهای آن دست سوداگران ساختمان را در حریم درجه3 و بخشی از حریم درجه2 بافت تاریخی مشهد باز گذاشته است درصورت اجرایی‌شدن از نابودی بافت تاریخی مشهد و حریم حرم رضوی جلوگیری می‌کند. همشهری تلاش کرد تا دلیل اجرایی‌نشدن این مصوبه را از مسئولان میراث فرهنگی شهر مشهد جویا شود. محمد رحیم رهنما، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان خراسان رضوی به‌رغم وعده‌ای که برای گفت‌وگو به همشهری داد، حاضر به پاسخگویی به سؤالات نشد. اما مرجان اکبری، معاون میراث فرهنگی او که به‌تازگی به این سمت منصوب شده است، به همشهری گفت: نقشه‌های طرح مصوب شده برای صیانت از حریم حرم و بافت تاریخی مشهد در اختیار سازمان میراث فرهنگی قرار گرفته و ما نیز پیگیر هستیم که استانداری این مصوبه را ابلاغ کند.
او با اعلام اینکه روزنامه همشهری در پیگیری اجرایی‌شدن مصوبه حفاظت از حریم حرم رضوی و بافت تاریخی مشهد بی‌خود مته به خشخاش گذاشته است، افزود: خوشحالیم که به فکر بافت تاریخی مشهد هم هستید.
تاکید بر ابلاغ سریع مصوبه حفاظت از بافت تاریخی
ساسان نوروزی، دبیرگروه میراث فرهنگی پژوهشکده ثامن مشهد اما در گفت‌وگو با همشهری اعلام کرد: جلسه تصویب مصوبه حریم حرم 3ماه پیش برگزار شد و در همان جلسه نیز مصوبه نهایی به تصویب اعضا رسید که تأکید داشت حریم حرم و بافت تاریخی مشهد براساس ضوابط بافت‌های تاریخی کشور مدیریت شود. او با تأکید بر اینکه باید از مصوبه اخیر سازمان میراث‌فرهنگی در صیانت از حریم حرم و بافت تاریخی مشهد حمایت کرد، افزود: متأسفانه هنوز مصوبه نهایی بافت تاریخی مشهد در سیستم شهرسازی مشهد اعمال نشده و نمی‌دانیم تکلیف مصوبه حفاظت از بافت تاریخی و حریم حرم رضوی چه شده است و چرا این مصوبه هنوز ابلاغ نشده و در سیستم شهرداری این شهر اجرایی نشده است.
نوروزی تأکید کرد: اگر مصوبه حریم حرم و بافت تاریخی مشهد اجرایی شود، این شهر و بافت تاریخی آن و اطراف حرم مطهر رضوی از نابودی نجات پیدا می‌کند و باید پیگیر اجرایی‌شدن مصوبه‌ای شد که مشخص نیست چرا برخی در برابر آن مقاومت می‌کنند.
