تلاش کشاورزان برای نجات میش مرغ

زهرا رفیعی- خبرنگار

کشاورزان بوکانی به کمک پروژه حفاظت از میش‌مرغ آمدند تا نسل این گونه در معرض انقراض در ایران، دوباره احیا‌ شود. آنها بخشی از محصول گندم خود را با هدف حفاظت از گونه میش‌مرغ، دیرتر از موعد برداشت می‌کنند تا این گونه امکان تغذیه داشته باشد.
پروژه حفاظت مشارکتی از میش‌مرغ در دشت سوتاو شهرستان بوکان از ابتدای سال‌۱۳۹۹ توسط «کانون گردشگران طبیعت ایران» و با همکاری اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان آذربایجان غربی و حمایت مالی دفتر عمران ملل متحد در ایران آغاز شد.
مهدی نبی‌یان، مدیر این پروژه به همشهری می‌گوید: یکی از 4 کار اصلی که در این پروژه در دست انجام است، ایجاد نوارهای میش‌مرغ است. خرید محصول سرپا به‌صورت نوارهای طولی و پراکنده در زمین‌های گندم و تحت عنوان «نوار میش‌مرغ» انجام می‌شود و بخشی از محصول در فصل درو برداشت نمی‌شود.
مدیریت جمعیت طعمه‌خواران در زیستگاه دشت سوتاو از ابتدای فصل جوجه‌آوری آغاز شده است و هر هفته 25 تا 30 سگ بدون صاحب از حاشیه زیستگاه میش‌مرغ زنده‌گیری و از زون حفاظتی خارج می‌شود. بر اساس آنچه مدیر پروژه حفاظت مشارکتی از میش‌مرغ به همشهری گفته است، تهدیدات ناشی از حضور سگ‌های گله برای جمعیت میش‌مرغ نیز به دامداران منطقه آموزش داده شده و رایزنی‌های لازم با آنها برای خروج سگ‌ها انجام شد.
زیستگاه میش‌مرغ، در کشورهای اسپانیا، انگلستان، یونان، روسیه، ایتالیا و مجارستان و... پراکنده است و انگلستان تجربه خوبی در احیای میش‌مرغ دارد. ایران پایین‌ترین تعداد میش‌مرغ دنیا را دارد و به‌گفته مهدی نبی‌یان، سال گذشته محیط‌بانان توانستند 19بال از گله میش‌مرغ را یکجا مستندنگاری کنند. او معتقد است تخمین جمعیت میش‌‌مرغ کمتر از 40بال است. آوات بازیار، رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست شهرستان بوکان نیز به همشهری می‌گوید: وجود گندم در زمین‌های زراعی پناهگاه امن برای جوجه‌ میش‌‌مرغ‌ها ایجاد می‌کند. چون فصل برداشت گندم اواخر خردادماه و اوایل تیرماه انجام می‌شود که با برداشت گندم، جوجه‌هایی که توانایی پرواز ندارند، در زمین‌های زراعی خالی از محصول در برابر دشمنان طبیعی، همچون روباه و پرندگان شکاری آسیب‌پذیر می شوند. زیستگاه میش‌مرغ در بوکان 4200هکتار است که نیمی از آن زیرکشت گندم و نخود قرار گرفته است. میش‌مرغ اما بیشتر در مزارع گندم تخمگذاری می‌کند. متخصصان پروژه حفاظت از میش‌مرغ تخمین زده‌اند که در هزار هکتار از این اراضی، شانس لانه‌گذاری برای این جمعیت وجود دارد و احتمالا در این هزار هکتار کمتر از ۱۰ آشیانه می‌تواند وجود داشته باشد. به این ترتیب تلاش می‌شود حداقل 5هکتار از اراضی به‌عنوان نوار میش‌مرغ حفظ شود. مذاکره با کشاورزان نیز برای جذب مشارکت آنها در دروی دیرهنگام در بخشی از مزارع گندم در حال انجام است و استقبال کشاورزان بوکانی در مشارکت برای حفاظت از میش‌مرغ بسیار زیاد است. آنها حاضر شده‌اند داوطلبانه بخشی از گندمزارها را به نفع میش‌مرغ‌ها درو نکنند.