از «قهرمان» چه میدانیم؟
درباره آخرین فیلم ساختهشده توسط اصغر فرهادی به بهانه حضورش در جشنواره کن
زهرا رستگارمقدم ـ روزنامهنگار
«قهرمان» اصغر فرهادی در بخش رقابتی فستیوال فیلم کن فرانسه، برای نخستینبار به نمایش درمیآید. این یکی از خوشایندترین خبرهایی بود که خردادماه بهخود دید. فیلم قهرمان، نهمین ساخته فرهادی با بازی امیر جدیدی، محسن تنابنده، فرشته صدرعرفایی، احسان گودرزی و سارینا فرهادی، یکی از 24فیلمی است که در این جشنواره به نمایش درمیآید. هفتادوچهارمین فستیوال فیلم کن، امسال، از پانزدهم تا بیستوششم تیر در شهر کن فرانسه برگزار میشود. اما ما از قهرمان چه میدانیم؟
لایه اول؛ از تهیه تا پخش
فیلم قهرمان که نویسندگی آن را نیز چون کارگردانیاش اصغر فرهادی بهعهده داشته، به تهیهکنندگی الکساندر ماله-گی در شیراز فیلمبرداری شد. این فیلم با موضوعی اجتماعی، روایت شخصیتی است که بهدلیل ناتوانی در پرداخت بدهیاش به زندان افتاده، اما در طول 2روز مرخصی، تلاش میکند شاکی خود را با پرداخت بخشی از بدهی متقاعد کند تا شکایت خود را پس بگیرد؛ هرچند اتفاقات قرار نیست، آنطور که او در ذهنش برنامهریزی کرده، پیش برود. مجله سینمایی ایتالیایی Cinematografo در بخشی از شماره جدید خود که به فیلمهای مهم جشنواره کن اختصاص داده، درباره فیلم فرهادی نوشته است: «اصغر فرهادی برنده 2جایزه اسکار است. داستان فیلم تازه او درباره مردی است که بهدلیل بدهی به زندان افتاده، اما وقتی آزاد میشود، متوجه میشود نامزدش کیف پر از پولی پیدا کرده. او تصمیم میگیرد از این پول استفاده نکند. زمانی که خبر این اقدام انساندوستانه او در شهر میپیچد، به چهرهای شناختهشده تبدیل میشود و اهالی شهر برای کمک به او دست بهکار میشوند.» فیلمبرداری قهرمان دوم دیماه۱۳۹۹ به پایان رسید و در 2ساعتو۷دقیقه به نمایش درخواهد آمد. تدوین آن را هایده صفییاری انجام داده و استودیو آمازون حق پخش فیلم را در آمریکا در اختیار گرفته و کمپانی فرانسوی ممنتو پیکچرز، تهیهکنندگی و فروش بینالمللی آن را بر عهده دارد تا فیلم را در فرانسه نیز اکران کند. کمپانی «لاکی رد» نیز فیلم جدید فرهادی را در ایتالیا اکران میکند.
لایه دوم؛ امید به جایزه
اصغر فرهادی که 2جایزه اسکار برای 2فیلم «جدایی نادر از سیمین» و «فروشنده»، و یک خرس طلایی جشنواره فیلم برلین برای فیلم جدایی نادر از سیمین و جایزه بهترین فیلمنامه جشنواره فیلم کن برای فروشنده را در 2016در کارنامه دارد، حالا با قهرمان برای چهارمین بار بعد از «گذشته»، فروشنده و «همه میدانند» به بخش مسابقه جشنواره کن میرود. در همین سالها برنیس بژو بازیگر فیلم گذشته در سال ۲۰۱۳ بهترین بازیگر زن و شهاب حسینی بازیگر فیلم فروشنده در سال ۲۰۱۶ جایزه بهترین بازیگر مرد را از جشنواره کن از آن خود کردند. عباس کیارستمی نیز پیشتر با 5بار حضور فیلمهایش در بخش مسابقه کن برای ساخت «زیر درختان زیتون»، «طعم گیلاس»، «ده»، «کپی برابر اصل» و «مثل یک عاشق» رکورددار حضور در بخش رقابتی کن است.
فرهادی قهرمان را در سکوت خبری ساخت و تاکنون فقط یک عکس از این فیلم منتشر شده و به جز اطلاعات کلی، درباره فیلم، داده چندان روشن و دندانگیری از آن منتشر نشده است. فرهادی امور فنی آمادهسازی مثل میکس را در شهر پاریس انجام داده. این چهارمینبار است که فیلمهای او در نخستین نمایش، خارج از ایران روی پرده میروند و او پس از جدایی نادر از سیمین در جشنواره فیلم فجر ایران شرکت نکرده است. با وجود اینکه آخرین فیلم او، «همه میدانند»، سال۲۰۱۸ بهعنوان فیلم افتتاحیه دوره هفتادویکم جشنواره کن به نمایش درآمد و نتوانست موفقیت چندانی بهدست آورد، اینبار امید به موفقیت او بیش از پیش است.
لایه سوم؛ لایهبرداری
نمایش فیلم قهرمان که گفته شده مضمون اجتماعی مرتبط با مشکلات اقتصادی دارد، در دورهای ساخته شده که چشمانداز روشنی از کاهش این مشکلات دیده نمیشود. در این زمانه است که امیر جدیدی را شاید بتوان قهرمان دانست. مردی که از زندان آزاد شده، محتاج پول است، ولی میخواهد کیف عتیقهجاتی را که به او رسیده به صاحبش برساند. گفته میشود محسن تنابنده کمتر از یکماه با پروژه همکاری کرده و همه صحنههای او در شیراز فیلمبرداری شده است. هرچند گروه برای مدتی محدود در شیراز فیلمبرداری داشته و باقی صحنهها در مرودشت و خصوصا محوطه نقش رستم فیلمبرداری شده است.