چگونه می‌توان از دست آلزایمر خلاص شد

بی‌هدف کوچه پسکوچه‌ها را طی می‌کند. هر چه به ذهنش فشار می‌آورد نمی‌داند کجا بوده و قرار است به کجا برود. حتی یادش نمی‌آید مسیر خانه‌اش کدام طرف است. در همهمه و شلوغی شهر به هر کسی که نگاه می‌کند به‌نظرش غریبه است. این بخشی از زندگی روزمره‌ یک بیمار مبتلا به آلزایمر است؛ بیماری‌ای که به‌صورت اختلال حافظه ظاهر می‌شود و روندی بسیار آهسته و تدریجی دارد. نخستین علائم آن فراموشکاری و حواس‌پرتی جزئی است و ممکن است با آثار ناشی از پیری طبیعی اشتباه شود. مؤسس و مدیرعامل انجمن آلزایمر ایران می‌گوید: نام آلزایمر را بسیار شنیده‌ایم و اگر واقعا با خودمان روراست باشیم همه ما از ابتلا به این بیماری هراس داریم. این بیماری به مغز آسیب می‌رساند و باعث از دست رفتن تدریجی و مداوم کارکرد مغز شده و حتی می‌تواند روی صحبت‌کردن، فکر‌کردن و انجام فعالیت‌‌های روزانه نیز تأثیر بگذارد. معصومه صالحی همچنین به همشهری می‌گوید: حدود 1/8میلیون نفر سالمند در کشور ایران زندگی می‌کنند که از این تعداد بیش از ۷۰۰هزار نفر آنها مبتلا به بیماری آلزایمر هستند که البته این رقم نیز در حال افزایش است. همچنین باتوجه به رشد سالمندی در 3دهه آینده پیش‌بینی می‌شود که طی 3دهه آینده ایران با سونامی عظیمی از سالمندان و به‌دنبال آن آلزایمر روبه‌رو ‌شود و با توجه به اینکه نمی‌توان از سالمندی پیشگیری کرد باید با ارائه راهکارهایی از بیماری‌های دوران سالمندی از جمله آلزایمر جلوگیری کرد؛ چرا‌که طبق آخرین آمار سازمان جهانی، تا سال۲۰۴۰ جمعیت افراد سالخورده ایران بیشتر از کودکان کشور می‌شود.



آلزایمر را بشناسیم

اما مراقبت از یک بیمار مبتلا به آلزایمر، مستلزم اطلاع از ماهیت بیماری و روش‌های صحیح مراقبت از بیمار است؛ یعنی باید بیماری را بشناسیم و عوارض آن را بدانیم و سپس روش‌های مراقبت مناسب از بیمار را تمرین کنیم؛ چرا که این بیماری به‌صورت اختلال حافظه تظاهر می‌کند و روندی بسیار آهسته و تدریجی دارد. بیمار وسایلش را در مکانی قرار می‌دهد و بعد فراموش می‌کند آنها را کجا گذاشته است یا پس از خروج از منزل و هنگام بازگشت به خانه ممکن است مسیر را فراموش یا اشتباه کند.

صالحی با بیان این موضوعات ادامه می‌دهد: باید از دوره کودکی سبک زندگی سالم را انتخاب کرد. اگر در دوران کودکی آموزش ببینیم که سبک زندگی درستی داشته باشیم و از مواد غذایی مضر استفاده نکنیم، علاوه بر حفظ سلامت جسم و روح، از مغز هم به‌خوبی محافظت می‌شود. کودکان باید یاد بگیرند که چگونه سالم زندگی کنند و در رژیم غذایی خود تا حد ممکن از روغن‌های اشباع و فست‌فود استفاده نکنند. همچنین باید سعی کنند با یادگیری هنرهای مختلف، ذخایر مغزی خود را افزایش دهند. یادگیری حتی در زمان سالمندی و میانسالی نیز تأثیر بسیار مثبتی بر سلامت دارد. از عوامل خطری که در کنار سن می‌توانند در بروز آلزایمر مؤثر باشند، سطح سواد پایین، تغذیه نامناسب، فشار خون بالا و کنترل نشده، سیگار، الکل و... است که روی بافت مغز اثر گذاشته و می‌توانند عامل زوال عقل باشند. پس از ذهن خود بیشتر بهره بگیرید، معاشرت کنید، سبک زندگی سالمی را انتخاب کنید، غذای سالم مصرف کنید، به سلامت خود اهمیت دهید و فشارخون، کلسترول خون و اگر مبتلا به دیابت هستید آن را کنترل کنید.



چه کنیم آلزایمر نگیریم

روزی نیم‌ساعت پیاده‌روی کنید: ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی و شنا در کاهش استرس، بهبود روحیه، افزایش حافظه و افزایش انرژی عمومی فرد تأثیر دارند.

 میوه و سبزیجات بخورید: مصرف گوشت قرمز و چربی را کاهش دهید و به جای آن میوه و سبزیجات بخورید. نتایج تحقیقات نشان داده ارتباط مستقیمی بین مصرف زیاد میوه و سبزی‌های تازه و کاهش احتمال ابتلا به آلزایمر وجود دارد.

فعالیت‌های ذهنی خود را افزایش دهید: حفظ کردن شعر و آموختن مطالب جدید یا حل جدول و انجام بازی‌های رایانه‌ای به شرطی که با علاقه انجام شود، در پیشگیری از آلزایمر مؤثر است.

خوب بخوابید و استراحت کنید: تحقیقات پژوهشگران نشان داده مغز حین خواب سموم را دفع می‌کند. کسانی که خواب کافی دارند، مغزشان فرصت می‌یابد پروتئین‌های بتاآمیلویید را که نقشی اساسی در بروز بیماری آلزایمر بازی می‌کنند، از درون مغز بشوید و دفع کند. از سوی دیگر، به اثبات رسیده ارتباط مستقیمی بین خواب و تثبیت حافظه بلندمدت وجود دارد.

افرادی که خواب کوتاه‌مدت دارند، حافظه کوتاه‌مدتشان به بلندمدت تبدیل نمی‌شود.

 از استرس دوری کنید: زندگی آرام داشتن یکی از دستاوردهای بزرگ هر فرد است. استرس باعث می‌شود که ذهن شما خسته و به مرور زمان دچار اختلال شود.

مشارکت‌های اجتماعی خود را افزایش دهید: هرچه فردی ارتباطات اجتماعی بیشتری داشته باشد، احتمال ابتلای او به اختلال‌های حافظه کمتر خواهد بود.




علائم هشدار‌دهنده بیماری آلزایمر

اختلال در حافظه، مشکلات در انجام کارهای عادی، ضعف بیان، گم کردن زمان و مکان، ضعف یا کاهش قضاوت، مشکلات در تفکر ذهنی، جابه‌جا گذاشتن اجسام، تغییرات در حالات و رفتار، تغییرات در شخصیت و تغییرات در انگیزه، مشکل در انجام امور زندگی و کارهای روزانه، فرد ممکن است بعضی اوقات به سختی بتواند کلمات صحیح را پیدا کند. اما افراد مبتلا به آلزایمر اغلب مواقع کلمات ساده را فراموش می‌کنند و یا واژه‌های غیرمعمولی را جایگزین می‌کنند. سردرگمی زمانی و مکانی، فراموش کردن تاریخ روز و یا اینکه به سمت کجا در حال رفتن هستید، تا حدودی نرمال است. اما افراد مبتلا به آلزایمر اغلب خیابان خودشان را گم می‌کنند و فراموش می‌کنند کجا هستند و یا چگونه به این نقطه رسیده‌اند و یا اینکه چگونه به خانه بازگردند. قرار دادن اشیاء در جای غلط؛ هر کسی ممکن است به‌طور اتفاقی کلید یا کیف پول خود را در جای غلط بگذارد. تغییر شخصیتی از دیگر مشکلات است؛ چرا که شخصیت افراد در طول زندگی معمولا تا حدودی عوض می‌شود، اما افراد مبتلا به آلزایمر به‌طور بارزی تغییر شخصیت می‌دهند؛ مثلا ممکن است بدگمان، ترسو و یا وابسته به سایر افراد خانواده شوند.